آمار
| تعداد نشریات | 26 |
| تعداد شماره‌ها | 447 |
| تعداد مقالات | 4,557 |
| تعداد مشاهده مقاله | 5,379,972 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,053 |
ارزیابی و سنجش ساختار فضایی و خزش شهری (مطالعۀ موردی: شهر یزد) | ||
| جغرافیای اجتماعی شهری | ||
| مقاله 8، دوره 4، شماره 2 - شماره پیاپی 11، مهر 1396، صفحه 151-175 اصل مقاله (1.43 M) | ||
| نوع مقاله: مقالۀ پژوهشی (کاربردی - توسعه ای) | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/JUSG.2018.1957 | ||
| نویسندگان | ||
| الیاس مودت* 1؛ سعید ملکی2؛ کورش مومنی3 | ||
| 1عضو هئیت علمی گروه شهرسازی، دانشگاه صنعتی جندی شاپور دزفول، ایران | ||
| 2استاد تمام گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید چمران اهواز، ایران | ||
| 3استادیار دانشکده معماری و شهرسازی، گروه معماری، دانشگاه صنعتی جندی شاپور دزفول، ایران | ||
| چکیده | ||
| رشد هر شهر به صورت یک فرآیند دوگانه نظام فضایی و گسترش فیزیکی می باشد. هر کدام از این دو روش میتواند کالبد متفاوت و جداگانه ای از دیگری ایجاد کند. لذا رشد بی رویه شهرنشینی و افزایش جمعیت شهرنشین لزوم توجه به مسائل شهری را برای برنامه ریزان و دست اندرکاران امور شهری ضروری ساخته است. پژوهش حاضر با روش های توصیفی، اسنادی و تحلیلی با هدف سنجش ساختار فیزیکی - اجتماعی شهر یزد به بررسی موضوع پرداخته است. جهت بررسی خزش شهری و شناخت نظام فضایی شهر مورد نظر از روشهای آماری هلدرن و آنتروپی شانون و تحلیل توزیع و تراکم جمعیت شهری در دوره های مختلف استفاده شده است. همچنین به منظور تجزیه و تحلیل داده ها و ترسیم نقشهها از نرمافزارهای ArcGIS، SPSS، Grafer و Excel استفاده گردیده است. نتایج تحقیق نشان داده است بنای اولیۀ شهر یزد در قسمتهای شمالی محلۀ فهادان بوده است. از نظر گروه بندی ساختار فضایی شهرهای استان منظم نبوده و در فواصل بین طبقه اول و طبقه آخر ماتریس هیچ نقطه شهری وجود ندارد. حتی با ضریب آنتروپی، استان یزد در سالهای 1390-1375 نشان می دهد که تعادل فضایی شهرها در طبقات شهری دارای نوسان بوده بطوری که ضریب آنتروپی در سال 1375 (0.37-) و در سال 1390 (0.23-) به دست آمده است. در نهایت با مدل هلدرن مشخص گردید در شهر یزد تنها 8/54 درصد رشد شهر در فاصله سال های 1345-1385 مربوط به رشد جمعیت بوده و 45 درصد از رشد شهر مربوط به گسترش کالبدی و فیزیکی شهر می باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ساختار فضایی؛ خزش شهری؛ شهر یزد | ||
| مراجع | ||
|
ابراهیم زاده، عیسی. (1383). تحلیلی بر شهرنشینی و جایگاه شهرهاى جدید در ایران. فصلنامه تحقیقات جغرافیایی. ابراهیم زاده، عیسی. رفیعی، قاسم. (1388). تحلیلی بر الگوی گسترش کالبدی– فضایی شهر مرودشت با استفاده از مدلهای آنتروپی شانون و هلدرن و ارائه الگوهای مطلوب آتی آن. مجله پژوهشهای جغرافیای انسانی، شماره 69، تهران. ابن بطوطه. (1370). سفرنامۀ ابن بطوطه. ترجمه محمد علی موحد، انتشارات آگاه، تهران. الاجگردی، احمد. (1375). مسکن بهینه (نمونه موردی شهر تبریز). پایان نامه کارشناسی ارشد، تبریز، دانشکده علوم انسانی- اجتماعی دانشگاه تبریز. استعلاجی، علیرضا. (1384). بررسی عوامل جغرافیایی در نظام سکونتگاهها با تاکید بر تکنیک کمی. پژوهشهای جغرافیایی، ش 53. افروغ، عماد. (1377). فضا و نابرابری های اجتماعی. دانشگاه تربیت مدرس، تهران. افشار، ایرج. (1374). یادگارهای یزد. جلد دوم. تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی. افشار، ایرج. (1374). یادگارهای یزد. جلد دوم. تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی. پایلی یزدی، محمد حسین. رجبی سناجردی، حسین. (1382). نظریههای شهر و پیرامون. تهران: انتشارات سمت. جان، جانستون. (1379). مساله جا و مکان جغرافیایی. مترجم جلال تبریزی دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی. حکمت نیا، حسن. موسوی، میرنجف. (1385). کاربرد مدل در برنامهریزی شهری و ناحیهای. انتشارات علم نوین، چاپ اول. داوودپور، زهره. اردلان، داریوش. (1387). بررسی تطبیقی عوامل موثر بر گسترش شهرهای بزرگ و میانی. نشریه هویت شهر، سال دوم، شماره 3، تهران. دعایى، حبیب الله. (1384). سازمانها در بستر جهانى شدن. چاپ 1، انتشارات دانشگاه فردوسى مشهد. دوروش، منصور. (1383). بررسی رابطه متقابل رشد جمعیت و گسترش شهر تهران طی دوره 45-1375. دانشگاه تهران. زبر دست، اسفندیار. (1383). اندازه شهر. مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی شهرسازی و معماری، چاپ اول، تهران. زنگی آبادی، علی. (1378). تحلیل و سازماندهی ساختار فضایی شاخصهای توسعه شهری در شهرهای بالای صد هزار نفر. رساله دکتری، دانشگاه اصفهان. استانداری یزد. (1375). سالنامه آماری استان یزد. استانداری یزد. (1385). سالنامه آماری استان یزد. استانداری یزد. (1390). سالنامه آماری استان یزد. شمس، مجید. حجی ملایری، پریسا. (1388). توسعه فیزیکی و تاثیر آن در تغییرات کاربری اراضی شهر ملایر(1365-1385). فصلنامه جغرافیایی آمایش، شماره هفتم، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهر. شیعه، اسماعیل. (1385). مقدمهای بر مبانی برنامهریزی شهری. چاپ هفدهم، انتشارات دانشگاه علم و صنعت. صفاییپور، مسعود. مودت، الیاس. (1392). ارزیابی ویژگی اجتماعی و تأثیر آن بر توسعه شهرها با تاکید بر مدل هلدرن (نمونه موری: شهر یزد). فصلنامه شمع، شماره اول، اهواز. غریبی، قدرت. (1377). برنامه ریزی توسعه فضایی مسکن (نمونه موردی: شهر تبریز) دانشگاه شهید بهشتی. فنی، زهره. (1382). نقش شهرهای کوچک در توسعه منطقهای. انتشارات سازمان شهرداریهای کشور. قبادیان، وحید. (1383). معماری نوگرای ایران. فصلنامه معماری و فرهنگ، شماره 81. قبادیان، وحید. (1382). بررسى اقلیمى ابنیه سنتى ایران. انتشارات دانشگاه تهران. قزل سفلى، محمد تقى. (1379). جهانى شدن به رویارویى همزیستى، نشریه اطلاعات سیاسى اقتصادى، شماره یازدهم و دوازدهم. قلمسیاه، اکبر. (1370). تاریخ سرشماری یزد، بی جا. کاتب، احمد بن حسین علی. (1357). تاریخ جدید یزد به کوشش ایرج افشار. چاپ دوم: انتشارات فرهنگ ایران زمین. الکساندر، کریستوفر. (1381). معمارى و راز جاودانگى: راه بى زمان ساختن، مترجم، مهرداد قیومى بیدهندى، با مقدمه دکتر مهدى حجت، مرکز چاپ و نشر دانشگاه شهید بهشتى، تهران. لنگ ، جان. (1383). آفرینش نظریه معماری، ترجمه علیرضا عینی فر، نشر دانشگاه تهران. لینچ، کوین. (1382). سیماى شهر، مترجم، منوچهر مزینى، موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران. مثنوی، محمدرضا. (1383). هزاره جدید و پارادایم جدید شهری، در کتاب شکل پایدار شهری، ترجمه مردای مسیحی، شرکت پردازش و برنامهریزی شهری. مستوفی الممالکی، رضا. (1380). شهر و شهرنشینی در بستر جغرافیای ایران، انتشارات دانشگاه آزاد، یزد. معلمی، محسن. (1386). هویت شهری، هویت مسکونی، مفاهیم گمشده امروزی، ماهنامه راه. ملکی، سعید و مودت، الیاس. (1392). ارزیابی طیف آسیبپذیری لرزهای در شهرها بر اساس سناریوهای شدت مختلف با استفاده از مدلهای TOPSIS و GIS (نمونة موردی شهر یزد)، فصلنامه مخاطرات محیطی، شماره پنجم، دانشگاه فردوسی مشهد. مودت، الیاس. (1390). بررسی پویش مسکن در شهر یزد، پایان نامه کارشناسی، استاد راهنما دکتر محمد حسین سرایی، دانشگاه یزد. مهر شاهی، داریوش. (1380). درس نامۀ جغرافیایی تاریخی، دانشگاه یزد. میرحسینی، محمد حسن. (1375). تاریخ یزد، یزد نگین کویر، انجمن کتابخاته های عمومی یزد. نوری، رضا. (1385). هویت شهر، مجموعه مقالات همایش بین المللی، خاطره شهرهای جدید، انتشارات شرکت عمران شهرهای جدید، چاپ اول، تهران. وارثی، حمیدرضا؛ قائد رحمتی، صفر. (1386). بررسی اثرات توزیع خدمات شهری در عدم تعادل فضایی جمعیت مطالعۀ موردی اصفهان، مجله جغرافیا و توسعه، شماره پیاپی 9. Glaster, G.(2001) Wrestling Sprawl to the Ground: Defining and Meaturing an Elusive Concept, Housing Policy Debate, Volume 12, Issue 4.
Gordon, P, Harry, W.R.(1997), Are Compact Cities a Desirable Planning Goal?, Journal of the American Planning Association, 63(1).
Hess, G. R.(2001), Just what is Sprawl, Anyway? www.ncsu.edu
Knapp, E.(1982), Housing Problms ien Third World. Stuttgart: University of Stuttgar Ltd.
Lire, Van(1884), land use planning in perspective of sustainability sustainable land use planning Netherlands, Lynch, K.A.Theory of Good city form Cambridge mitt, Press.
Newman, P.W.(2002), Is there a roleforphysical planner? Journal of the American Planning Association.
Parker, V.(2002), Direction for GIS Direction for GIS in Urban Planning, Metropolitan Regional Development Authority.
Smart Growth Network (SGN).(2002), about smart growth, http:// www.Smartgrowth. org/ about Smart Growth Network and USEPA,www.epa.gov/smartgrowth
Thomas, R.W.(1981), Information Statistics in Geography, Norwich.
Tsai, Y.(2005), Quantifying urban form: Compactness versusSprawl, Urban Studies, Vol.42, No1. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,215 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,432 |
||