دانشگاه شهید باهنر کرمان

 آمار

تعداد نشریات26
تعداد شماره‌ها447
تعداد مقالات4,557
تعداد مشاهده مقاله5,379,999
تعداد دریافت فایل اصل مقاله3,580,063
بهنام فر, محمد, باغبان, علیرضا. (1396). پیوندهای معنایی آیۀ الست و اعیان ثابته در مثنوی مولانا. , 20(41), 93-114. doi: 10.22103/jll.2017.1713
محمد بهنام فر; علیرضا باغبان. "پیوندهای معنایی آیۀ الست و اعیان ثابته در مثنوی مولانا". , 20, 41, 1396, 93-114. doi: 10.22103/jll.2017.1713
بهنام فر, محمد, باغبان, علیرضا. (1396). 'پیوندهای معنایی آیۀ الست و اعیان ثابته در مثنوی مولانا', , 20(41), pp. 93-114. doi: 10.22103/jll.2017.1713
بهنام فر, محمد, باغبان, علیرضا. پیوندهای معنایی آیۀ الست و اعیان ثابته در مثنوی مولانا. , 1396; 20(41): 93-114. doi: 10.22103/jll.2017.1713

پیوندهای معنایی آیۀ الست و اعیان ثابته در مثنوی مولانا

نثرپژوهی ادب فارسی
مقاله 5، دوره 20، شماره 41، تیر 1396، صفحه 93-114    اصل مقاله (586.97 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jll.2017.1713
نویسندگان
محمد بهنام فر* 1؛ علیرضا باغبان2
1عضو هیات علمی دانشگاه بیرجند
2دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بیرجند
چکیده
آیۀ 172 سورۀ اعراف را برخی عارفان مسلمان با اعیان ثابته، که از اصطلاحات نظام فکری ابن‏عربی است، درپیوندیافته‏اند. این پژوهش بر آن است تا پاسخی برای این پرسش بجوید که مولانا آن‏گاه که در مثنوی به آیۀ الست استناد می­کند، چه پیوندهای معنایی میان این آیه و اعیان ثابته ردیابی و رصد کرده­است؟ بنابراین ضمن تعریف اعیان ثابته و برخی موضوعات فرعی وابسته بدان، بیت­هایی از مثنوی مولانا که  پیوندهای معنایی آیة الست با اعیان ثابته را دربردارد، به شیوة تحلیلی بررسی شده‏است. این بررسی نشان می‏دهد که بخشی از کاربردهای آیة الست در مثنوی مولانا، مفاهیم محوری مشترک میان میثاق الست و اعیان ثابته را دربردارد. در این کاربردها به علم ازلی خداوند و ثبوت علمی موجودات اشاره شده‏ و شهود اعیان ثابته به انبیا و اولیا نسبت‏داده‏شده‏است. نمونه‏هایی از طرح «هم‏زمانی» الست و اعیان ثابته و همانندی موضوعات «سرّالقدر» و «سابقة ازلی» را هم در این کاربردها می‏توان‏یافت.

کلیدواژه‌ها
مثنوی مولوی؛ الست؛ اعیان ثابته؛ پیوندمعنایی
مراجع

فهرست منابع

الف) کتاب­­ها

  1. ابن­عربی، محمّدبن­علی. (1389). فصوص­الحکم. درآمد، برگردان متن، توضیح و تحلیل: محمّدعلی موحّد و صمد موحّد. چاپ پنجم. تهران: نشر کارنامه.
  2. بهنام­فر، محمّد. (1387). وحی دل مولانا. چاپ اول. مشهد: به­نشر(انتشارات آستان قدس رضوی).
  3. پزشکی، نجمه­السادات. (1383). نیستان الست(عالم ذر در مثنوی معنوی). چاپ اول. تهران: انتشارات زوّار.
  4. پورجوادی، نصرالله. (۱۳۹۳). عهد الست. چاپ اول. تهران: فرهنگ معاصر.
  5. جعفری، محمّدتقی. (1362). تفسیر و نقد و تحلیل مثنوی جلال­الدین محمدبلخی. ج۳. تهران: انتشارات اسلامی.
  6. چیتیک، ویلیام. (1389). طریق عرفانی معرفت از دیدگاه ابن­عربی. ترجمه مهدی نجفی‏افرا. چاپ اول. تهران: انتشارات جامی.
  7. زرّین­کوب، عبدالحسین. (1368). بحر در کوزه. چاپ سوم. تهران: انتشارات علمی.
  8. ــــــــــــــــــــــــــــ . (1388). سرّ نی. 2ج. چاپ دوازدهم. تهران: اتشارات علمی.
  9. غزّالی توسی، ابوحامد امام محمّد. (1387). کیمیای سعادت. 2ج. به کوشش حسین خدیوجم. چاپ چهاردهم. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
  10. فرغانی، سعیدالدین‏سعیدبن‏احمد. (۱۳۹۸ق). مشارق‏الدراری(شرح تائیّة ابن‏فارض). با مقدمه و تعلیقات سیدجلال‏الدین‏آشتیانی. چاپ اوّل. مشهد: انتشارات انجمن فلسفه و عرفان اسلامی.
  11. فروزانفر، بدیع­الزمان. (1373). شرح مثنوی شریف. 3ج. چاپ هفتم. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
  12. ـــــــــــــــــ. . (۱۳۹۰). رساله در تحقیق احوال و زندگانی مولاناجلال‏الدین‏محمد مشهور به مولوی. چاپ اوّل. تهران: انتشارات زوّار.
  13. مستملی‏بخاری، اسماعیل‏بن‏محمد. (۱۳۸۹). شرح‏التعرّف لمذهب التصوّف. با مقدمه تصحیح و تحشیه محمدروشن. ج ۱. چاپ دوم. تهران: انتشارات اساطیر.
  14. مولوی، جلال­الدین­محمد. (1364). مثنوی معنوی. 2ج. به تصحیح رینولدالین نیکلسون. چاپ دوم. تهران: موسسه مطبوعاتی علمی.
  15. ـــــــــــــــــــــــــــــــ . (۱۳۸۸الف). کتاب فیه‏مافیه. به تصحیح بدیع‏الزمان فروزانفر. چاپ اوّل. تهران: دانشگاهیان.
  16. ـــــــــــــــــــــــــــــــ . (۱۳۸۸ب). کلّیات شمس تبریزی. به تصحیح بدیع‏الزمان فروزانفر. ۲ج. چاپ اوّل. تهران: شرکت تعاونی کارآفرینان فرهنگ و هنر.
  17. میبدی، ابوالفضل­رشیدالدین. (1371). کشف­الاسرار و عدة­الابرار. ج۳. به سعی و اهتمام علی­اصغر حکمت. چاپ پنجم. تهران: موسسه انتشارات امیرکبیر.
  18. میرزامحمد، علی­رضا. (1386). قرآن در مثنوی. (جلد اوّل. مدخل). چاپ اول. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
  19. نسفی، عزیزالدین­بن محمد. (1390). الانسان­الکامل. با تصحیح و مقدمۀ ماژیران موله. با پیش­گفتار هانری کربن. ترجمۀ مقدمه از سیدضیاء­الدین دهشیری. چاپ یازدهم. تهران: انتشارات طهوری.
  20. نوروزی، اصغر. (1390). اعیان ثابته در عرفان اسلامی. چاپ اوّل. قم. انتشارات مؤسسه آموزشی امام خمینی(ره).
  21. نیکلسون، رینولد الین. (1374). شرح مثنوی معنوی مولوی. 6ج. ترجمه و تعلیق حسن لاهوتی. ویراستار بهاءالدین خرّمشاهی. با پیش­گفتار سید جلال­الدین آشتیانی. چاپ اوّل. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی
  22. همایی، جلال­الدین. (1360). مولوی­نامه (مولوی چه می­گوید؟). 2ج. چاپ چهارم. تهران: انتشارات آگاه.

 

 

ب) مقاله­ها

  1. بهنام‏فر، محمد و باغبان، علیرضا. (۱۳۹۴). «ریشه‏یابی معرفت در خاطرة ازلی الست و همانندی آن با نظریّة یادکرد افلاطون با تأکید بر مثنوی مولانا». فصلنامة پژوهش‏های ادبی-قرآنی. سال سوم. شماره اوّل. بهار. صص۷-۲۷.
  2. پورجوادی، نصرالله. (1369). «عهد الست؛ عقیده ابوحامدغزّالی و جایگاه تاریخی آن». معارف. شماره 20. مرداد-آبان. صص3-41.
  3. زرّین­کوب، عبدالحسین. (1383). «قضای آسمانی، فاتالیزم». حکایت همچنان باقی. چاپ سوم. تهران: انتشارات سخن.
  4. سلطانی، منظر. (۱۳۸۹). «بررسی مفهوم الست ازدیدگاه عارفان(تا قرن هشتم ه.ق.)». زبان و ادبیات فارسی. سال ۱۸. شماره۶۸. تابستان. صص۹۱-۱۲۷.
  5. شفق، اسماعیل و اورنگ، زهرا. (1389). «بازتاب آیه الست در متون عرفانی قرن هفتم». فصل­نامه ادب و عرفان. (ادبستان). تابستان. صص26-41.
  6. محمّدی‏آسیابادی، علی و اسماعیل‏زاده‏مبارکه، مرضیه. (۱۳۹۰). «الست در غزلیات شمس و شبکة روابط معنایی آن با آفرینش، ذکر و سماع». مطالعات عرفانی. شماره سیزدهم. بهارو تابستان. صص۱۸۵-۲۱۰.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 1,108
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 768


سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب