دانشگاه شهید باهنر کرمان

 آمار

تعداد نشریات26
تعداد شماره‌ها447
تعداد مقالات4,557
تعداد مشاهده مقاله5,380,005
تعداد دریافت فایل اصل مقاله3,580,079
سنچولی, احمد, واثق عباسی, عبداله. (1397). کنایه و قطب مجازی زبان در تاریخ بیهقی. , 21(44), 65-84. doi: 10.22103/jll.2019.13153.2575
احمد سنچولی; عبداله واثق عباسی. "کنایه و قطب مجازی زبان در تاریخ بیهقی". , 21, 44, 1397, 65-84. doi: 10.22103/jll.2019.13153.2575
سنچولی, احمد, واثق عباسی, عبداله. (1397). 'کنایه و قطب مجازی زبان در تاریخ بیهقی', , 21(44), pp. 65-84. doi: 10.22103/jll.2019.13153.2575
سنچولی, احمد, واثق عباسی, عبداله. کنایه و قطب مجازی زبان در تاریخ بیهقی. , 1397; 21(44): 65-84. doi: 10.22103/jll.2019.13153.2575

کنایه و قطب مجازی زبان در تاریخ بیهقی

نثرپژوهی ادب فارسی
مقاله 4، دوره 21، شماره 44، اسفند 1397، صفحه 65-84    اصل مقاله (406.85 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jll.2019.13153.2575
نویسندگان
احمد سنچولی* 1؛ عبداله واثق عباسی2
1عضو هیأت علمی دانشگاه زابل
2عضو هیات علمی گروه ادبیات دانشگاه سیستان و بلوچستان
چکیده
رومن یاکوبسن (1982-1896) زبان‌شناس و نظریه‌پرداز روسی با پذیرفتن دیدگاه سوسور (1913-1857) درخصوص دو محور جانشینی و هم‌نشینی، زبان را به دو قطب استعاری و مجازی تقسیم کرده و بر این باور است که قطب استعاری مخصوص شعر و بر مبنای رابطۀ شباهت در محور جانشینی است و قطب مجازی مخصوص نثر و بر پایۀ رابطۀ مجاورت در محور هم‌نشینی شکل می‌گیرد. بر اساس این دیدگاه در تاریخ بیهقی که غلبۀ زبان با قطب مجازی است، در میان کارکردهای مختلف زبان، کنایه به عنوان یک ویژگی سبکی و متعلق به قطب مجازی زبان از اهمیت خاصی برخوردار است. بیهقی با تصرف در ساختار نحوی جمله‌ها که غالباً در محور هم‌نشینی زبان صورت می‌گیرد، از کنایه برای تجسّم و عینیّت‌بخشی به مفاهیم ذهنی بیشترین بهره را برده‌است. کنایات تاریخ بیهقی را می‌توان به دو دستۀ زبانی و ادبی تقسیم کرد که اغلب آن‌ها در معنای اولیۀ خود دارای مصداق عینی هستند و به عبارتی لازم معنای آن‌ها قابلیت تحقق در واقعیت بیرونی را دارد و این مسأله با آنچه یاکوبسن می‌گوید که قطب مجازی زبان از ویژگی‌های بارز نثر مخصوصاً ادبیات رئالیستی است، هم‌خوانی و هماهنگی بسیار دارد.
کلیدواژه‌ها
تاریخ بیهقی؛ کنایه؛ یاکوبسن؛ قطب مجازی زبان
مراجع

منابع

الف) کتاب‌ها

  1. قرآن مجید.
  2. احمدی، بابک. (1384). ساختار و تأویل متن. تهران: نشر مرکز.
  3. بهار، محمدتقی. (1369). سبک‌شناسی. تهران: امیرکبیر.
  4. بیهقی، ابوالفضل. (1356). تاریخ بیهقی. تصحیح علی­اکبر فیاض. مشهد: انتشارات دانشگاه.
  5. بیهقی، ابوالفضل. (1392). تاریخ بیهقی. 2جلد. مقدمه، تصحیح، تعلیقات، توضیحات و فهرست‌ها از محمدجعفر یاحقی و مهدی سیدی. تهران: سخن.
  6. پارساپور، زهرا. (1383). مقایسة زبان حماسی و غنایی با تکیه بر خسرو و شیرین و اسکندرنامه نظامی. تهران: انتشارات دانشگاه.
  7. پورنامداریان، تقی. (1377). خانه‌ام ابری است. تهران: سروش.
  8. ثروتیان، بهروز. (1369). بیان در شعر فارسی. تهران: برگ.
  9. جرجانی، عبدالقاهر. (1368). دلائل الاعجاز فی القرآن. ترجمه و تحشیه سیدمحمد رادمنش. مشهد: آستان قدس رضوی.
  10. جهاندیده، سینا. (1379). متن در غیاب استعاره. رشت: چوبک.
  11. داد، سیما. (1385). فرهنگ اصطلاحات ادبی. تهران: مروارید.
  12. دهخدا، علی اکبر. (1374). امثال و حکم. تهران: امیرکبیر.
  13. رضی، احمد. (1387). بیهقی‌پژوهی در ایران: گزارش توصیفی کتاب‌ها، مقاله‌ها و پایان‌نامه‌ها. رشت: حق‌شناس.
  14. شفیعی کدکنی، محمدرضا. (1389). موسیقی شعر. تهران: آگه.
  15. صفوی، کورش. (1380). گفتارهایی در زبان‌شناسی. تهران: هرمس.
  16. عبداللهیان، حمید. (1381). جنبه‌های ادبی در تاریخ بیهقی. اراک: انتشارات دانشگاه.
  17. کزازی، میرجلال‌الدین. (1381). بیان. تهران: کتاب ماد (وابسته به نشر مرکز).
  18. مهدوی دامغانی، احمد. (1381). مجموعه‌ای از مقالات استاد دکتر احمد مهدوی دامغانی. به اهتمام سیدعلی‌محمد سجادی. تهران: سروش.
  19. میرزانیا، منصور. (1378). فرهنگنامه کنایه. تهران: امیرکبیر.
  20. همایی، جلال‌الدین. (1374). یادداشت‌های استاد علامه جلال‌الدین همایی دربارة معانی و بیان. گردآورنده ماهدخت بانو همایی. تهران: مؤسسه نشر هما.
  21. هومر، شون. (1388). ژاک لاکان. ترجمه محمدعلی جعفری و محمدابراهیم طاهایی. تهران: ققنوس.
  22. وحیدیان­کامیار، تقی. (1383). زبان چگونه شعر می‌شود؟ مشهد: معاونت پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد با همکاری انتشارات سخن گستر.
  23. یاحقی، محمدجعفر و سیدی، مهدی. (1392)، مقدمه، تعلیقات و توضیحات تاریخ بیهقی. تهران: سخن.
  24. یاکوبسن، رومن. (1380). قطب‌های استعاری و مجازی. ترجمه کورش صفوی، در مجموعه «گفتارهایی در زبان‌شناسی». تهران: هرمس.

ب) مقاله­ها

  1. جبری، سوسن. (1394). «تردیدهای بنیادین در معیارهای شناخت کنایه». دوفصلنامة زبان و ادبیات فارسی. سال 23، شماره 79، صص 112-83.
  2. بساک، حسن. (1394). «تحلیل تصاویر کنایی در تاریخ بیهقی». دوفصلنامه بلاغت کاربردی و نقد بلاغی. سال اول، شماره 1، صص48-35.
  3. سجادی، ضیاءالدین. (1374). «تحقیق در اشعار و امثال فارسی تاریخ بیهقی». یادنامه ابوالفضل بیهقی. مشهد: انتشارات دانشگاه فردوسی، صص 332-273.
  4. فتوحی، محمود. (1389). «از کلام متمکن تا کلام مغلوب». فصلنامة نقد ادبی. س3، ش10، صص 62-35.
گلی‌زاده، پروین. (1381). «جلوه‌های هنری و بلاغی در تاریخ بیهقی». پژوهشنامة علوم انسانی. دانشگاه شهید بهشتی، شماره 33، صص 206-191.

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 552
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 438


سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب