
تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 447 |
تعداد مقالات | 4,557 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,380,001 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,066 |
سیمای اخلاقی و رفتاری شهید حسن باقری در آیینۀ «هفتبند التهاب» مشفق کاشانی | ||
ادبیات پایداری | ||
مقاله 13، دوره 10، شماره 19، اسفند 1397، صفحه 305-330 اصل مقاله (547.14 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jrl.2019.2315 | ||
نویسندگان | ||
عباس محمدیان* 1؛ ریحانه صادقی2 | ||
1عضو هیات علمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه حکیم سبزواری | ||
2دانشجوی دکترای زبان و ادبیات فارسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه حکیم سبزواری | ||
چکیده | ||
معرفی شهدا بهعنوان الگوهای عینی و تأثیرگذار با ابزار هنر و ادبیات و با نگاه شاعرانه، اما به دور از اغراق برای رشد و ارتقای فکر و فرهنگ جامعه، تحسینبرانگیز و بلکه تأثیرگذارتر خواهد بود تا همۀ افراد، بهخصوص نوجوانان و جوانان، آگاهانه آنان را بهعنوان الگویی دینی، حماسی و ملی سرمشق زندگی خویش قرار دهند و از اقبال به نمادهای غیربومی یا ضدفرهنگی بپرهیزند. در پژوهش حاضر بر آنیم تا با روش تحلیلی- توصیفی و با تکیه بر منظومۀ «هفتبند التهاب» مشفق کاشانی (1304- 1393ش)، به چگونگی و تبیین سیرۀ اخلاقی، عملی و رفتاری شهید حسن باقری (1361-1334ش) از منظر شاعر دست یابیم. با این حال، توجه شاعر به بیان تاریخی و واقعگرایانۀ زندگی رزمنده به دلیل پیوند این دو مقوله در بافت کلام و نیز، عینیّتبخشی و تحقق اهداف معرفتی در فراز و نشیب زندگی دور از نظر نماندهاست. برآیند تحقیق آن است که مشفق کاشانی در عین التزام به گزارش وقایع مستند بر مبنای روایت خطی به سخن خود رنگ معنویت و عرفان نیز میبخشد و بدینگونه کلام وی از بیان یکنواختگونۀ تاریخی برحذر میماند؛ با وجود این، آنچه از سیمای شهید باقری در شعر مشفق کاشانی بازتاب بیشتری دارد، رویکرد شاعر به جنبههای اخلاقی و معرفتی شهید است؛ بهطوری که مخاطب جذب شخصیت رزمنده میشود و او را بهعنوان اسوهای خداجوی در جهتبخشی به زندگانی خویش برمیگزیند. | ||
کلیدواژهها | ||
مشفق کاشانی؛ منظومۀ هفتبند التهاب؛ شهید حسن باقری؛ زندگینامه؛ اخلاق و معرفت | ||
مراجع | ||
قرآن کریم. آملی، سیدحیدر. (1395). تأویل و تفسیر قرآن از نظر علامه سیدحیدر آملی. ترجمۀ نستوه جهانبین. تهران: نشر علم. اصلانپور، سمیرا. (1376). چشم جبههها (خاطراتی از سردار سرلشکر پاسدار شهید غلامحسین افشردی).کنگرۀ بزرگداشت سرداران شهید سپاه و 36 هزار شهید استان تهران. تهران: کمیتۀ انتشارات. افشردی، محمدعلی. (1392). «مؤمن، مردمی، فروتن و انساندوست بود» (ناگفتههایی از زندگی شهید باقری). شاهد یاران. فروردین و اردیبهشت، ش ۹۱-90، صص ۶۳ - ۷۵. اکبری، علی. (1396). من اینجا نمیمانم (خاطراتی از شهید غلامحسین افشردی). چاپ 8. تهران: یازهرا (س). امیری خراسانی، احمد؛ آخشن، قدرت. (1391). «اسوههای مذهبی در شعر دفاع مقدّس». ادبیات پایداری دانشگاه شهید باهنر کرمان. س 4، ش ۷، صص 58-29. بانینصرآبادی، علی. (1391). «الگوهای معنوی و مدیریتی در سیرۀ فرماندهان نمونۀ دفاع مقدّس». حصون. فروردین – اردیبهشت، ش 35، صص 35-55. بختیاریدانشور، داوود. (1387). مسافر: براساس زندگی شهید غلامحسین افشردی (حسن باقری). چاپ 5. تهران: سورۀ مهر، بنیاد شهید انقلاب اسلامی، نشر شاهد. بهزاد، حسین (1384). «انسان رزمنده، شهید»، سورۀ اندیشه. اردیبهشت، ش 16. صص72-75. بیان معمار، سیداحمد. (1389). «مروری بر فرهنگ ایثار و شهادت (با رویکرد نسل جدید)». مجموعه مقالات ترویج فرهنگ ایثار و شهادت. جمعی از نویسندگان. قم: دانشگاه قم. صص73-87. پورالخاصی، شکرالله؛ صادقی، سیدمهدی. (1392). «دفاع مقدّس در آیینۀ مثنویهای انقلاب اسلامی». ادبیات پایداری دانشگاه شهید باهنر کرمان.ش 8، بهار و تابستان، صص 1-26. جولایی تهرانی، محمدحسین. (1390). کلید نقرۀ درهای بیداری. تهران: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی. مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدّس. جولایی تهرانی، محمدحسین. (1391). صدای پای آب. تهران: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی. مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدّس. خسروی راد، محمد. (1376). چشم بیدار حماسه: خاطراتی از سرلشکر پاسدار شهید حسن باقری. تهران: معاونت امور مطبوعاتی و تبلیغاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. خوشحالدستجردی، طاهره؛ کاظمی، مرضیه. (1390). «تأثیر تکاملبخش ذکر در سلوک الیالله». ادبیات عرفانی دانشگاه الزّهرا. سال2، ش 4، بهار و تابستان، صص 63-29. دهقان، احمد. (1392). روزنوشت: یادداشتهای روزانۀ شهید حسن باقری. تهران: مرکز نشر آثار شهید حسن باقری. شفیعی کدکنی، محمدرضا. (1357). از بودن و سرودن. تهران: توس. شیرازینیا، محمد. (1392). «مسیر را برای پیشرفت همۀ افراد باز میکرد (بررسی سیرۀ عملی و کاری شهید باقری)». شاهد یاران. ش90-91، فروردین و اردیبهشت،صص 46-53. صهبا، فروغ. (۱۳۸7). «شعر پایداری هنر مبارزه با دشمنان سهگانه». نامۀ پایداری (مجموعه مقالات اوّلین کنگرۀ ادبیات پایداری). به اهتمام احمد امیری خراسانی. صص 313-332. تهران: بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدّس. ظریفمنش، حسین. (1390). «شهید باقری اسوۀ ناشناخته درآمدی بر الگوی فرماندهی و مدیریت». فرماندهان دفاع مقدّس، شهید حسن باقری(مجموعه مقالات، سخنرانیها و دستنوشتهها). به اهتمام سعید سرمدی. صص 37-89. تهران: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مرکز اسناد دفاع مقدّس. علیاکبری، راضیه. (1389). «ایثار و شهادت و جهانیشدن». مجموعه مقالات ترویج فرهنگ ایثار و شهادت. جمعی از نویسندگان. قم: دانشگاه قم. صص169-210. فرهنگ اسلامی. (1393). «مشفق کاشانی درود و بدرود». ش 19، بهمن، صص 92-87. قبادی، حسینعلی. (1389). ادبیات فارسی، انقلاب اسلامی و هویّت ایرانی. تهران: سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی. قماشچی، فردوس. (1391). «الگوی مطلوب خانواده با تأکید بر خانواده در دوران دفاع مقدّس». فصلنامۀ مطالعات راهبردی بسیج. س 15، ش ۵۷، صص 154-117. مجلسی، محمدباقر. (1403). بحارالانوارالجامعه لدُرر اخبار الائمّه الاطهار. (دورۀ 110جلدی). الطّبعه الثّالثه. بیروت: داراحیاءالتّراث العربی. مخدومی، رحیم. (1390). لوطی و آتش (براساس زندگی شهید حسن باقری). چاپ3. تهران: صریر. مشفق کاشانی، عبّاس. (1376). هفتبند التهاب، منظومهای در رثای سرلشگر پاسدار شهید حسن باقری (افشردی).تهران: کنگرۀ بزرگداشت سرداران شهید سپاه و 368 هزار شهید استان تهران. مفید، محمدبن محمد. (بیتا). الاختصاص. (دورۀ 2 جلدی). مصحح و علقه علیاکبر غفاری. الطّبعه الاولی. قم: النشر الاسلامی. وحدت، مهدی؛ رحیمی، امین. (1395). «تطبیق مجاهدتهای رزمندگان بر سیر و سلوک و برخی مقامات عرفانی در شعر دفاع مقدّس». ادبیات انقلاب اسلامی (ویژهنامۀ فرهنگستان). ش 3، صص181-196. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 539 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 357 |