
تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 447 |
تعداد مقالات | 4,557 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,379,997 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,061 |
بررسی ساختار آیینی و اساطیری قدمگاه در جیرفت | ||
مجله مطالعات ایرانی | ||
مقاله 11، دوره 17، شماره 33، شهریور 1397، صفحه 215-233 اصل مقاله (884.44 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jis.2018.2111 | ||
نویسندگان | ||
یوسف فاریابی* 1؛ معصومه برسم2؛ محجوبه امیرانیپور3 | ||
1دبیر آموزش و پرورش | ||
2دانش آموخته کارشناسی ارشد باستانشناسی | ||
3دانشآموخته کارشناسی ارشد باستانشناسی | ||
چکیده | ||
چکیده در جهان اسلام قدمگاههای زیادی با عناوین مختلف وجود دارد که همواره مورد احترام عامة مردم هستند و معمولاً جهت نیایش، حاجتخواهی و یا تدفین مردگان به این اماکن میروند. قدمگاهها در باورهای اعتقادی و اساطیری ساکنان حوزة جیرفت جایگاه ویژهای دارند. پلان قدمگاهها به شکل مربع یا دایره و سقف آنها گنبدی و درب ورودی آنها کوتاه و رو به آفتاب است. هدف از این مقاله بررسی روند شکلگیری قدمگاهها و ریشهیابی باورها و عقاید اساطیری در جیرفت است. پرسش اصلی این است که کارکرد اساطیری و آیینی قدمگاهها و زمینة شکلگیری آنها در حوزة تمدنی جیرفت چگونه است؟ روش گردآوری اطلاعات «اسنادی و میدانی» و روش پژوهش «توصیفی و تحلیلی» است. این تحقیق نشان میدهد که ساختار آیینی و اساطیری قدمگاهها در این حوزه برگرفته از باورهای پرستش و احترام به عناصر طبیعت نظیر آب، آتش و خاک، درخت، سنگ و... است. | ||
کلیدواژهها | ||
واژههای کلیدی: قدمگاه؛ ساختار آیینی و اساطیری؛ جیرفت | ||
مراجع | ||
کتابنامه الف. کتابها 1. آلاسحاق، اسماعیل،(1357). بررسی مذاهب و ادیان.جلد اول. حوزه علمیه قم. 2. ابن منظور، محمد. (1414ق). لسانالعرب. چاپ سوم.بیروت: دارالفکر للطباعه و النشر. 3. ابنبطوطه(1407/ 1987). رحله بنبطوطه. چاپ محمد عبدالمنعم حرّیان و مصطفی تصامی. بیروت. 4. افشار، ایرج ( 1354). یادگارهای یزد. تهران: انجمن آثار مفاخر فرهنگی ایران. 5. اقتداری، احمد.( 1353). دیار شهریاران(آثار و بناهای تاریخی خوزستان). تهران: انجمن آثار ملی. 6. الیاده، میرچا. (1393). متون مقدّس بنیادین از سراسر جهان. ترجمۀ مانی صالحی. تهران: انتشارات فراروان. 7. باشلار، گاستون.(1364). روانکاوی آتش. ترجمۀ جلال ستاری. تهران: نشر توس. 8. بلخاریقهی، حسن.(1390).فلسفه هنر اسلامی. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. 9. پیربایار، ژان.(1376). رمزپردازی آتش. ترجمۀ جلال ستاری. چاپ اول . تهران: نشر مرکز. 10. دادور، ابوالقاسم و مهتاب برازنده (1392). همبودی دین و هنر در ایران باستان. تهران: گستره. 11. رضی، هاشم. (1371). گاهشماری و جشنهای ایران باستان.تهران: انتشارات بهجت. 12. زیگموند، فروید( 1390). توتم و تابو. ترجمۀ ایرج پورباقر. تهران: انتشارات آسیا. 13. سامی، علی.( 1389). تمدن ساسانی( جلد اول). تهران: انتشارات سمت. 14. شمیسا، سیروس.(1381). نقد ادبی. چاپ سوم، تهران: انتشارات فردوس. 15.صفا، عزیزالله. (1390). تاریخ جیرفت و کهنوج. کرمان: کرمانشناسی. 16. عرفانمنش، جلیل. (1374). جغرافیای تاریخی هجرت امام رضا (ع) از مدینه تا مرو. مشهد: آستان قدس رضوی. 17.کرمان در یک نگاه. (1385). ویرایش محمدصادق بصیری.کرمان: مرکز کرمانشناسی 18. مشهدینوشآبادی، محمد. (1392). دانشنامۀ جهان اسلام(مدخل قدمگاه). جلد1، تهران: مؤسّسۀ دایرۀالمعارف فقه اسلامی. 19. معصومی، غلامرضا. (1386). اساطیر و آیینهای باستانی. چاپ اول، تهران: سوره مهر. 20. ناصرخسرو. (1363). سفرنامه. به تصحیح محمد دبیرسیاقی. تهران: زوّار. 21. واحددوست، مهوش. (1381). رویکردهای علمی به اسطورهشناسی. تهران: انتشارات سروش. 22. هرتسفلد، ارنست. (1354). تاریخ باستانی ایران بر بنیاد باستانشناسی. مترجم: علیاصغر حکمت. تهران: انجمن آثار ملی. 23. یونگ، کارل گوستاو. (1378). انسان و سمبلهایش. ترجمۀ محمود سلطانیه. تهران: نشر جامی. ب. مقالات 24. بلوکباشی، علی( 1356). «مفاهیم و نمادگارها در طریقت قادری». تهران: مردمشناسی و فرهنگ عامه ایران. شماره 3، صص 2- 26. 25. بنیاسدی، علیرضا. (1390). «ویژگیهای استان کرمان از دیدگاه تقسیمات کشوری و جمعیتی». دفتر آمار و اطلاعات استانداری کرمان..، صص1-153. 26. حسینی، نغمه. (1389). «بررسی جایگاه ایزدبانوی اشی در باورهای ایران باستان». فصلنامه ادبیات عرفانی و اسطورهشناختی. شماره16. صص65-80.. 27. خانمحمدی، کریم و معصومۀ مؤذّن. (1394). «انسانشناسی قدمگاه». فرهنگ رضوی. سال سوم. شماره یازدهم، صص7- 38. 28. سعیدیزاده، رسول.( 1391). «قدمگاههای منسوب به امام رضا (ع) در ایران». مجله وقف میراث جاویدان. شماره 79 و 80، صص 217 - 246. 29. فروزانکیا، اسماعیل و ابراهیم استاجی.(1389). «تجلّی آتش در اساطیر و ادیان». پنجمین همایش پژوهشهای زبان و ادبیات فارسی. پرنیان سخن.صص 846- 854. 30. مهرالزمان نوبان. (1380). «چشمهها، قدمگاهها و درختان نظرکرده». کتاب ماه هنر. ش 31ـ 32، صص78-79. 32. یعقوبی، عبدالرسول. (1389). «مقدّس و نامقدّس». معرفت. شمارۀ 34، صص 45-56. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 665 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 985 |