
تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 447 |
تعداد مقالات | 4,557 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,379,997 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,061 |
هویّت جهادی در دو رمان دفاع مقدس | ||
ادبیات پایداری | ||
مقاله 8، دوره 10، شماره 19، اسفند 1397، صفحه 177-202 اصل مقاله (661.91 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jrl.2019.2310 | ||
نویسندگان | ||
محسن ظریفینیا* 1؛ محمود بشیری2 | ||
1دانشآموختۀ پژوهشگاه فرهنگ و اندیشۀ اسلامی | ||
2دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
هویت جهادی در مطالعات اجتماعی و فرهنگی، مفهومی تازه و بکر و در عرصة تنازعات بینالمللی و منطقهای از کاربردیترین مفاهیمی است که استفاده میشود.این هویت در مسائل ادبی نیز بهویژه رمان، جا بازکردهاست؛ بهگونهای که در دهههای اخیر بیشتر مضمونهای رمان دفاع مقدّس را به خود اختصاص دادهاست. مسئلة حائز اهمیت، این است که فرهنگ هویت جهادی در این ژانر چه دستاوردهایی را به مخاطب منتقل میسازد؟ هویت جهادی از ضروریترین نیازهای یک جامعة مستقل است که در صورت تحقق، تعرض علیه آن کشور، فرضیهای بیثمر خواهد بود. پژوهش حاضر بر آن است که شاخصههای فرهنگ هویت جهادی را در دو رمان «نخلهای بیسر» و «زمین سوخته» با استفاده از روش گفتمان ارنستو لاکلاو (Laclau,E) تحلیل محتوا کند. در این روش، پیوند محکم مؤلفههایی چون شجاعت، مقاومت، ایثار و روحیة شهادتطلبی- که از باورهای دینی و مذهبی در روح و جان او نهادینه شدهاست- به خواننده نشان داده میشود. ضرورت و اهمّیت چنین پژوهشی میتواند ضمن انعکاس باورهای غیر خردمندانة شخصیتهای منفی، مخاطب را با سبک زندگی و فرهنگ جهادی خردمندانة رزمندگان نیز، بیشتر آشنا سازد. یافتههای این پژوهش، بر اساس متن رمان نشان میدهد که با توجه به روحیة شخصیت برجسته (charisma) و مثبت داستانی که ضد تجاوزگری است، دستاورد رمانها، پایداری در مقابل دشمن بعثی و بازپسگیری سرزمینها و شهرهای اشغالی و ایجاد امنیت و استقلال کشور بودهاست و از همینرو، ذهن مخاطب را برای دفاع از مرزهای ایران اسلامی در جامعۀ کنونی آماده ساختهاست. | ||
کلیدواژهها | ||
ادبیات داستانی؛ رمان دفاع مقدّس؛ سبک زندگی؛ هویت جهادی | ||
مراجع | ||
قرآن کریم. نهجالبلاغه. آدلر، آلفرد. (1361). روانشناسی فردی. ترجمة حسن زمانی و مهین بهرامی. تهران: انتشارات پیشگام. تندرو صالح، شاهرخ. (1382). ادبیات جنگ و موج نو. تهران: فرهنگسرای پایداری. حسنبیگی، ابراهیم. (1392). جنگ و رمانهایش. تهران: نشر سروش. حسینیخامنهای، سیدعلی. (1392). جهاد اقتصادی. چاپ 10. تهران: انتشارات انقلاب اسلامی. حنیف، محمد؛ حنیف، محسن. (1388). کندوکاوی پیرامون ادبیات داستانی جنگ و دفاع مقدّس. تهران: بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدّس «صریر». راغباصفهانی، حسینبنمحمد. (1387). مفردات الفاظ قرآن کریم. ترجمة حسین خداپرست.. قم: انتشارات نوید اسلام. زاهدی، ابراهیم. (1384). نسل باروت. چاپ 2. تهران: نشر صریر. سرشار، محمدرضا. (1370). نیمنگاهی به هشتسال قصة جنگ. تهران: حوزة هنری. فراست، قاسمعلی. (1362). نخلهای بیسر. تهران: امیرکبیر. کاویانی، محمد. (1391). سبک زندگی اسلامی و ابزار سنجش آن. قم: سبحان. محمود، احمد. (1380). زمین سوخته. چاپ 4. تهران: انتشارات معین. مکدانل، دایان. (1380). مقدمهای بر نظریههای گفتمان. ترجمة حسینعلی نوذری. تهران: انتشارات فرهنگ گفتمان. میرصادقی، جمال. (1392). عناصر داستان. چاپ 8. تهران: انتشارات سخن. میرعابدینی، حسن. (1392). تاریخ ادبیات داستانی. تهران: انتشارات سخن. نجفی، محمدحسن. (1368). جواهرالکلام. چاپ 4. تهران: انتشارات المکتبه الاسلامیه. نمازیشاهرودی، علی. (1418). مستدرک سفینه البحار. قم: دفتر انتشارات اسلامی. یورگنسن، ماریان؛ فیلیپس، لوئیز. (1395). نظریه و روش در تحلیل گفتمان. ترجمة هادی جلیلی. چاپ 7. تهران: نشر نی. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 669 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 471 |