دانشگاه شهید باهنر کرمان

 آمار

تعداد نشریات26
تعداد شماره‌ها447
تعداد مقالات4,557
تعداد مشاهده مقاله5,380,789
تعداد دریافت فایل اصل مقاله3,580,640
علامی مهماندوستی, ذوالفقار, مرادی, نفیسه. (1396). بررسی روابط بینامتنی مینوی خرد و دیباچۀ شاهنامۀ فردوسی. , 20(41), 245-264. doi: 10.22103/jll.2017.1736
ذوالفقار علامی مهماندوستی; نفیسه مرادی. "بررسی روابط بینامتنی مینوی خرد و دیباچۀ شاهنامۀ فردوسی". , 20, 41, 1396, 245-264. doi: 10.22103/jll.2017.1736
علامی مهماندوستی, ذوالفقار, مرادی, نفیسه. (1396). 'بررسی روابط بینامتنی مینوی خرد و دیباچۀ شاهنامۀ فردوسی', , 20(41), pp. 245-264. doi: 10.22103/jll.2017.1736
علامی مهماندوستی, ذوالفقار, مرادی, نفیسه. بررسی روابط بینامتنی مینوی خرد و دیباچۀ شاهنامۀ فردوسی. , 1396; 20(41): 245-264. doi: 10.22103/jll.2017.1736

بررسی روابط بینامتنی مینوی خرد و دیباچۀ شاهنامۀ فردوسی

نثرپژوهی ادب فارسی
مقاله 12، دوره 20، شماره 41، تیر 1396، صفحه 245-264    اصل مقاله (426.17 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jll.2017.1736
نویسندگان
ذوالفقار علامی مهماندوستی* 1؛ نفیسه مرادی2
1دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه الزهراء (س)
2دانشجوی دکترای زبان و ادبیات فارسی دانشگاه الزهراء (س)
چکیده
خوانش دقیق و درک عمیق یک متن، بدون در نظر گرفتن متون پیشین و هم‌زمان با آن، امکان‌پذیر نیست و هیچ اثری از آثار پیش از خود مستقل نیست. موضوع ارتباط یک متن با متون دیگر، نخستین بار مورد توجّه باختین قرار گرفت و سپس توسّط ژولیا کریستوا و ژرار ژنت، گسترش یافت. شباهت و همانندی روایت‌ها و خرده‌روایت‌های شاهنامه با دیگر آثار پیش از آن و هم‌چنین شباهت دیدگاه‌های فلسفی و دینی مطرح شده در شاهنامه، به ویژه در دیباچۀ آن، با برخی متون پیش از آن هم‌چون اوستا، کارنامۀ اردشیر بابکان، یادگار زریران، یادگار بزرگمهر، بندهش، مینوی خرد و دیگر آثار و روایات حماسی و ملّی، وجود بینامتنیت میان این آثار را تأیید می‌کند و به شناختن آن‌ها و بازخوانی شاهنامه از طریق آن‌ها،  کمک می‌کند. در این مقاله، با مقایسۀ محتوایی دیباچۀ شاهنامۀ فردوسی و متن ترجمه شدۀ مینوی خرد به فارسی، به روابط بینامتنی این دو اثر از منظر نظریۀ ژنت پرداخته شده و نتیجۀ این بررسی نشان می‌دهد که بی‌شک، مینوی خرد یکی از پیش‌متن‌های اصلی حکیم فردوسی در سرایش شاهنامه بوده است.
کلیدواژه‌ها
فردوسی؛ شاهنامه؛ مینوی خرد؛ بینامتنیت؛ ژنت
مراجع

فهرست منابع

 

الف) کتاب‌‌­ها

 

  1. آلن، گراهام. (1392). بینامتنیت. ترجمة پیام یزدانجو. چ 4. تهران: مرکز.
  2. ______ . (1385). رولان بارت. ترجمة پیام یزدانجو. چ 1. تهران: مرکز.
  3. آموزگار، ژاله. (1386). زبان فرهنگ اسطوره (مجموعه مقالات). چ 1. تهران: معین.
  4. احمدی، بابک. (1390). ساختار و تأویل متن. چ 13. تهران: مرکز.
  5. اکبرزاده، داریوش. (1379). شاهنامه و زبان پهلوی (مقایسۀ داستانی و زبانی شاهنامه با منابع بازمانده از زبان پهلوی). چ 1. تهران: پازینه.
  6. پین، مایکل. (1380). لکان، دریدا، کریستوا. ترجمة پیام یزدانجو. چ 1. تهران: مرکز.
  7. تفضّلی، احمد. (1378). تاریخ ادبیات ایران پیش از اسلام. به کوشش ژاله آموزگار. چ 3. تهران: سخن.
  8. ــــــــــــ.. (1391). ترجمۀ مینوی خرد. به کوشش ژاله آموزگار. چ 5. تهران: توس.
  9. خالقی مطلق، جلال. (1388). سخن‌های دیرینه (مجموعه مقاله دربارۀ فردوسی و شاهنامه). به کوشش علی دهباشی. چ 3. تهران: افکار.
  10.  ـــــــــــــــــــــــ . (1388). گل‌رنج‌های کهن (برگزیده مقالات دربارۀ شاهنامۀ فردوسی). به کوشش علی دهباشی. چ 1. تهران: ثالث.
  11.  زریاب خویی، عباس. (1382). نگاهی تازه به مقدمۀ شاهنامه (شاهنامۀ از دستنویس موزۀ فلورانس به کوشش عزیزالله جوینی). چ 2. تهران: دانشگاه تهران.
  12.  زرّین‌کوب، عبدالحسین. (1384). تاریخ در ترازو. چ 9. تهران: امیرکبیر.
  13.  ــــــــــــــــــــ . (1383). نامورنامه:دربارۀ فردوسی و شاهنامه. چ 2. تهران: سخن.
  14.  شهبازی، علیرضا (شاپور). (1390). زندگینامۀ تحلیلی فردوسی. ترجمۀ هایده مشایخ. چ 1. تهران: هرمس.
  15.  صفا، ذبیح الله. (1389). حماسه سرایی در ایران. چ 9. تهران: امیرکبیر.
  16.  فردوسی، ابوالقاسم. (1386) . شاهنامه. به کوشش جلال خالقی مطلق. جلد اول و دوم. چ 1. تهران: مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی.
  17.  فرّه‌وشی، بهرام. (1346). فرهنگ پهلوی به فارسی. چ 1. تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
  18. کوورجی کویاجی، جهانگیر. (1388). بنیادهای اسطوره و حماسۀ ایران. گزارش و ویرایشِ جلیل دوستخواه. چ 3. تهران: آگه.
  19.  مادن، ساراپ. (1382). راهنمایی مقدماتی بر پساساختارگرایی و پسامدرنیسم. ترجمة محمّدرضا تاجیک. چ 1. تهران: نی.
  20.  مک‌آفی، نوئل. (1385). ژولیا کریستوا. ترجمة مهرداد پارسا. چ 1. تهران: مرکز.
  21.  مهاجرانی، عطاءالله. (1372). حماسۀ فردوسی (نقد و تفسیر نامۀ نامور). چ 1. تهران: اطلاعات.
  22.  نامور مطلق، بهمن و اسماعیل‌‌پور، ابوالقاسم و همکاران. (1387). اسطوره، متن هویت‌ساز (حضور شاهنامه در ادب و فرهنگ ایرانی). چ 1. تهران: علمی و فرهنگی.
  23.  نامور مطلق، بهمن. (1390). درآمدی بر بینامتنیت، نظریه و کاربردها. چ 1. تهران: سخن.
  24.  یاحقی، محمدجعفر. (1386). فرهنگ اساطیر و داستان‌واره‌ها در ادبیات فارسی. چ1. تهران: فرهنگ معاصر.

 

 

 

 

 

 

 

ب) مقاله ­ها

  1.  خطیبی، ابوالفضل. (1392). «دانای مینوی خرد، شخصیتی خیالی یا تاریخی؟». نامۀ فرهنگستان. دورۀ 13. شمارۀ 2. صص 73-90.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 936
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 746


سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب