
تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 447 |
تعداد مقالات | 4,557 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,379,972 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,053 |
بررسی بازتاب ملکوت اعمال در شاهنامهی فردوسی | ||
مجله مطالعات ایرانی | ||
مقاله 5، دوره 18، شماره 35، شهریور 1398، صفحه 121-148 اصل مقاله (712.22 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jis.2019.10982.1773 | ||
نویسنده | ||
محمود رضایی دشت ارژنه* | ||
دانشگاه شیراز | ||
چکیده | ||
ملکوت اعمال یا پادافره ایزدی در عرفان اسلامی جایگاه خاصی دارد. بر اساس این مؤلفه، اعتقاد بر این است که هر کنش نیک یا بد در همین دنیا، ملکوتی دارد که تبعات خیر یا شر آن دامنگیر کنشگر میشود و علاوه بر بازخواست کنشگر در آن دنیا در پیشگاه خداوند، در همین دنیا نیز هر شخصی متناسب با نوع کارکردش، نتیجة خیر یا شر آن را میبیند؛ چنانکه در ادیان هند نیز از این قانون کنش و واکنش، به کارما یاد میشود. در این جستار نگارنده با واکاوی کل شاهنامه به این امر دست یافت که فردوسی حکیم نیز علاوه بر معارف حکمی پیش از اسلام، با آگاهی از آبشخور عرفان اسلامی، بر این دیدگاه است که سوای از بازخواست روز قیامت، هر شخصی در این دنیا نیز ثمرة اعمال خود را درمییابد و لذا ما را به کردار نیک رهنمون میشود تا تبعات شر گناه، دامنگیرمان نشود. از جمله مواردی که در شاهنامه، کنشگر به محض انجام کنش نیک یا بد، ثمرة آن را در همین دنیا میبیند، میتوان به موارد زیر اشاره کرد: دادگری،کینورزی، آشتیجویی، ریختن خون بیگناه، مرزشکنی، خوارداشت پادشاه، شاهکشی، جفاپیشگی و منی کردن، بیدادگری، ، فرزندکشی، عهدشکنی، کشتن دربندان بیپناه، تسخیر غاصبانة قدرت و... . | ||
کلیدواژهها | ||
شاهنامه فردوسی؛ ملکوت اعمال؛ پادافره؛ کارما | ||
مراجع | ||
کتابنامه - ابییعقوب، احمد.(1371).تاریخ یعقوبی. ترجمه محمدابراهیم آیتی. ج2، چ6. تهران: علمی فرهنگی - بلعمی، ابوعلی.(1374). تاریخنامه طبری.تصحیح محمد روشن. ج1. تهران: سروش. - بهار، ملکالشعرا.(1383). تصحیح مجمل التواریخ و القصص. چ1. تهران: دنیای کتاب. - ثعالبی، عبدالملکبن محمد.(1368). تاریخ ثعالبی. ترجمة محمد فضائلی. چ1. تهران: نقره. - حسینی، سید ابوالقاسم.(1368). « بررسی ملکوت اعمال و تأثیر آن در رفتار از دیدگاه روانشناسی اسلامی». مشکوه. ش95: 38-60. - حسینی، سید ابوالقاسم. (1368). «بررسی ملکوت اعمال و تاثیر آن در رفتار از دیدگاه روانشناسی اسلامی»، مشکوة، ش 95، صص38-59. - حسینى قزوینى، شرف الدین فضل الله.(1383). المعجم فی آثار ملوک العجم. تصحیح احمد فتوحى نسب. چ1. تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگى. - سجادی، سید جعفر. (1361). فرهنگ علوم عقلی. انجمن اسلامی حکمت و فلسفه ایران. - دهخدا، علیاکبر. (1373). لغتنامه. تهران: موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران. - رضایی دشتارژنه، محمود.(1392). «نقد و بررسی داستان فرود سیاوش بر اساس رویکرد ساختشکنی». بوستان ادب. سال پنجم. ش 2. صص39-60. - سراج جوزجانی. ابو عمر عثمان منهاج الدین.(1363). طبقات ناصرى. تصحیح عبدالحى حبیبى. چ1. تهران: دنیاى کتاب. - شایگان،داریوش.(1389). ادیان و مکتبهای فلسفی هند. تهران: امیرکبیر. - طبری، محمدبن جریر(1385). تاریخ طبری. ترجمه ابوالقاسم پاینده. ج2. چ6، تهران: اساطیر. - عیاشی، محمد بن مسعود عیاش السلمی السمرقندی.(1380ق). تفسیر عیاشی. تهران: مکتبه الاسلامیه. - فردوسی، ابوالقاسم.(1386). شاهنامه. به کوشش جلال خالقی مطلق. تهران: دایرۀالمعارف اسلامی. - صدرالمتألهین شیرازی، ملاصدرا.(1363). مفاتیحالغیب. ترجمه و تعلیق محمد خواجوی. تهران: مولی. - مسعودی، ابوالحسن علیبنحسین.(1378). مروجالذهب. ترجمة ابوالقاسم پاینده. چ6. تهران: علمی فرهنگی. - مجلسی، محمد باقر بن محمد تقی.(1376). بحارالانوار. جلد هفتم. ترجمة موسی خسروی. تهران: اسلامیه. - مشکینی اردبیلی، علی.(1382). ترجمۀ قرآن مجید. قم: مرکز چاپ و نشر قرآن کریم الهادی. - مطهری، مرتضی.(1372). عدل الهی. تهران: صدرا. -مولوی، جلالالدین محمد.(1378). مثنوی معنوی. به تصحیح و تعلیق رینولد نیکلسون. تهران: علمی و فرهنگی. - میرخواند، محمد بن خاوند شاه بن محمود.(1338). روضهالصفا. ج1. تهران: خیام. - ناصری، محمود.(1377).داستانهای بحارالانوار. جلد 5. قم: دارالثقلین
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 454 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 335 |