
تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 447 |
تعداد مقالات | 4,557 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,380,003 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,070 |
بازخورد باورهای مانوی در ادبیات عرب (با تکیه بر سروده های ابوالعتاهیه؛ ابونواس؛ ابوالعلاء؛ بشّار) | ||
مجله مطالعات ایرانی | ||
مقاله 9، دوره 17، شماره 34، اسفند 1397، صفحه 205-229 اصل مقاله (764.23 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jis.2018.10370.1733 | ||
نویسندگان | ||
عباس کریمی* 1؛ شهریار همتی2 | ||
1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عرب دانشگاه رازی | ||
2دانشگاه رازی | ||
چکیده | ||
چکیده: بررسی مؤلفههای عرفان در ادبیّات جهانی بهنوعی خبر از تقارب خاستگاه در همۀ آنها دارد. از جمله کهنترین الگوهای عرفان، مانی و اندیشههای زهدمآبانۀ اوست. وی با درایت تمام منجیگری را از مسیحیت، ثنویت را از زرتشتی و تناسخ روح را از مذهب بودایی برگرفت. بُنمایۀ عرفان او هبوط روح، رهایی آن از دنیای تاریکی و پاکیزگی روان بوده، که از آن به «آب زنده» یاد کرده است. هدف این پژوهش آن است که میزان قدرت، نفوذ و اثرپذیری شاعران زاهدمسلک تازی از بُنمایههای کهنالگوی عرفان مانی را، بازخوانی کند. شیوۀ پیشرو تطبیق مهمترین مؤلفههای اندیشۀ مانی است. این رویکرد حاکی از آن است که پس از ظهور اسلام و بهخصوص در دورۀ عباسی، شاعران تازی با آگاهی و اطلاع در کلام منظوم خویش از باورهای کهن ایرانی بهره بردهاند. اشتراک مضامین و واژهها در این مجال نمیتواند اتّفاقی باشد، بلکه تأییدی است بر تقدّم خاستگاه آن در بین ایرانیان باستان. این فرضیه می-تواند بیانگر جوهرهای از پویایی تمدّن ایران در دل تمدّن اسلامی باشد. | ||
کلیدواژهها | ||
کلیدواژگان: زهدیات؛ سروده های دورۀ عباسی؛ عرفان مانوی | ||
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
مراجع | ||
کتابنامه:
-آذرانداز، عباس. (1391). «مفهوم خِرد در آیین مانی». مجلۀ مطالعات ایرانی. دوره 11، شماره 22، صفحه 155-169. - ابراهیمی، محمود. (1381). شرح فارسی سقط الزند. چاپ اول. کردستان: دانشگاه کردستان. - أبونواس، الحسن بن هانی. ( 1998). دیوان الشعر. حقّقه و ضبطه و شرحه: أحمد عبد المجید الغزالی. بیروت: دار الکتاب العربی. - أبوالعتاهیه. (1997). دیوان الشّعر. شرحه وضَبطَ نصوصه و قدّمَ له: الدّکتور فاروق الطّباع. بیروت: شرکه دار الأرقم بن أبی الأرقم للطّباعه و النّشر. - اسماعیل پور، ابوالقاسم. ( 1383). اسطوره آفرینش در آیین مانی. چاپ دوم. تهران: کاروان. -اردستانی رستمی، حمیدرضا. (1393). «گنوس (عرفان) اسماعیلی در سخنان ابوالعلاء معری و ناصرخسرو قبادیانی».فصلنامۀ پژوهشی عرفانیات در ادب اسلامی. دوره 5، شماره 20، صص 176 تا 195. - الیاده، میرچا و دیگران. (1373 ). آیین گنوسی و مانوی(مجموعه مقالات). ترجمۀ ابوالقاسم اسماعیل پور. چاپ اول. تهران: فکر روز. - بدوی، عبدالرحمن. (1980). من تاریخ الإلحاد فی الإسلام. مؤسّسه العربیه للدّراسه و النّشر. - بشّار بن بُرد. (2012). دیوان الشعر. بیروت: دار الکتب العلمیة. - پور نامداریان،تقی. (1375). رمز و داستانهای رمزی در ادب فارسی. تهران: نشر علمی و فرهنگی. - دکره، فرانسوا. (1380). مانى و سنت مانوى. ترجمۀ عباس باقر. تهران: انتشارات فرزان روز. - رحیمیان، سعید. (1383). مبانیعرفاننظری. تهران :انتشارات سمت. - فروخ، عمر. (1381). عقاید فلسفی ابوالعلاء فیلسوف معره. ترجمـۀ حـسین خـدیو جـم. تهـران: فیروزه. - کریستین سن، آرتور. ( ۱۳۷۷) ایران در زمان ساسانیان. ترجمۀ رشید یاسمی. چاپ پنج. تهران: انتشارات دنیای کتاب. -وامقی،ایرج. (1378). نوشته های مانی و مانویان. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و هنر اسلامی. -نیکلسون، رینولد. (1382). عرفان عارفان مسلمان. ترجمه اسدالله آزاد. چاپ دوم. مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 564 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 180 |