
تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 447 |
تعداد مقالات | 4,557 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,380,005 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,083 |
ارزیابی آسیب پذیری محلاّت شهر جیرفت در مقابلِ سیلاب و ارائۀ راهکارهای حفاظتی | ||
جغرافیای اجتماعی شهری | ||
مقاله 2، دوره 3، شماره 3 - شماره پیاپی 8، آذر 1395، صفحه 21-42 اصل مقاله (601.06 K) | ||
نوع مقاله: مقالۀ پژوهشی (کاربردی - توسعه ای) | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/juas.2016.1828 | ||
نویسندگان | ||
ابوذر پایدار* 1؛ امیر ارسلان سنجری2 | ||
1استادیار دانشکدۀ جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران | ||
2دانش آموختۀ کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران | ||
چکیده | ||
طبق آمار سازمان ملل، سیل و طوفان نسبت به سایر بلایای طبیعی بیشترین خسارات را به سکونتگاههای انسانی وارد آورده اند. کاهش خطرات سیلاب از مهمترین اهداف برنامه ریزی توسعۀ شهری است. شهر جیرفت در نقطۀ اتصال 3 رود هلیل، شور و ملنتی واقع شدهاست و هر ساله از طغیان رودها آسیب میبیند. هدف تحقیق حاضر، اولویتبندی محلاّت شهر جیرفت به منظور برنامهریزی برای مدیریت سیلاب است. نوع تحقیق، توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری داده ها، آمار سازمانی و میدانی است. جامعۀ آماری، کارشناسان منابع طبیعی، برنامهریزی شهری و ادارات مسئول مدیریت بحران جیرفت هستند. حجم نمونه شامل 53 نفر کارشناسان مربوطه میباشد. تحلیل دادهها با مدلهای WP و WASPAS انجام شد. نتایج نشان داد محلاّت شهر به خاطر توسعۀ فیزیکی بدون برنامه در کنار بستر رودخانهها آسیبپذیر است. نتایج مدل WP که دادههای کمی آسیبهای رخ داده در محلاّت مختلف شهر را تحلیل نمود نشان داد بخش مجاور رود هلیل، محلّۀ سرجاز و محلاّت میانی ملنتی بیشترین آسیب پذیری را در سه دهۀ اخیر داشتهاند. نتایج WASPAS نشان داد محلاّت مجاور هلیل رود، محلاّت میانی شهر در حاشیۀ رود ملنتی و بخشهای محل تلاقی رود ملنتی و شور بیشترین آسیب پذیری را از سیلاب داشتهاند و ضروری است در اولویت برنامه ریزی قرار گیرند؛ در حالی که قسمتی از شهر که مجاور بخش میانی رود ملنتی واقع شده، محلّۀ سرجاز و حاشیۀ رود شور در رتبۀ 4 تا 6 آسیبپذیری قرار گرفتند. راهکار حفاظتی مطلوب برای کنترل تأثیرات منفی سیلاب در شهر جیرفت نیازمند ترکیبی از اقدامات سازهای، مطلوبیت کاربری زمین شهری و مدیریت حوزۀ بالادست است. | ||
کلیدواژهها | ||
مخاطرات محیطی؛ سیلاب؛ برنامه ریزی محیطی؛ مدل WASPAS؛ مدل WP؛ شهر جیرفت | ||
مراجع | ||
بهتاش، محمدرضا. کینژاد، محمدعلی. پیربابایی، محمدتقی. عسگری، علی. (1392). ارزیابی و تحلیل ابعاد و مؤلفههای تابآوری کلانشهر تبریز. نشریۀ هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی، دورۀ 18، شمارۀ 3، صص42-33. پیشگاهیفرد، زهرا. اقبالی، ناصر. فرجیراد، عبدالرضا. بیگبابایی، بشیر. (1390). مدلسازی مناطق خطرپذیر به کمک AHP جهت مدیریت بحران شهری. فضای جغرافیایی، صص 37. تقوایی، مسعود. سلیمانی، فهیمه. (1390). مدیریت بحران شهری با تأکید بر سیل. فصلنامۀ علمی سپهر، دورۀ 20، مجلۀ سپهر، شمارۀ79. حیدری، علی. صادقیان، افتخار جوادی، محمدصادق. نیکفال، الهام. (1385). سیمای طرح جامع کنترل سیلاب در رودخانههای دز و کارون. نشر کارگاه همزیستی با سیلاب. روستا، مجتبی. ابراهیمزاده، عیسی. ایستگلدی، مصطفی (1396). تابآوری کالبدی در برابر زلزله (نمونۀ موردی: بافت فرسودۀ شهر زاهدان). مجلۀ جغرافیا و توسعه، شمارۀ 46، صص 18-1. لطفی، حیدر. جعفری، مهتاب. (1390). فرایند ایمنسازی شهری جهت مقابله با مخاطرات طبیعی (سیل). فصلنامۀ علمی پژوهشی فضای جغرافیایی، شمارۀ 36. مطالعات کنترل سیل حوزۀ شهری جیرفت، گزارش، تلفیق و نتیجهگیری. (1382). مشاور: دکتر مجید حیدریزاده، وزارت جهاد کشاورزی، مدیریت آبخیزداری. Colditz, F., Thomas, L., Ashley, G., (2008). Municipal council of Municipal, Council of Colifornia. City of Palosverdes Estates Neigh borhood compatibility Application.
Locas Chris, Fischenich, J., Karecha, jay., (2007). Controlling urban sprawl: some experiences from Liverpool. Cities, Vol.23. No.5.
Ginevicius, R.A., (2011). New Determining Method for the Criteria Weights in Multi criteria Evaluation, Journal of Information technology & Decision Making. Vol.10. No.6, pp.1067–1095.
Miller, D.W., Starr, M.K., (2012). Executive Decisions and Operations Research. Englewood Cliffs, NJ, U.S.A., Prentice-Hall, Inc.
Mirza, M., (2001). Global warming and changes in the phrohability of occur ente of floods in Bangladesh and imply cations Global Enviromental changes. Vol.12, pp.137-138.
Saparauskas, J., Zavadskas, E. K., Turskis, Z. (2011), Selection of Facade's Alternatives of Commercial and Public Buildings Based on Multiple Criteria. International Journal of Strategic Property Management, 15(2), pp.189–203.
Simanaviciene, R., Ustinovicius, L.A. (2011). New Approach to Assessing the Biases of Decisions Based on Multiple Attribute Decision Making Methods. Electronics & Electrical Engineering.
Stephen, R., (2002). Hydrologi c Investigation by the U.S. Ge ological Survey Following the 1996 and 1997 Flood in the Upper Yellowstone River. Montana. American Water Resources Association 19th Annual Montana Section Met ting, Section One, pp.1-18.
Taleai, M., Sharifi, A., Sliuzas.Rmesgari, M., (2008). Evaluating the compatibility of multi- function al and intensive urban land user. International Journal of Applied Earth observation and Geo Information 9(4).
Triantaphyllou,E., Baing, K., (2004). The Impact of Aggregating Benefit and Cost Criteria in Four MCDA, Dept. Industrial and Manufacturing System Engineering Louisiana State University, IEEE Transaction on Engineering Management.
Zavadskas. E, Turskis, Z., Antucheviene, J., (2012). Optimization of Weighted Aggregated Sum Product Assessment. Electronics and Electrical Engineering Electronics IR Electro technical, No6.
Tran, P.N., Boukhatea, N., (2009). Comparison of MADM Decision Algorithms for Interface Selection in Heterogeneous Wireless Networks. Computer Science & Network Department, TELECOM ParisTech, 46 rue Barrault, 75013 Paris, France. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 770 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 494 |