
تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 447 |
تعداد مقالات | 4,557 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,379,998 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,062 |
تأثیرِ ایدئولوژی در نگاهِ به وطن در شعر مشروطه و انقلاباسلامی | ||
ادبیات پایداری | ||
مقاله 15، دوره 10، شماره 19، اسفند 1397، صفحه 355-376 اصل مقاله (443.31 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jrl.2019.2317 | ||
نویسندگان | ||
عباسعلی وفایی1؛ ناصر عارف* 2 | ||
1دانشگاه علامه طباطبایی | ||
2دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه | ||
چکیده | ||
انقلاب مشروطه با اندیشة ملیگرایی و تجدّد خواهی و با ایجاد دگرگونیهای عمیق در حوزههای فرهنگی، سیاسی و اجتماعی، ساحت ایدئولوژی ملّت دربارۀ انسان، نقش دین در ادارة امور جامعه و وطنخواهی را دستخوش تغییرات اساسی کرد و مفاهیم جدید را به گفتمان غالب تبدیل نمود. انقلاب اسلامی نیز با ایدئولوژی توحیدی برای حاکمیت بخشیدن به قانون اسلامی و استقرار نظام سیاسی مبتنی بر دین، جهانبینی ملّت و بنیانهای فرهنگی و اجتماعی را دگرگونکرد. «وطن» از جمله موضوعات مشترکی است که در شعرِ این دو انقلاب، متفاوت از مفهوم قدیم آن، با بسامد بالایی به کار رفتهاست. برای اینکه عناصرِ مهم تأثیرگذار بر وطندوستی برای حقیقتجویان آشکارشود، در این مقاله، تأثیر ایدئولوژیِ ملیگرایی و دینمداری بر شعر وطنی شاعران این ادوار، با مراجعه به دیوان شعر آنان و آثار تحلیلی مرتبط با موضوع، مورد بررسی قرارگرفت. این پژوهش به روش کتابخانهای و تحلیلی بوده و نتیجۀ بهدستآمده بیانگر این است: مفهومِ وطن در اندیشۀ شاعران دورۀ مشروطه با تأثیرپذیری از فرهنگ و مدنیّت جهان غرب، ملیگرایی و ناسیونالیستی است و در جهانبینی شاعران انقلاب اسلامی با الهام از آموزههای دینی، اسلام وطنی است و با پیوند فرهنگ ملی و دینی در انقلاب اسلامی، مفهوم «ایرانی اسلامی» و تا حدودی ملیگرایی و ناسیونالیستی نیز بهکار رفته است. | ||
کلیدواژهها | ||
مشروطه؛ انقلاب اسلامی؛ شعر وطنی؛ ناسیونالیسم | ||
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
مراجع | ||
قرآن کریم. آبراهامیان، یرواند. (1377). ایران بین دو انقلاب. ترجمۀ احمد گلمحمدی و محمدابراهیم فتاحی ولیلایی. چاپ 2. تهران: نشر نی. آجودانی، ماشاءالله. (1387). مشروطۀ ایرانی. چاپ 9. تهران: اختران. آرینپور، یحیی. (1387). از صبا تا نیما. چاپ 9. تهران: زوّار. ابوالقاسمی، سیدرضا. (1393). هویت تاریخی سید جمالالدین. همدان: نبیاکرم. ابوسعید ابوالخیر. (1387). رباعیّات. چاپ 2. کرج: شرکت تعاونی کارآفرینان هنر. احمدی چناری، علیاکبر. (1380). « وطنگرایی در آثار ادبای عرب مهاجر». راهنما محمد فاضلی. پایاننامة ارشد ادبیات عرب. دانشگاه فردوسی مشهد. اختری، عباسعلی. (1361). جهانبینی و ایدئولوژی اسلامی. تهران: مؤسسۀ انجام. اخوان ثالث، مهدی. (1389). تو را ای کهن بوم و بر دوست دارم. تهران: مروارید. اقبال لاهوری، محمد. (1389). کلیّات شعر. با مقدمة شریعتی و اقبال. چاپ 4. تهران: الهام. ایرج میرزا، جلالالممالک. (2536). دیوان شعر. محمدجعفر محبوب. تهران: اندیشه. بشلر، ژان. (1370). ایدئولوژی چیست؟. ترجمۀ علی اسدی. تهران: حیدری. بهار، محمدتقی. (1391). دیوان اشعار. چاپ 4. تهران: نگاه. بهبهانی، سیمین. (1394). مجموعۀ اشعار. چاپ 7. تهران: انتشارات نگاه. بیگی حبیبآبادی، پرویز. (1376). آن همیشه سبز. منبع (کنگرۀ بزرگداشت سرداران سهمیۀ استان تهران). بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس. بیگی حبیبآبادی، پرویز. (1382). حماسههای همیشه. تهران: فرهنگگستر. پیشاوری، ادیب. (1380). دیوان اشعار. چاپ 2. تهران: نشر عبرت. حقیقت، عبدالرفیع. (1394). سرود وطن. تهران: مؤسسۀ پژوهشی و انتشاراتی کومش. دهخدا، علیاکبر. (1362). دیوان اشعار. محمد دبیر سیاقی. چاپ 3. تهران: تیراژه. سبزواری، حمید. (1368). سرود درد، دیوان اشعار. دفتر اوّل، تهران: کیهان. سنگری، محمدرضا. (1393). از نتایج سحر. تهران: سورۀ مهر. شفیعیکدکنی، محمدرضا. (1390الف). ادوار شعر فارسی. چاپ 6. تهران: سخن. شفیعیکدکنی، محمدرضا. (1390ب). با چراغ و آینه. چاپ 2. تهران: سخن. شهریار، محمدحسین. (1391). دیوان اشعار. چاپ 5. تهران: زرّین نگاه. شیخبهایی، محمدبن حسین.(1391). دیوان اشعار. با مقدمۀ سعید نفیسی. چاپ 5. تهران: زرّین. صفا، ذبیح الله. (1388). تاریخ ادبیات در ایران. چاپ 17. تهران: فردوسی. طاهری، حسینرضا. (1389). فرهنگ اصطلاحات سیاسی. تهران: انتشارات آوای دانشگستر. عارف قزوینی، ابوالقاسم. (1389). دیوانشعر. به کوشش مهدی نورمحمدی. تهران: سخن. عیوضی، محمدرحیم؛ هراتی، محمدجواد. (1389). درآمد تحلیلی بر انقلاب اسلامی. قم: دفتر نشر معارف. فرخییزدی، محمد. (1394). مجموعۀ اشعار. تدوین مهدی اخوّت و م، ع، سپانلو. تهران: نگاه . کاشانی، سپیده. (1373). سخن آشنا. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. کاظمی، محمدکاظم. (1390). ده شاعر انقلاب. تهران: سورۀ مهر. کافی، غلامرضا. (1389). آوازهای نسل سرخ. تهران: عروج. کسرایی، محمدحسین. (1382). میهن در شعر کسری. تهران: کسرایی. کسروی، احمد. (1394). تاریخ مشروطۀ ایران. چاپ 8. تهران: نگاه. کمالی، حیدر علی. (1330). دیوان شعر. به کوشش رضا رهبر. تهران: بینا. گیلانی، سید اشرفالدین. (1392). کلیات جاودانۀ نسیم شمال. به کوشش حسین یمینی. چاپ 3. تهران: اساطیر. لاهوتی، ابولقاسم. (1358). دیوان اشعار. احمد بشیری. تهران: امیرکبیر. مددپور، محمد. (1393). سیر تفکر معاصر. چاپ 4. تهران: سورۀ مهر. مردانی، محمدعلی. (1367). فروغ ایمان، (مجموعۀ اشعار). تهران: امیرکبیر. مردانی، نصر الله. (1364). خوننامه خاک. تهران: سازمان انتشارات کیهان. مشیری، فریدون. (1387). بازتاب نفس صبحدمان، (کلیات اشعار). تهران: چشمه. مصدق، حمید. (1376). شیر سرخ، (مجموعۀ اشعار). تهران: نشر کانون. مولوی، جلالالدین محمد. (1388). مثنوی معنوی. تألیف کریم زمانی. چاپ 22. تهران: اطلاعات. میرزادهعشقی، محمدرضا. (1357). کلیات مصوّر عشقی. به کوشش علیاکبر مشیری سلیمی. چاپ جدید. تهران: جاویدان. یمینی مردوخی کردستانی، ناصر. (1364). دشمن ایرانزمین. شعر جنگ. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 654 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 530 |