آمار
| تعداد نشریات | 26 |
| تعداد شماره‌ها | 447 |
| تعداد مقالات | 4,557 |
| تعداد مشاهده مقاله | 5,380,005 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,078 |
قصّۀ «بِشر و هند» و بازتاب آن در شعر فارسی | ||
| نشریه ادبیات تطبیقی | ||
| مقاله 10، دوره 10، شماره 19، اسفند 1397، صفحه 203-217 اصل مقاله (509.74 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jcl.2019.2285 | ||
| نویسنده | ||
| محمود مدبری* | ||
| استاد بازنشستۀ بخش زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان | ||
| چکیده | ||
| بِشر و هند، نام قصّۀ قدیمی از عشّاق عرب است که در مدینه و در عهد پیامبر (ص) اتّفاق افتاده و ابن النّدیم، نام آن دو را در کنار نام دیگر عشّاق معروف عرب آورده است. موضوع آن، عاشق‌شدن زنی شوهردار به نام هند است بر بِشر، عابد یا شاعری که همیشه به مسجد النّبی تردّد می‌کرد . در نهایت، وصال این دو عاشق دست نداد و هردو جان باختند و در کنار یکدیگر به خاک سپرده شدند . این داستان روایت‌های نزدیک به هم در ادبیّات عرب دارد و نخستین بار ، ابن سَرّاج قاری ، از ادبا و محدّثان مشهور قرن پنجم هجری، آن را در کتاب مصارع العشّاق، به نظم و نثر نقل کرده‌است. در ادبیّات فارسی با توجّه به اشارات کوتاه شاعرانی چون فخرالدّین عراقی، اوحدی مراغهای و خواجوی کرمانی ، معلوم می شود که این داستان، دست کم تا عصر ایلخانی شهرت داشته‌است. حمدالّله مستوفی، مثنوی بشر و هند را به نجیبالدّین جُرباذقانی نسبت داده و امین احمد رازی در تذکرۀ خود، یازده بیت از آن را به نام این شاعر قرن هفتم نقل کرده‌است. در حال حاضر، هیچ نسخه‌ای از این کتاب در دست نیست . | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| قصّۀ بشر و هند؛ عشّاق عرب؛ شعر فارسی؛ مثنوی؛ نجیبالدّین جُرباذقانی | ||
| مراجع | ||
|
- ابن حجرالعسقلانی، احمد. (1995). الاصابة فی تمییز الصّحابة، جلد 1و 8. المحقّق عادل احمد عبدالودود، علی محمّد معوض. لبنان،بیروت: دارالکتب العلمیّه. - ابن خلّکان، احمد. (1398). وفیات الاعیان و انباء ابناء الزّمان. حقّقه احسان عبّاس. بیروت : دار صادر. - ابن النّدیم، محمّد. (1350). کتاب الفهرست. ویراستۀ رضا تجدّد. تهران: چاپ افست مروی. - امین احمد رازی. (1378). هفت اقلیم، جلد2. تصحیح سیّد محمّدرضا طاهری. تهران: سروش. - اوحدی مراغهای. (1340). کلّیّات. تصحیح سعید نفیسی. تهران: امیر کبیر. - جرباذقانی، نجیبالدّین. (1389). دیوان. تصحیح محمود مدبّری. کرمان : دانشگاه شهید باهنر کرمان. - حاج خلیفه. (1981).کشف الظّنون عن اسامی الکتب و الفنون، جلد1. بیروت: دارالفکر. -حاج خلیفه. (1307). جام جم. تصحیح وحید دستگردی. تهران : ضمیمۀ سال هشتم ارمغان. - حمداللّه مستوفی. (1362). تاریخ گزیده. به اهتمام عبدالحسین نوایی. چاپ دوم. تهران : امیرکبیر. - حمدالله مستوفی. (1362). نزههالقلوب. تصحیح گای لسترنج. تهران: دنیای کتاب. -حمدالله مستوفی. (1396). نزههالقلوب، جلد2. تصحیح میر هاشم محدّث. تهران : سفیر اردهال. - الحموی، ابی عبداللّه یاقوت. (1991). معجم الادباء، جلد2 . لبنان، بیروت : دارالکتب العلمیّه. - خواجوی کرمانی. (1370). خمسه. تصحیح سعید نیاز کرمانی. کرمان: دانشکدۀ ادبیّات و علوم انسانی، دانشگاه شهید باهنر کرمان. - الذّهبی، محمّد بن احمد. (2001). سیر اعلام النّبلاء. مؤسّسة الرّسالة. - زراقط، عبدالحمید. (2001). عشّاق العرب. بیروت: دارالبحار. - زرکلی، خیرالدّین. (1992). الاعلام، جلد2.لبنان، بیروت : دارالعلم للملایین. - السّرّاج القارئ، ابی محمّد جعفر. (2010). مصارع العشّاق، جلد2. بیروت: دار صادر. - الصّفدی ، صلاحالدّین خلیل. (1991). الوافی بالوفیّات، جلد10.شتوتغارت: دارالنّشر فرانز شتاینر. - فخرالدین عراقی. (1372). کلّیّات. به کوشش سعید نفیسی. چاپ هفتم. تهران : کتابخانۀ سنایی. - فخرالدین عراقی. (1382). تصحیح نسرین محتشم (خزایی). چاپ دوم. تهران: زوّار. - الفنسیان، سعود بن عبداللّه. (1409) . آثارالحنابله فی علوم القرآن. الرّیاض : کلّیّة الشّریعة. - القمی، الشّیخ عبّاس. (1368). الکنی والالقاب، جلد2. الطّبعة الخامسة. طهران: مکتبة الصّدر. - محمّد حسین عبداللّه. (1980) . الحبّ فی التّراث العربیّ. الکویت. - نظامی گنجهای. (1380). هفت پیکر. تصحیح حسن وحید دستگردی. به کوشش سعید حمیدیان. چاپ چهارم. تهران: قطره. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 6,700 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 346 |
||