دانشگاه شهید باهنر کرمان

 آمار

تعداد نشریات26
تعداد شماره‌ها447
تعداد مقالات4,557
تعداد مشاهده مقاله5,379,991
تعداد دریافت فایل اصل مقاله3,580,057
جبری, سوسن. (1396). تأثیر گسترش ساختاری جمله بر ماهیت معنا در نثر صوفیانۀ میبدی. , 20(42), 73-96. doi: 10.22103/jll.2018.1969
سوسن جبری. "تأثیر گسترش ساختاری جمله بر ماهیت معنا در نثر صوفیانۀ میبدی". , 20, 42, 1396, 73-96. doi: 10.22103/jll.2018.1969
جبری, سوسن. (1396). 'تأثیر گسترش ساختاری جمله بر ماهیت معنا در نثر صوفیانۀ میبدی', , 20(42), pp. 73-96. doi: 10.22103/jll.2018.1969
جبری, سوسن. تأثیر گسترش ساختاری جمله بر ماهیت معنا در نثر صوفیانۀ میبدی. , 1396; 20(42): 73-96. doi: 10.22103/jll.2018.1969

تأثیر گسترش ساختاری جمله بر ماهیت معنا در نثر صوفیانۀ میبدی

نثرپژوهی ادب فارسی
مقاله 4، دوره 20، شماره 42، دی 1396، صفحه 73-96    اصل مقاله (458.55 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jll.2018.1969
نویسنده
سوسن جبری*
دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه رازی
چکیده
بخشی از تأثیرگذاری عمیق نثرصوفیانۀ میبدی به خلاقیت­های ساختاری بازمی­گردد. این پژوهش به بررسی جملات مرکب پرداخته تا تأثیر گسترش ساختار را بر ماهیت معنا نشان­­دهد. ضرورت و اهمیت این پژوهش در شناخت بیشتر بُعد انعطاف­پذیری ساختاری زبان فارسی است. حوزۀ پژوهش، بخش تفسیر عرفانی مجلدات دهگانۀ کشف­الاسرار و عده­الابرار است که به روش سیستماتیک نمونه­برداری شده­اند تا به این پرسش پاسخ­ دهندکه؛ گسترش ساختاری جملات مرکب چه تأثیری بر ماهیت معنایی­شان­ دارد؟ یافته­ها نشان­­می­دهند؛ در نثر صوفیانۀ میبدی، با چندگونه پیوند ساختاری و شکل­گیری معنا روبرو هستیم. نخست؛ پیوند خطی اجزای ساختار و معنا در جملات مستقل همپایه. دوم؛ پیوند تودرتوی میان ساختار و معانی جملات ناهمپایه. سوم؛ پیوند تلفیقی(خطی و تودرتوی) میان اجزای ساختار و معنا در جملات خوشه­ای (مرکبِ­کامل) با بیشترین نمونه. چنانکه شواهد نشان­ می­دهند؛ در آغاز یک ساختار نحوی مرکب، جملۀ سادۀ مستقلی آمده و در زنجیرۀ جملات پس از آن، در هر جمله، بخشی از معانی جمله یا جملات پیشین به شیوه­های مختلف گنجانده­شده­است. ازاین­روی؛ هر جمله درعین برخورداری از استقلال با سهیم­شدن در جزیی از معنای جملات پیش از خود از افزایش معنا نیز برخوردار گردیده­است. علاوه بر افزایش معنا، روند هم­افزایی معانی در زنجیرۀ جملات و پیوندهای تودرتوی معنا و ساختار به معنای نهایی جملۀ مرکبِ­کامل عمق بخشیده­است. بدین­گونه؛ میبدی توانسته با بیان ِروشنِ معانیِ پیچیده، تأثیری ماندگار براندیشۀ خواننده­اش بگذارد. از زیبایی­آفرینی که بگذریم، تعلیق معنا، ­افزایش معنا، هم­افزایی معنا و عمق­ بخشیدن به ­معنا را از جمله تأثیرات پنهان گسترش­ ساختاری بر ماهیت معنا دانست.
کلیدواژه‌ها
کشف الاسرار؛ ابوالفضل رشیدالدین میبدی؛ نثر صوفیانه؛ جملۀ مرکب؛ معنا
مراجع

فهرست منابع

الف) کتاب­ها

  1. باطنی، محمدرضا. (1348). توصیف ساختمان دستوری زبان فارسی. چاپ اول. تهران: امیرکبیر.
  2. جرجانی، عبدالقاهر. (1368). دلائل الاعجازفی القرآن. ترجمة سیدمحمد رادمنش. چاپ اول. مشهد: آستان قدس رضوی.
  3. حق شناس، علی­محمد و دیگران. (1387). دستور زبان فارسی. چاپ اول. تهران: مدرسه شرکت چاپ و نشر کتابهای درسی ایران.
  4. ریچاردز، آی، ا.ِ (1382). فلسفه بلاغت. ترجمة علی محمدآسیابادی. چاپ اول. تهران: قطره.
  5. شفیعی کدکنی، محمدرضا. (1373). موسیقی شعر. چاپ چهارم. تهران: آگاه.
  6. شیفر، ریچارد ال؛ مندن هال، ویلیام؛ اوت، لایمن. (1382). آمارگیری نمونه‌ای. مترجم کریم ‏منصورفر. چاپ اول. تهران: سمت.‏
  7. صدیقیان، مهین­دخت. (1383). ویژگی­های نحوی زبان فارسی در نثر قرن پنجم و ششم هجری. چاپ اول، تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی.
  8. صفا، ذبیح الله. (1372). تاریخ ادبیات در ایران. جلد اول. چاپ نهم. تهران: ققنوس.
  9. میبدی، ابوالفضل­رشیدالدین. (1382).کشف الاسرار وعُدة‌الابرار. مجلدات دهگانه. تصحیح علی اصغر حکمت. چاپ هفتم. تهران: امیرکبیر.

 

ب) مقاله ­ها

  1. اکو، امبرتو. «تحلیل ساختار ادبی». ترجمه محمدرضا شفیعی کدکنی.کلک. شمارۀ 9. سال اول. آذر 1369. صص26-33.
  2. حسینی، سیدمحمدهادی. (1388). «ویژگی های نحوی زبان فارسی در نثر قرن پنجم و ششم هجری در بوتۀ نقد». آیینۀ پژوهش. شمارۀ 119. صص 76-79.
  3. حق شناس، علی­محمد. (1383). «آزادی و رهایی در زبان و ادبیات». فصلنامه مطالعات و تحقیقات ادبی. سال اول. شمارۀ 3 و 4. صص39- 58.
  4. خرمایی، علیرضا. شهباز، افسانه. (1388). «جملات گسسته دو مقولۀ متمایز یا مقوله­ای واحد». نشریۀ دستور. شمارۀ . صص51-80.
  5. ------- . ------- . (1388). «نقش کانونی سازۀ گسسته در جملات گسسته». زبان و زبان شناسی. دورۀ 5. شمارۀ1. صص27-50.
  6. ------. طباطبایی، نازنین. (1391). «تفاوت های گفتمانی و نحوی جملات گسسته و شبه گسسته در زبان فارسی». پژوهش علوم انسانی. دورۀ2. شمارۀ . صص33-63.
  7. گرین،کیت. لبیهان، جیل. (1383). «زبان، زبان­شناسی و ادبیات». ترجمة لیلی بهرانی محمدی. مجموعه مقالات درسنامه نظریه و نقدادبی. چاپ اول. تهران: روزگار. صص21-83.

 

ج) منابع لاتین

1- Leech, Geoffery. N. (1991). A Linguistic Guide to English Poetry. Fifteenth impression. London and New York: Longman Inc. pp 65-71.

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 629
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 343


سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب