
تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 447 |
تعداد مقالات | 4,557 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,379,972 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,053 |
بررسی اشعار رضوی محمد تقی بهار با تکیه بر نقد درون متنی | ||
ادبیات پایداری | ||
مقاله 5، دوره 10، شماره 18، شهریور 1397، صفحه 95-120 اصل مقاله (304.74 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jrl.2018.2117 | ||
نویسنده | ||
فرحناز حیدری نسب* | ||
دبیر / آموزش پرورش | ||
چکیده | ||
اشعار آیینی و رضوی شاعران متعهد و دوستدار اهل بیت ایرانی، جلوهگاهِ نمود نور روزافزون مشعل عشق به اهل بیت پیامبر(ص) است. شعر محمد تقی بهار، شاعر بنام مشروطه، سرشار از حس عاطفه و آیینۀ درد مردمانِ به ستوهآمده از ظلم حکوت استبداد است. اشعاری از دیوان شعر این شاعر اختصاص به مدح و منقبت امام رضا (ع) دارد. این جستار بر آن است که اشعار رضوی بهـــار را از منظر نقد درونمتنی (زبان؛ اندیشه؛ صورخیال و عاطفه) به روش توصیفی– تحلیلی مورد بررسی قراردهد؛ زیرا با بررسی این عناصر، بهتر میتوان به نوع نگرش و اندیشة پایداری شاعر در این نوع شعر (شعر رضوی) پیبرد. بنا بر نتیجة پژوهش، حرکت و جنبش تصاویر، عدم گسستگی بین صورخیال و اندیشه در شعر رضوی بهار به تناسب دوره-های شعری وی، کاملاً عینی و مشهود است. از تمام ظرفیتهای زبان مجازی چون: تشبیه؛ استعاره؛ کنایه؛ اغراق و مجاز بهرهمیگیرد. عاطفۀ شعر به اقتضای زمان شاعر تغییر مییابد؛ درونمایه نگرشهای احساسی و عاطفی اشعار رضوی وی نیز به تناسب دورههای شعرش: مدح؛ امامتمداری؛ انتقاد از وضع موجود و دشمنستیزی؛ تشویق روحیة وطنخواهی و دفاع از سرزمین در مقابل بیگانگان؛ ترساندن عوامل ظلم؛ ریشخند نسبت به حاکمان و اعمال آنها؛ تأسف و اندوه از ستم حاکم است . | ||
کلیدواژهها | ||
بهار؛ شعر رضوی؛ ادب پایداری؛ تصاویر شعری | ||
مراجع | ||
الف.کتابها 1- آژند، یعقوب. (1385). تجدد ادبی در دوره مشروطه. تهران: مؤسسه تحقیقات و توسعه علوم انسانی. 2- بصیری، محمدصادق. (1388). سیر تحلیلی شعر مقاومت در ادبیّات فارسی. ج 1. کرمان: نشر دانشگاه شهید باهنر. 3- بهار، محمد تقی. (1380). دیوان اشعار. ج 1. چ دوم. تهران: توس. 4- تولستوی، لئون. (1388). هنرچیست. ترجمة کاوه دهگان. چ چهاردهم. تهران: امیرکبیر. 5- پورنامداریان، تقی. (1380). در سایه آفتاب. تهران: سخن. 6- ــــــــــــــــــــــ.. (1381). سفر در مه. چ دوم. تهران: نگاه. 7- حسنلی، کاووس. (1386). گونههای نوآوری در شعر معاصر. چ دوم. تهران: ثالث. 8- حسینی، سیدحسن. (1365). برادهها(مجموعهای از تأملات اجتماعی و ادبی). تهران: برگ. 9- زرقانی، سیدمهدی. (1383). چشمانداز شعر معاصر ایران. تهران: ثالث با همکاری انتشارات دبیرخانه شورای گسترش زبان و ادبیّات فارسی. 10- زرینکوب، حمید. (1367). مجموعه مقالات. تهران: انتشارات علمی و معین. 11- زنجانی، برات. (1377). صورخیال در خمسه نظامی. تهران: انتشارات امیرکبیر. 12- ریچاردز، آیور آمسترانگ. (1388). اصول نقد ادبی. ترجمۀ سعید حمیدیان. چ دوم. تهران: علمی فرهنگی. 13- شفیعیکدکنی، محمدرضا. (1380) ادوار شعر فارسی. تهران: سخن. 14- ــــــــــــــــــــــــــــــــ. (1378). صورخیال در شعر فارسی. چ هفتم. تهران: آگاه. ۱۵- عابدی، کامیار. (۱۳۹۰). به یاد میهن: زندگی و شعر ملک الشعرای بهار. تهران: ثالث. 1۶ ـ علوی مقدم، محمد و اشرفزاده، رضا. (1376). معانی و بیان. تهران: سمت. 1۷- علیپور، مصطفی. (1378). ساختار زبان شعر امروز. تهران: فردوس. 1۸- فتوحی، محمود. (1386). بلاغت تصویر. چ اول. تهران: سخن. 1۹- کزازی، میرجلالالدین.(1368). زیباشناسی سخن پارسی«بیان». تهران: کتاب ماد وابسته به نشر مرکز. ۲۰- یونگ، کارل گوستاو. (1372). جهاننگری. ترجمة جلال ستاری. تهران: انتشارات توس. ب. مقالهها 1- اسعدی فیروزآبادی، مریم. (پاییز1392). «زبان و شیوه بیان در اشعار ناسیونالیستی بهار و عشقی». پژوهشنامه علوم سیاسی. سال هشتم، ش چهارم، صص 151-181. 2- تجلّیل، جلیل و بیگلر، محمدتقی. (زمستان 1389). «بلاغت تصویر در دیوان اشعار محمدتقی بهار». فصلنامه تخصصی ادبیّات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد. ش28، صص106-73. ۳- سنگری، محمدرضا. (1383). «ادبیّات پایداری». مجلة شعر. ش29، صص53- 45. ۴- محسنی نیا، ناصر و پوریزدانپناهکرمانی، آرزو. (1388). «بررسی مدایح نبوی در شعر جمال الدین عبدالرزاق و احمد شوقی». پژوهشنامۀ زبان و ادبیّات فارسی. ش سوم، دوره اول، صص58- 39. ۵- محمدی، گردآفرین و حسامپور، سعید. (1394). «تجلّی بنمایههای منقبت رضوی در شعر ملکالشعرای بهار. در عهد جانان (مجموعه مقالات همایش علمی، پژوهشی امام رضا (ع) در آیینة ادبیّات معاصر)، ویراستة خلیل کهریزی، 228- 199. کرمانشاه: گلچین ادب. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 747 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 434 |