
تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 447 |
تعداد مقالات | 4,557 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,380,003 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,072 |
تحلیل فضایی- کالبدی مساجد بر اساس جمعیّت مکلّفین (مطالعۀ موردی: شهر گرگان) | ||
جغرافیای اجتماعی شهری | ||
مقاله 5، دوره 3، شماره 4 - شماره پیاپی 9، اسفند 1395، صفحه 87-102 اصل مقاله (376.61 K) | ||
نوع مقاله: مقالۀ پژوهشی (کاربردی - توسعه ای) | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/juas.2017.1781 | ||
نویسندگان | ||
اسماعیل شاهکویی* 1؛ جواد سمیعی2؛ ابوالفضل احمدی3 | ||
1استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه گلستان، گرگان، ایران | ||
2دانشجوی کارشناسی ارشد رشتۀ جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه گلستان، گرگان، ایران | ||
3کارشناس رشتۀ جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه گلستان، گرگان، ایران | ||
چکیده | ||
انتخاب مکان مناسب برای فعالیت خاصّی در سطح شهر یکی از تصمیمات مهم در جهت برنامهریزی مناسب شهر و ساماندهی فضایی آن میباشد. از میان کاربریهای گوناگون در شهر، مسجد به عنوان مکانی مقدس و مذهبی و پیونددهندۀ روابط مذهبی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی در شهر میباشد که تأثیر به سزایی در دیگر کاربریهای شهری و کارکرد آن و در نهایت در توسعۀ شهری دارد. در این پژوهش با تأکید بر روشهای آمار فضایی با استفاده از نرمافزار ArcGIS به بررسی الگوی فضایی محدوده پرداخته شدهاست و از روشهای مختلف آمار فضایی از جمله تحلیل خوشهبندی، تحلیل میانگین مرکزی، فاصلۀ استاندارد و تحلیل لکههایداغ استفاده شد؛ همچنین، با مشاهدۀ نقشهها و اطّلاعات بهدست آمده از این تحلیلها در مییابیم که قسمت مرکزی محدودۀ پژوهش از تمرکز بالای جمعیّت مکلّفین و همچنین تعداد مساجد بیشتری نسبت به مناطق دیگر برخوردار است. نتیجۀ این تحقیق نشان میدهد که قسمتهای شرق و غرب محدوده از اولویت بیشتری برای ساخت و مکانگزینی مسجد برخوردار باشد و در عین حال حریم قانونی و عملکردی مساجد پیرامون نیز در نظر گرفته و حفظ شود. در نظر گرفتن مسیرهای مواصلاتی به مساجد فعلی و مساجدی که قرار است پیشبینی و احداث شوند از اهمیّت ویژهای برخوردار میباشد که میبایست برنامهریز این مهم را از اولویتهای اصلی در امر مکانگزینی مدّ نظر قرار دهد. | ||
کلیدواژهها | ||
گرگان؛ مساجد؛ روش آمار فضایی در سیستم اطلاعات جغرافیایی؛ الگوی فضایی | ||
مراجع | ||
اصغریان جدی، احمد. (1377). مبانی نظری مکانیابی مساجد در ادوار مختلف. مجلۀ صف، سال 8، شمارۀ 26، صص 53-39. آذر، عادل و رجبزاده، علی. (1389). تصمیمگیری کابردی رویکردMADM . تهران: انتشارات نگاه دانش. جعفریان، رسول. (1381). آثار اسلامی مکه و مدینه. تهران : مشعر. حجتی، محمدباقر. (1377). مسجد نبوی در گذر تاریخ (2). میقات حج، شمارۀ 26، صص 150-148. دریجانی، علی و بهمنی، علیاکبر. (1390). شناسایی و رتبهبندی معیارهای مؤثر در مکانیابی واحدهای روکش HPL استان گلستان. مجلۀ پژوهشهای علوم و فناوری چوب و جنگل، جلد 18، شمارۀ 3. دهخدا، علیاکبر. (1373). لغتنامۀ دهخدا. تهران: دانشگاه تهران. رضایی، علی. (1382). جایگاه مساجد در فرهنگ اسلامی. قم : مؤسسۀ فرهنگی ثقلین. رفیعی سرشکی، بیژن. رفیع زاده، ندا و رنجبر کرمانی، علی محمد. (1381). فرهنگ مهرازی (معماری) ایران. تهران: مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن. زرگر، اکبر. (1386). راهنمای معماری مساجد. تهران انتشارت دید. عطایی همدانی، محمدرضا. حمزه نژاد، مهدی و نقرهکار، عبدالحمید. (1390). بررسی و الگوشناسی مکانیابی مساجد عصر نبوی در مدینه. فصلنامۀ باغ نظر، شمارۀ 16، صص 16-3. قائادن، اصغر. (1386). معماری مساجد و ابنیه در عصر پیامبر صلی الله و علیه و آله و سلم. میقات حج، شمارۀ 59، صص 14-1. قدیری، محمود و دستا، فرزانه. (1392). تحلیل الگوی رشد کالبدی- فضایی شهرها از طریق آمار فضایی در GIS (مطالعۀ موردی: کلانشهر تهران). پنجمین کنفرانس برنامهریزی و مدیریت شهری. قرآن کریم، آیات مرتبط. لی، جی، و دیوید وانگ. (1381). تجزیه و تحلیل آماری با Arcview GIS، ترجمۀ: محمد رضا حسین نژاد و فریدون قدیمی عروس محله، دانشگاه علم و صنعت ایران، چاپ اول. محدثی، جواد. (1385). اخلاق نبوی: آشنایی با سیرۀ اخلاقی پیامبر اعظم (ص). تهران: مشعر. محرمی، غلامحسین. (1377). موقعیت اقتصادی مدینه در دوران جاهلیت و ... . میقات حج، شمارۀ 24، صص 90-79. نجفی، محمد باقر. (1364). مدینه شناسی. تهران: خرمایستان. نجفی، محمد صادق. (1381). مسجدالإجابه یا مسجد مباهله. میقات حج، شمارۀ 41، صص 112-129. نقی زاده، محمد. (1385). شهرسازی و معماری اسلامی (مبانی نظری). تهران: راهیان. نقی زاده، محمد. (1387). شهر و معماری اسلامی. اصفهان: انتشاراتمانی. نهج البلاغه (نسخه محمد دشتی). هیلن براند، رابرت. (1377). معماری اسلامی. ترجمۀ: ایرج اعتصام. تهران: شرکت پردازش و برنامهریزی شهری. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 714 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 387 |