
تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 447 |
تعداد مقالات | 4,557 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,380,003 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,074 |
بررسی نقش عوامل اجتماعی در نابودی گویش بهدینان کرمان و تلاش برای نجات آن | ||
مجله مطالعات ایرانی | ||
مقاله 9، دوره 16، شماره 31، شهریور 1396، صفحه 141-165 اصل مقاله (1.14 M) | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jis.2017.1705 | ||
نویسنده | ||
آرمیتا فرهمند* | ||
دانشجوی کارشناسی ارشد زبانهای باستان ایران؛ پژوهشگر گروه پژوهشی یادگار باستان | ||
چکیده | ||
زبان نشانگر هویّت و گذشته هر مردمی است، ولی شاهدیم که بسیاری از زبانهای اقلیّت تحت نفوذ زبانهای رسمی از بین رفتهاند یا شانسی برای بقا ندارند. زبان زرتشتیان، دَریdari))،گَورونیgavruni)) یا بهدینی نامیده میشود که خود دارای دو لهجۀ اصلی بهدینی یزدی و کرمانی است. امروزه تنها شمار بسیار کمی از سالمندان زرتشتی را یارای سخن گفتن با گویش بهدینی کرمانی است. هدف از این نوشتار افزون برگامی برای دوباره زنده کردن این گویش، بهرهگیری از دستاوردهای آن برای نگهداری دیگر لهجههای گویش بهدینی است. این نوشتار به بررسی جایگاه گویش بهدینی کرمانی از گذشته تا امروز، شماری از تفاوتهای بین این گویش و گویش بهدینی یزدی، چگونگی جای گرفتن این گویش کهن در زمرۀ زبانهای «رو به نابودی» و پروژههایی که برای نجات این گویش در دست انجام است میپردازد. این پژوهش نشان میدهد که همانگونه که زرتشتیان کرمان بنا به دگرگونیهای اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، اقتصادی، دگرگونی شیو ۀ زندگی، گسترش رسانههای گروهی، کاهش ارزش و پایگاه اجتماعی گویش و کم شدن کاربرد آن در جامعه و خانواده زبان مادری خود را کنار گذاشتهاند، باید امروز نیز همگی با دگرگونی در احساسات، نگرشها و باورها نسبت به نقش، کاربرد و اهمیت پایگاه زبان مادری گام بردارند و مدرسههای زرتشتیان، کلاسهای دینی، رسانههای گروهی، انجمنها و سازمانهای زرتشتی، سیاستمداران و بزرگان جامعه و سازمانهای نگهبان میراث زبانی نقش بزرگی را در زنده کردن این گویش دارند. | ||
کلیدواژهها | ||
حفظ زبان؛ زبانهای در معرض خطر؛ زرتشتیان؛ دری زرتشتی؛ گویش بهدینان کرمان | ||
مراجع | ||
کتابنامه الف. کتابهای فارسی 1. اشمیت، رودیگر.(۱۳۸2-1383 ). راهنمای زبانهای ایرانی. ترجمۀ آرمان بختیاری، حسن رضایی باغ بیدی و دیگران. ج2. تهران: ققنوس. 2. اشیدری، مهربان. ( 1382). گویش زرتشتیان کرمان. تهران. 3. بزرگچمی، پریزاد.(1352 ). بررسی اسم در زبان دری. یدالله ثمره. پایاننامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تهران 4. بویس، مری. (1377). چکیدۀ تاریخ کیش زرتشت. ترجمۀ همایون صنعتیزاده. تهران: صفی علیشاه 5. حسن دوست، محمد. (1389) فرهنگ تطبیقی-موضوعی زبانها و گویشهای ایرانی. ج1. تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی. 6. سروشیان، جمشید. (1335).فرهنگ بهدینان. تهران: موسسه انتشارات دانشگاه تهران. 7. سروشیان، جمشید. (1370). تاریخ زرتشتیان کرمان در این چند سده. ج1. کرمان: جمشید سروش سروشیان. 8. شاهرخ، کیخسرو. (1355). یادداشتهای کیخسرو شاهرخ. به کوشش و زیرنویس جهانگیر اشیدری، تهران: چاپ پرچم. 9. فیروز بخش، فرانک. (1377). بررسی ساختمان دستوری گویش بهدینان شهر یزد. تهران: انتشارات فروهر. 10. غلامی، سالومه و فرهمند، آرمیتا. (2016). دَری زرتشتی (بهدینی) در کرمان. بارسلونا: (Estudios Iranios Y Turanios. Supplementa Didactica 1). Girona: Sociedad de estudios iranios y turanios (SEIT).
11.قدردان، مهرداد.(1386). بررسی زبان شناختی و دستوری گویش زرتشتیان شریف آباد اردکان یزد. شیراز: رخشید. 12.مزداپور، کتایون. (1374). واژهنامه گویش بهدینان شهر یزد) فارسی به گویش همراه با مثال(. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. 13. _______. (1382). زرتشتیان. تهران:دفتر پژوهشهای فرهنگی. ب.مقالهها 14. ایمانی، محمود. (1389).«تغییر در خط و زبان». آموزش زبان و ادب فارسی. شماره چهار دوره بیست و سوم، صص38تا40. 15. بشیرنژاد، حسن. (83-1384). «زبانهای محلی ایران و خطر انقراض». فرهنگ مردم ایران.شماره 5و6. انتشارات مرکز تحقیقات صص 65 تا 84. 16. ثمره، یدالله. (1355).«پاره ای ویژگیهای دستوری گویش دری گونۀ زینآبادی ». مجلۀ دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران. سال23 شماره4. 17. حق شناس، علی محمد. (1378).«مرگ و مانایی زبان». مجله آزما. شماره3. صص34تا37. 18. دبیرمقدم،محمد.( 1387).« زبان، گونه، گویش و لهجه: کاربردهای بومی و جهانی». مجلۀ ادب پژوهی. شماره 5، صص28تا91. 19. مدرّسی، یحیی. (1388). «تحولات اجتماعی سیاسی و زبانهای ملی». فصلنامۀ تحقیقات فرهنگی شماره 1 دورۀ دوم، صص10 تا 16. 20. مدرّسی، یحیی و حسن بشیرنژاد. (1385).«چرا و چگونه زبانها میمیرند؟». زبان و ادب، شماره 30، ص83 تا 106. 21. ترقی اوغاز، حسن علی. (1386). «نقد و بررسی:مرگ زبانها». نامۀ فرهنگستان شمارۀ 33، صص97 تا 103. 22. نعمتی، آزاده و محمد رضا فلاحتی.( 1383). «مرگ زبان». رشد آموزش زبان و ادب فارسی شماره69، صص 30 تا 35.
ج. منابع لاتین 23.Denison,N.(1997); language death or language suicide? international Journal of the Sociology of Language 12,13-22
24. Fasold,Ralph.(1987); The sociolinguistics of society; Cambridge:cambridge University press.
25. Ferguson,Charles A.(,1977); The language factor in national development; Antropological Lingustic 4:l 23-24.
26.Gholami( 2016) ; Zoroastrians of vi. Linguistic documentation; In :www .encyclopediairanica .com.
27-Houtum-Schindler, A. (1882) ; Die Parsen in Persien, ihre Sprache und einige ihrer Gebräuche.Zeitschrift der deutschen Morgenländischen Gesellschaft 36: 54-88.
28-Ivanow, W. (1932) ; Late Professor E. G. Browne's specimen of the Gabri dialect; Journal of the Royal Asiatic Society of Great Britain and Northern Ireland 28: 403-405.
29 -Ivanow, W. (1932) ; Petermann-Justi's Gabri-Uebersetzungen. Islamica 573-580.
30- Ivanow, W. (1935) ; The Gabri dialect spoken by the Zoroastrians of Persia. Rivista degli studi orientalni 16: 31-97 (introduction, grammar).
31- Ivanow, W. (1938) ; The Gabri dialect spoken by the Zoroastrians of Persi a. Rivista degli studi orientalni 17: 1-39 (texts).
32- Ivanow, W. (1939) ; The Gabri dialect spoken by the Zoroastrians of Persia. Rivista degli studi orientalni 18: 1-59 (vocabulary.(
33- Lecoq, Pierre( 1989) ;Les dialectes du centre de l“Iran” In: Compendium Linguarum Iranicarum, pp. 313-326
34- Windfuhr, G.( 1989) ; “Behdīnān Dialect”, Encyclopaedia Iranica", http://www.iranicaonline.org/articles/behdinan-dialect. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,355 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,716 |