
تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 447 |
تعداد مقالات | 4,557 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,379,991 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,057 |
بررسی تحلیلی رقابتهای سیاسی و اقتصادی انگلستان و روسیه در خلیج فارس(1820-1907م) | ||
مجله مطالعات ایرانی | ||
مقاله 9، دوره 17، شماره 33، شهریور 1397، صفحه 178-195 اصل مقاله (438.71 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jis.2018.2109 | ||
نویسندگان | ||
بهمن زینلی* 1؛ علیاکبر جعفری2؛ طیبه رستمی3 | ||
1استادیار گروه تاریخ دانشگاه اصفهان | ||
2دانشیار گروه تاریخ دانشگاه اصفهان | ||
3کارشناسی ارشد مطالعات خلیج فارس از دانشگاه اصفهان | ||
چکیده | ||
خلیج فارس در طول تاریخ پرفرازونشیب خود همواره بهعنوان یکی از مناطق مهم و استراتژیک موردتوجه کشورهای منطقهای و فرا منطقهای قرار داشته است. این کشورها همواره سعی داشتهاند جایگاه سیاسی و اقتصادی خویش را در این منطقه ارتقاء بخشند. در سالهای 1820 تا 1907 م، خلیج فارس صحنه رقابت بینالمللی گردید. رقابت انگلستان و روسیه بهعنوان دو قدرت جهانی در سدۀ نوزدهم و اوایل سدۀ بیستم در خلیج فارس بخش مهمی از تاریخ تحولات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی این منطقه است. هدف این پژوهش پرداختن به این مسئله است که چه عواملی سبب شد خلیج فارس در طی سالهای 1820 تا 1907 م. صحنه رقابت سیاسی و اقتصادی انگلستان و روسیه گردد. در راستای پاسخ به این سؤال تلاش میشود که با استناد به منابع اصلی و پژوهشی و به شیوه توصیفی و تحلیلی موضوع مورد بررسی قرار گیرد و به نظر میرسد که با توجه به موقعیت ژئوپلیتیک خلیج فارس و نزدیکی آن به هند، باعث گردید که انگلستان در راستای حفظ منافع سیاسی و نظامی خود در این منطقه و روسها در راستای دستیابی به منافع جدید، به رقابت جدی پرداخته، که نهایتاً با تسلط کامل انگلیس بر این منطقه و خروج روسها از آن در سال 1907 م به پایان آمد. | ||
کلیدواژهها | ||
رقابت؛ استعمار انگلیس؛ روسیه؛ خلیج فارس | ||
مراجع | ||
کتابنامه الف.کتابها 1.آلبرماله. (1377). ژول ایزاک. ترجمه رشید یاسمی( ج 2). تهران: پروین. 2. اسدی، بیژن. (1381). خلیج فارس و مسائل آن. تهران: سمت. 3. حافظنیا، محمدرضا و حسین ربیعی. (1392). مطالعات منطقهای خلیج فارس. تهران: انتشارات سمت. 4. جناب، محمدعلی. (1349). خلیج فارس، نفوذ بیگانگان و رویدادهای سیاسی، 1900 – 1875. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی. 5. زرگر، علیاصغر. (1372). تاریخ روابط سیاسی ایران و انگلیس در دورۀ رضاشاه. مترجم: کاوه بیات. تهران: انتشارات معین و پروانه. 6. سلیمی، علیاکبر. (1311). اسناد محرمانه سیاسی انگلیس و روس در ایران قبل از جنگ. تهران: پخشکننده و غیره. 7. صباحی، هوشنگ. (1379). سیاست انگلیس و پادشاهی رضاشاه. ترجمۀ پروانه ستاری. تهران: گفتار. 8. فوران، جان. (1358). مقاومت شکننده: تاریخ تحولات اجتماعی ایران( از سال 1500 م. مطابق با 879 ش.تا انقلاب اسلامی). ترجمۀ احمد تدین. تهران: رسا. 9. کاظمزاده، فیروز. (1371). روس و انگلیس در ایران (1914-1864). ترجمۀ منوچهر امیری(ج 2.) تهران: آموزش انقلاب اسلامی. 10. کبابی، سدیدالسلطنه (محمدعلی). (1368). بندرعباس و خلیج فارس. تصحیح احمد اقتداری. تهران: دنیای کتاب. 11. مجتهد زاده، پیروز. (1349). شیخنشینهای خلیج فارس. تهران: عطایی. مشایخی، عبدالکریم. (1386). خلیج فارس و بوشهر. بوشهر: مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران و بنیاد ایرانشناسی شعبۀ استان بوشهر. 12. مهدوی، عبدالرضا (هوشنگ). (1385). تاریخ روابط خارجی ایران از ابتدای دورۀ صفویه تا پایان جنگ جهانی دوم. تهران: امیرکبیر. 13. نوریزاده بوشهری، اسماعیل. (1323). نظری به ایران و خلیج فارس. بیجا. 14. وثوقی، محمدباقر. (1384). تاریخ خلیج فارس و ممالک همجوار. تهران: سمت. 15. ویلسن، سر آرنولد. (1366). خلیج فارس. ترجمۀ محمد سعیدی، تهران: علمی فرهنگی. 16. وادلا، ر. (1356). خلیج فارس در عصر استعمار. ترجمۀ شفیع جوادی. تهران: صحاب کتاب. ب.مقالهها 17. احمدی، فرجالله (1386). «رقابت روسیه و انگلستان در خلیج فارس؛ تلاش برای ایجاد پایگاه دریایی (1890 م-1907)». مجله دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران. شماره 182. 23 ـ 38. 18. سریعالقلم، محمود. (1377). «مبانی عشیرهای فرهنگ سیاسی ایران». مجله اطلاعات سیاسی و اقتصادی، سال سیزدهم، شماره 136 و 135. 34 ـ 43. 18. میری، سید احمد. (1378). «تأثیر ساختار نظام سیاسی بر فرهنگ سیاسی مردم ایران با تکیه بر سالهای 1357-1332». مجله اطلاعات سیاسی، اقتصادی. سال سیزدهم، شماره 7 و 8، 76 ـ 81. ج.پایاننامهها مروار، محمد (1380). سیاستهای بریتانیا از نیمه دوم قرن نوزدهم تا جنگ جهانی اول. رسالۀ تحصیلی فوقلیسانس. دانشگاه شیراز | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 604 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 883 |