
تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 447 |
تعداد مقالات | 4,557 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,380,003 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,074 |
سیری بر شخصیت تاریخی بزرگمهر بختگان و آثار و حکایت های منسوب به وی | ||
پژوهشنامه تمدن ایرانی | ||
مقاله 6، دوره 1، شماره 2، اسفند 1398، صفحه 140-176 اصل مقاله (429.27 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jic.2019.2367 | ||
نویسندگان | ||
رضا شعبانی؛ کاظم قاسمی گل افشانی* | ||
استاد تاریخ ، دانشگاه شهید بهشتی | ||
چکیده | ||
در ایران کمتر کسی است که نام بزرگمهر را نشنیده باشد. اغلب مردم او را سرآمد علم و حکمت زمان خویش و وزیر دستگاه خسرو انوشیروان ساسانی می دانند. اما در محافل علمی بر سر اینکه بزرگمهر وجود تاریخی دارد یا خیر همچنان بحث است. عده ای بزرگمهر را چیزی جز افسانه و ساخته و پرداختة ذهن نمی دانند. عده ای دیگر او را همان برزویه، طبیب معروف خسرو انوشیروان می دانند و سرانجام گروهی بزرگمهر را به عنوان یک شخص حقیقی به حساب می آورند. این پژوهش قصد دارد با روش توصیفی- تحلیلی، به منشأ این اختلاف نظرها بپردازد و دیدگاه ها و حکایت هایی که پیرامون بزرگمهر وجود دارد را بررسی نماید و سپس به معرفی آثار منسوب به او بپردازد.امید است این پژوهش نقشی هر چند کوچک در شناسایی حقیقت زندگی بزرگمهر و زدودن غبار شک و تردید از چهرة او داشته باشد. یافتههای این پژوهش میتواند در مجامع علمی و دانشگاهی و سازمانها و نهادهای فرهنگی مورد استفاده قرار گیرد. | ||
کلیدواژهها | ||
بزرگمهر؛ ساسانیان؛ خسرو انوشیروان | ||
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
مراجع | ||
- آبادانی، فرهاد. (1350). اندرزنامۀ بزرگمهر حکیم. اصفهان: انتشارات دانشگاه اصفهان. - ابناسفندیارکاتب، بهاءالدین محمدبنحسن. (1366). تاریخ طبرستان. تصحیح عباس اقبالآشتیانی. چاپ دوم. تهران: کلالة خاور. - ابنبلخی. (1374). فارسنامه. تصحیح و تحشیۀ منصور رستگار فسایی. شیراز: بنیاد فارسشناسی. - ابنقتیبه دینوری، ابی محمد عبدالله بن مسلم. (1406ه). عیونالاخبار. - ابنندیم، محمدبناسحاق. (1346). الفهرست. ترجمۀ محمدرضا تجدّد. چاپ دوم. تهران: چاپخانۀ بانک بازرگانی ایران. - باستانیپاریزی، محمدابراهیم. (1391). پیغمبر دزدان. چاپ نوزدهم. تهران: نشر علم. - بناکتی، ابوسلیمان داود بن ابیالفضل محمد. (1348). روضة اولیالالباب فی معرفة التواریخ و الانساب (تاریخ بناکتی). تصحیح جعفر شعار. تهران: انجمن آثار ملی. - بهار، محمدتقی. (1373). سبکشناسی (تاریخ تطوّر نثر فارسی). ج1و2. چاپ هفتم. تهران: امیرکبیر. - بیهقی، ابوالفضل محمدبنحسین. (1374). تاریخ بیهقی. به کوشش خلیل خطیب رهبر. تهران: مهتاب. - ثعالبی مرغنی، حسینبنمحمد. (1372). شاهنامة کهن (پارسیِ تاریخ غررالسیر). پارسیگردان سیدمحمد روحانی. مشهد: دانشگاه فردوسی. - خالقیمطلق، جلال. (1375). بزرگمهر بختگان. دانشنامۀ جهان اسلام. ج3. تهران: بنیاد دایرهالمعارف اسلامی. - خوافی، مجد. (1389). روضة خلد. مقدّمه، تصحیح و تعلیق عباسعلی وفایی. تهران: سخن. - خواندمیر، غیاثالدین بنهمامالدین. (1355). دستورالوزراء. تصحیح سعید نفیسی. تهران: اقبال. - درّی، زهرا. (1390). بزرگمهر حکیم از ورای ادب و تاریخ. تهران: زوّار. - دهخدا، علیاکبر. (1377). لغتنامه. ج3. تهران: دانشگاه تهران. - دهستانی، حسینبناسعد. (1363). فرج بعد از شدّت. مقابله و تصحیح اسماعیل حاکمی. ج1. چاپ دوم. تهران: اطلاعات. - دوبلوا، فرانسوا (1382). برزوی طبیب و منشأ کلیله و دمنه. ترجمۀ صادق سجادی. تهران: طهوری. - دینوری، ابوحنیفه احمد بن داود. (1371). اخبار الطوال. ترجمة محمود مهدوی دامغانی. چاپ چهارم. تهران: نی. - راوندی، محمدبن علیبن سلیمان. (1364). راحة الصدور و آیةالسرور. تصحیح محمد اقبال و مجتبی مینوی. چاپ دوم. تهران: امیرکبیر. - رجوی، کاظم. (1333). پیروزینامه. ترجمۀ ابوعلی سینا. چاپ دوم. تهران: چاپخانه شرق. - سبزیانپور، وحید؛ فتاحیان، فرزانه. (1395). حکمتها و حکایتهای بزرگمهر حکیم در ادب فارسی. کرمانشاه: دانشگاه رازی. - سپهر، محمدتقی بن محمدعلی. (1337). ناسخالتواریخ. ج 2. تهران: امیرکبیر. - سعدی، شیخمصلحالدین. (1374). گلستان. تصحیح و توضیح غلامحسین یوسفی. تهران: خوارزمی. - شاکد، شائول. (1386). از ایران زردشتی تا اسلام. ترجمۀ مرتضی ثاقبفر. چاپ سوم. تهران: ققنوس. - شعبانی، رضا. (1387). مروری کوتاه بر تاریخ ایران. چاپ دوم. تهران: سخن. - شعبانی، رضا. (1394). بزرگمهر حکیم. تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی. - صفا، ذبیحالله. (1374). حماسهسرایی در ایران. چاپ ششم. تهران: فردوسی. - طبری، محمدبن جریر. (1351). تاریخ الرسل و الملوک (تاریخ طبری). ترجمۀ صادق نشأت. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب. - طوسی، ابوجعفر محمدبن محمدبن حسن نصیرالدین. (1377). اخلاق محتشمی. تصحیح: محمدتقی دانشپژوه. تهران: دانشگاه تهران. - عقیلی، سیفالدین حاجیبن نظام. (1337). آثارالوزرا. تصحیح و افزودن یادداشتهایی بر کتاب از میر جلالالدین حسینی محدّث ارموی. تهران: دانشگاه تهران. - عنصرالمعالی، کیکاووسبناسکندر. (1378). قابوسنامه. تصحیح غلامحسین یوسفی. تهران: علمی و فرهنگی. - عوفی، سدیدالدینمحمد. (1386). جوامع الحکایات و لوامعالروایات. جزء دوم از قسم دوم. تصحیح امیربانو مصفّا (کریمی) و مظاهر مصفّا. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. - عوفی، سدیدالدینمحمد. (1386). جوامعالحکایات و لوامعالروایات. جزء اوّل از قسم دوم. تصحیح امیربانو مصفّا (کریمی). تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. - عوفی، سدیدالدینمحمد. (1387). جوامع الحکایات و لوامعالروایات. جزء دوم از قسم اوّل. تصحیح امیربانو مصفّا (کریمی). تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی - غزّالیطوسی، محمدبنمحمد. (1361). نصیحةالملوک. تصحیح جلالالدین همایی. تهران: بابک. - فردوسی، ابوالقاسم. (1376). شاهنامه. چاپ دوم. تهران: قطره. - قزوینی، یحییبن عبداللطیف. (1386). لُبّالتواریخ. تصحیح میرهاشم محدّث. تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی. - کریستنسن، آرتور. (1312). «داستان بزرجمهر حکیم». ترجمۀ عبدالحسین میکده. چاپشده در مجلۀ مهر. س 1، ش 7. - مجیدی، مریم. (1383). بزرگمهر. دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. ج 12. تهران: مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. - محمدیملایری، محمد. (1394). فرهنگ ایرانی پیش از اسلام. چاپ ششم. تهران: توس. - مستوفیقزوینی، حمدالله. (1381). نزهۀالقلوب. تصحیح و تحشیۀ سیدمحمد دبیرسیاقی. قزوین: حدیث امروز. - مستوفیقزوینی، حمدالله. (1362). تاریخ گزیده. به اهتمام عبدالحسین نوایی. چاپ دوم. تهران: امیرکبیر. - مسعودی، ابوالحسن علیبنحسین. (1374). مروّجالذهب و معادنالجوهر. ترجمۀ ابوالقاسم پاینده. چاپ پنجم. تهران: علمی و فرهنگی. - مسکویه، احمدبنمحمد. (1355). جاویدان خرد. ترجمۀ تقیالدینمحمد شوشتری. به اهتمام بهروز ثروتیان. تهران: (بینا). - معین، محمد. (1375). فرهنگ فارسی. تهران: امیرکبیر. - منشی، ابوالمعالی نصرالله. (1374). ترجمة کلیله و دمنه. تصحیح مجتبی مینوی. تهران: امیرکبیر. - ناشناس. (1318). مجمل التواریخ و القصص. تحقیق ملکالشعرای بهار. تهران: کلالۀ خاور. - نظامالملک طوسی، ابوعلی. (1378). سیرالملوک (سیاستنامه). به اهتمام هیوبرت دارک. چاپ هشتم. تهران: علمی و فرهنگی. - هجویری، علیبنعثمان. (1383). کشفالمحجوب. مقدّمه و تصحیح و تعلیقات محمود عابدی. تهران: سروش. - وراوینی، سعدالدین. (1375). مرزباننامه. به کوشش خلیل خطیبرهبر. تهران: صفیعلیشاه. - یارشاطر، احسان. (1387). تاریخ ایران کمبریج. ج3. بخش 2. ترجمۀ حسن انوشه. تهران: امیرکبیر.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,031 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,275 |