آمار
| تعداد نشریات | 26 |
| تعداد شماره‌ها | 447 |
| تعداد مقالات | 4,557 |
| تعداد مشاهده مقاله | 5,380,004 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,074 |
واکاوی طرح های توسعۀ شهری جدید با الگوهای نوین برنامه ریزی شهری (مطالعۀ موردی: شهرک خاوران تبریز) | ||
| جغرافیای اجتماعی شهری | ||
| مقاله 3، دوره 3، شماره 4 - شماره پیاپی 9، اسفند 1395، صفحه 43-61 اصل مقاله (723.47 K) | ||
| نوع مقاله: مقالۀ پژوهشی (کاربردی - توسعه ای) | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/juas.2017.1773 | ||
| نویسندگان | ||
| فیروز جعفری* 1؛ مهسا خوش سیمای سردرود2 | ||
| 1استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران | ||
| 2کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران | ||
| چکیده | ||
| شهرنشینی در ایران از دهۀ 40 به بعد، شدت میگیرد که نتیجۀ آن پیداش طرح های شهری (جامع و تفصیلی) جهت انتظام بخشیدن به توسعه های شهری است. این طرحها به دلیل نگرش صرفاً کالبدی که به شهرها داشته‌اند از بُعد اجتماعی، اقتصادی، فنی و سازمانی با نارسایی های بسیاری همراه بوده و در مجموع نتواستهاند برای توسعۀ موزون و متناسب شهرها مؤثر باشند و غالباً نیز، به دلیل بلند مدت بودن و فاقد انعطافپذیری، در مقابل پویایی شهر نتوانستهاند به اهداف خود دست یابند. ضرورت این امر، استفاده از الگوهای نوین توسعۀ شهری است که در اواخر قرن بیستم در کشورهای اروپایی و آمریکایی به کار گرفته شده و نسبت به طرحهای موجود موفقیت بیشتری را نشان میدهند و شهرهای بیروح مدرنیته را به سمت زندگیهای محلهای با ساختارهای سنتی پیشین خود سوق میدهند که مقیاس انسانی دارد و سرزندگی و زندگی در این گونه شهرها موج میزند. از این رو باید الگوهای نوین، که بیشتر بر پایۀ توجه به اصول و معیارهای انسانگرایی و منعطف بودن استوار است، به عنوان طرح آلترناتیو استفاده گردد که بیشتر بر مقیاسهای کوچک (محلی) با بازۀ زمانی کم تأکید می کنند. هدف این مقاله، بررسی و تحلیل طرح توسعۀ شهرک خاوران با استفاده از مبانی نظری الگوهای نوین توسعۀ شهری از قبیل TND، TOD، رشد هوشمند، واحدهای برنامهریزی شده و ... است. این تحقیق به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ ماهیت و روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی است. محدودۀ مورد مطالعۀ این تحقیق، شهرک خاوران یکی از شهرکهای تازه طراحی شدۀ شهر تبریز است. برای گردآوری اطلاعات از دو روش اسنادی و میدانی استفاده شده؛ همچنین از نرمافزار ArcGIS برای تهیۀ نقشهها استفاده شدهاست. تحلیلهای صورت گرفته، براساس نقشههای ترسیم شدۀ محدوده و گزارش کار طرح بازنگری شهرک خاوران است. نتایج تحقیق نشان میدهد با وجود توسعه و گسترش ادبیات نظری الگوهای نوین برنامهریزی شهری در کشور، این اصول و مبانی کمتر در طرحهای شهری کشور به طور عام و شهرک خاوران تبریز به صورت خاص مد نظر قرار گرفته است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| طرح توسعۀ شهری؛ الگوهای نوین؛ برنامه ریزی؛ شهرک خاوران؛ تبریز | ||
| مراجع | ||
|
امیدوار، کمال و بیرانوندزاده، مریم. (1388). چگونه ساختار شهری میتواند از نظر کیفیت هوا بر پایداری شهر تأثیرگذار باشد. نشریۀ علمی- فنی سپهر، سازمان جغرافیایی وزارت دفاع و نیروهای مسلح، دورۀ 18، شمارۀ 71، صص 71-51. ایمانی جاجرمی، حسین. (1395). بررسی انتقادی سیاستها و برنامههای توسعۀ شهری در ایران. مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، دورۀ 5، شمارۀ 1، بهار 1395، صص 102-79. بارییر، جولین. (1363). اقتصاد ایران 1970-1900. ترجمۀ: تقوی و همکاران، تهران: مرکز تحقیقات حسابداری و حسابرسی. دهقانی، سید علی نادر. (1392). بررسی بسترها و موانع رشد هوشمند در خرم آباد. رسالۀ دکتری، دانشکدۀ جغرافیا دانشگاه تهران. رهنما، محمد رحیم و عباسزاده، غلامرضا. (1387). اصول مبانی و مدلهای سنجش فرم کالبدی شهر. انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد. زیاری، کرامت الله. حاتمی نژاد، حسین و ترکمننیا، نعیمه (1391). درآمدی بر نظریۀ رشد هوشمند شهری. ماهنامۀ شهرداریها، شمارۀ 104، صص 19-16. شکوهی بیدهندی، محمد صالح و خلیجی، کیوان. (1388). مروری بر دلایل عدم تحقق طرحهای جامع (نمونۀ موردی: طرح جامع شهر بانه). نهاد توسعۀ تهران، ویژهبرنامۀ شمارۀ 4، صص 35-31. شوئنوئر، نوربرت. (1995). مسکن، حومه، شهر. ترجمۀ: شهرام پوردیهیمی، تهران: نشر روزنه. ﺷﻴﻌﻪ، اﺳﻤﺎﻋﻴﻞ. (1392). ﻣﺒﺎﻧﻲ برنامهریزی ﺷﻬﺮی. ﭼﺎپ 34، ﺗﻬﺮان: داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻢ و ﺻﻨﻌﺖ ایران. ﺻﺮاﻓﻲ، ﻣﻈﻔﺮ. (1379). ﻣﺒﺎﻧﻲ برنامهریزی ﺗﻮسعۀ ﻣﻨﻄﻘﻪای. ﭼﺎپ 2، ﺗﻬﺮان: اﻧﺘﺸﺎرات ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﻳﺰی کشور. ضرابی، اصغر و صابری، حمید. (1390). تحلیل فضایی شاخصهای رشد هوشمند شهری. پژوهشهای جغرافیای انسانی، شمارۀ 77، صص 17-1. قربانی، رﺳﻮل و ﺟﺎم ﻛﺴﺮی، ﻣﺤﻤﺪ. (1389). ﺟﻨﺒﺶ ﭘﻴﺎده ﮔﺴﺘﺮی، روﻳﻜﺮدی ﻧﻮ در اﺣﻴﺎء ﻣﺮاﻛﺰ ﺷﻬﺮی (ﻣﻄﺎﻟﻌۀ ﻣﻮردی: ﭘﻴﺎده راه ﺗﺮﺑﻴﺖ ﺗﺒﺮﻳﺰ). ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت و ﭘﮋوﻫﺶﻫﺎی ﺷﻬﺮی و ﻣﻨﻄﻘﻪای، شمارۀ 6، صص 72-55. لطیفی، غلامرضا و صفری چابک، ندا. (1392). باز آفرینی محله در شهرهای ایرانی- اسلامی بر پایۀ اصول نوشهرگرایی. مجلۀ علوم اجتماعی، شمارۀ 66، صص 66-58. ﻫﺎدیپور، ﻏﻼم. (1392). مدیریت و توسعۀ پایدار ﺷﻬﺮی. ﻫﻤﺎﻳﺶ ﻣﻌﻤﺎری و ﺷﻬﺮﺳﺎزی و توسعۀ ﭘﺎﻳﺪار، ﻣﺆﺳﺴۀ آﻣﻮزش ﻋﺎﻟﻲ خاوران. یگانه کیا، زینب. آهنی، منیژه و فریادی، شهرزاد. (1389). آزمون قابلیت کاربرد الگوهای رایج توسعۀ پایدار شهری در محلات شهر تهران (مطالعۀ موردی :ده ونک). ویژهنامۀ مدیریت و برنامهریزی محیط زیست، صص 48-41. Bhatta, Basudeb., (2010). Analysis of Urban Growth and Sprawl from Remote Sensing Data. Advances in Geographic Information Science, Springer Heidelberg Dordrecht London New York.
Caves, R.W. ,(2005). Encyclopedia of the city. Routledge.
De Chiara Joseph, Panero, Julius, and Zelnik, Martin (1995). Time-Saver Standards for housing and residential development. Singapore. McGraw- hill.
Ford, Larry.R., (1999). Lynch revisited: New urbanism and theories of good city form. Cities: Vol. 16, No. 4.
Grant, J., (2006). The Ironies of New Urbanism. Canadian Journal of Urban Research, Vol. 15 (2).
Holden, Erling., Ingrid.T, Norland (2005). Three Challenges for the Compact City as a Sustainable Urban Form: Household Consumption of Energy and Transport in Eight Residential Areas in the Greater Oslo Region. Urban Studies, Vol. 42, No. 12, 2145–2166.
Litman, Todd., (2005). Evaluating Criticism of Smart Growth. Victoria Transport Policy Institute. (www. VTPI.org).
Newman, P., Kenworthy, J., (1999). Cities and Automobile Dependence: An International Sourcebook. Aldershot: Gower Publishing Company.
Winner, H., Chairman, Jr., (2005). A Guide to Planned Unit Development. NYS legislative commission on Rural Resources. Agency Building, Albany. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 994 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,271 |
||