
تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 447 |
تعداد مقالات | 4,557 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,380,001 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,066 |
خسرو انوشیروان و شکوفایی فرهنگ و تمدن ایران در دورة ساسانیان | ||
مجله مطالعات ایرانی | ||
مقاله 2، دوره 16، شماره 31، شهریور 1396، صفحه 21-34 اصل مقاله (518.52 K) | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jis.2017.1698 | ||
نویسندگان | ||
شهرام جلیلیان1؛ نجم الدین گیلانی* 2 | ||
1دانشیار گروه تاریخ دانشگاه شهید چمران اهواز. | ||
2دکترای تاریخ محلی، پژوهشگر فرهنگ و تمدن ایران و اسلام. | ||
چکیده | ||
شکوفایی فرهنگ و تمدن یک سرزمین پیوند تنگاتنگی با خردمندی و فرهیختگی فرمانروایان آن دارد و اگر این ویژگیها با بردباری و آزاداندیشی یک فرمانروا همراه شود، نخبگان و اندیشمندان به سوی او روی خواهند آورد. خسرو انوشیروان (531-579 م.) پادشاه فرهیخته و خردمند ساسانیان، چنانکه منابع تاریخی ایرانی و ناایرانی گواهاند، هم دانشدوست بود و هم آکنده از بردباری دینی و آزاداندیشی. ازاینرو، در دورۀ فرمانروایی او دانشمندانی از دیگر سرزمینها به ایران آمدند که یک نمونۀ آن، ورود فیلسوفان و پزشکان بیگانه به شهر جندیشاپور در خوزستان بود. خسرو انوشیروان که شیفتۀ دانش و فلسفه بود و همیشه با فیلسوفان و اندیشمندان گفتوگوها و هماندیشی داشت، تلاش زیادی هم برای گردآوری کتابهای علمی هندی و یونانی و ترجمهی آنها به زبان پهلوی (= فارسی میانه) انجام داد. همچنین خسرو انوشیروان برای گستراندن امنیّت در ایران، نهادینه کردن فرهنگ کار و کوشش و ایجاد همدلی و یکپارچگی در کشور، که همگی از زمینههای پیدایش و شکوفایی فرهنگ و تمدنها بودهاند، فعالیتهای زیادی کرد. در این پژوهش، کوشش خواهد شد با سودجستن از منابع تاریخی و به روش توصیفی ـ تحلیلی، به اقدامات خسرو انوشیروان برای شکوفایی فرهنگ و تمدن ایرانی پرداخته شود | ||
کلیدواژهها | ||
خسرو انوشیروان؛ فرهنگ و تمدن؛ دانشدوستی؛ کار و کوشش؛ جندی شاپور | ||
مراجع | ||
کتابنامه الف. کتابها 1.آسانا، جاماسب جی. (1382). خسرو قبادان و ریدگی. متنهای پهلوی. ترجمة سعید عریان. تهران: سازمان میراث فرهنگی کشور. 2. الابشیهی، محمد بن منصور احمد بن منصور ابوالفتح. (1419). المستظرف فی کل فن مستطرف. بیروت: عالم الکتب. 3. ابنمسکویه، ابوعلی احمد بن محمد. (بیتا). الحکمه الخالده. تحقیق عبدالرحمان بدوی. بیروت: دار الأندلس. 4. ____________________. (1369). تجاربالأمم. ترجمة علینقی منزوی. تهران: انتشارات توس. 5. ابنندیم، محمد بن اسحاق. (1366). الفهرست. ترجمة محمدرضا تجدد. تهران: مؤسسة انتشاراتی امیرکبیر. 6. افلاطون. (1353). جمهوری. ترجمة فؤاد روحانی. تهران: بنگاه نشر و ترجمه کتاب. 7. برکشلی، مهدی. (2537). اندیشههای علمی فارابی دربارهی موسیقی. تهران: پژوهشگاه موسیقیشناسی ایران. 8. بلعمی، ابوعلی محمد. (1383). تاریخ بلعمی (تکمله و ترجمهی تاریخ طبری). بهتصحیح محمدتقی بهار (ملکالشعرا). بهکوشش محمد پروین گنابادی. تهران: زوار. 9. بیرونی، ابوریحان. (1362). التفهیم لاوایل صناعه التنجیم. با تجدیدنظر در تصحیح متن و مقدمة جلالالدین همایی. تهران: مرکز دایرهالمعارف بزرگ اسلامی. 10. پورداود، ابراهیم. (1378). گاتها (کهنترین بخش اوستا). تهران: انتشارات اساطیر. 11. ____________. (1386). اوستا. تهران: دنیای کتاب. 12. تفضّلی، احمد. (1376). تاریخ ادبیات ایران پیش از اسلام. بهکوشش ژاله آموزگار. تهران: انتشارات سخن. 13. ثعالبی، ابومنصور عبدالملک بن محمد. (1368). تاریخ ثعالبی (غرر الخبار ملوک الفرس و سیرهم). ترجمة محمد فضائلی. تهران: نشر نقره. 14. جلیلیان، شهرام. (1392). تاریخ جندیشاپور. اهواز: دانشگاه علوم پزشکی جندیشاپور اهواز. 15. حلبی، علیاصغر. (1372). تاریخ تمدن اسلام. تهران: انتشارات اساطیر. 16. حموی، شهابالدین أبوعبدالله یاقوت بن عبدالله. (1995م). معجمالبلدان. بیروت: دارالصادر. 17. دورانت، ویل. (1331). تاریخ تمدن. ترجمة احمد آرام. تهران: انتشارات بهنود. 18. دوستخواه، جلیل. (1370). اوستا کهنترین سرودها و متنهای ایرانی(2ج). تهران: انتشارات مروارید. 19. دینوری، ابوحنیفه. ( 1371). اخبارالطوال. ترجمة محمود دامغانی. تهران: نشر نی. 20. راشدمحصل، محمدتقی. (1382). اوستا: ستایشنامة راستی و پاکی. تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی. 21. سامی، علی. (1365). نقش ایرانیان در فرهنگ اسلامی. شیراز: انتشارات نوید شیراز. 22. طبری، محمد بن جریر. (1362). تاریخ طبری. ترجمة ابوالقاسم پاینده. تهران: انتشارات اساطیر. 23. فردوسی، ابوالقاسم. (1385). شاهنامه فردوسی. بر اساس نسخهی ژول مُل. بهکوشش عبدالله اکبریانراد. تهران: الهام. 24. قفطی، ابوالحسن علی بن یوسف بن ابراهیم. (1371). تاریخ الحکما. بهکوشش بهین دارائی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران. 25. کریستنسن، آرتور امانوئل. (1367). ایران در زمان ساسانیان. ترجمة رشید یاسمی. تهران: مؤسسة انتشاراتی امیرکبیر. 26. گارسویان، نینا. (1387). تاریخ ایران از سلوکیان تا فروپاشی دولت ساسانی. پژوهش دانشگاه کمبریج. جلدسوم. قسمت اول. ترجمة حسن انوشه. تهران: مؤسسة انتشاراتی امیرکبیر. ص683-695. 27. محمدیملایری، محمد. (1333). فرهنگ ایرانی و تأثیر آن در تمدن اسلام و عرب. تهران: انتشارات توس. 28. مهرین، مهرداد. (1361). آئین راستی یا یکتاپرستی زرتشت. تهران: انتشارات فروهر. 29. میرخواند، محمد بن خاوند شاه بن محمود. (1385). تاریخ روضهالصفا فی سیرۀ الانبیاء و الملوک و الخلفا. تصحیح و تحشیه: جمشید کیانفر. تهران: انتشارات اساطیر. 30. مینوی، مجتبی. (1353). نامة تنسر به گشنسپ. تهران: انتشارات خوارزمی. 31. نجمآبادی، محمود. (1371). تاریخ طب در ایران. تهران: انتشارات دانشگاه تهران. 32. نصرالله منشی، ابوالمعالی. (1383). کلیله و دمنه. تصحیح و توضیح مجتبی مینوی. تهران: مؤسسة انتشاراتی امیرکبیر. 33. نلّینو، کرلو الفونسو. (1349). تاریخ نجوم اسلامی. ترجمة احمد آرام. تهران: کانون نشر و پژوهشهای اسلامی. 34. ویسهوفر، یوزف. (1377). ایران باستان. ترجمة مرتضی ثاقبفر. تهران: انتشارات ققنوس 35. وینتر، انگلبرت و بئاته دیگناس. (1386). روم و ایران دو قدرت جهانی در کشاکش و همزیستی. ترجمة کیکاووس جهانداری. تهران: نشر فرزان روز. ب. مقالات 36. آسموسن، ج. پ. (1386). «اصول عقاید و اعتقادات دیانت زرتشتی». دیانت زرتشتی. ترجمة فریدون وهمن. تهران: انتشارات جامی، صص99تا133. 37. حافظنیا، محمدرضا. (1378). «روابط فرهنگی ایران و هند در قبل از اسلام». تحقیقات جغرافیایی. سال چهاردهم. بهار و تابستان 1378. شماره 1 و 2. پیاپی 52 و 53. 38. دباشی، حمید. (1369). «فرهنگ سیاسی شاهنامه: اندیشۀ سیاسی فیلسوف/ پادشاه در سلطنت خسرو انوشروان». ایرانشناسی. سال دوّم. ش 9، صص331تا341. 39.سبزیانپور، وحید. (1392). «شخصیّت فرهنگی و تربیتی خسرو انوشیروان در آیینه ادب فارسی و عربی». دوماهنامة گزارش میراث. دورة دوّم. سال هفتم. شمارة سوم و چهارم. مرداد و آبان 1392، صص43تا51. 40.ممتحن، حسینعلی. (1354). «نهضت علمی و ادبی در روزگار خسرو انوشیروان». بررسیهای تاریخی. سال 10. شمارة 1، صص133تا172. 41. نفیسی، سعید. (1312). «خسرو انوشروان و حکمت یونانی». مجلۀ مهر. شمارة 1، ص36تا41.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,075 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,966 |