
تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 447 |
تعداد مقالات | 4,557 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,379,993 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,060 |
تطبیق منابع معرفت از دیدگاه مولوی و دیوید هیوم | ||
نشریه ادبیات تطبیقی | ||
مقاله 3، دوره 11، شماره 20، شهریور 1398، صفحه 57-75 اصل مقاله (541.38 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jcl.2019.2423 | ||
نویسنده | ||
محیا رفیعی بندری* | ||
فلسفه،دانشکده ادبیات،دانشگاه شهیدباهنرکرمان،کرمان،ایران | ||
چکیده | ||
معرفت شناسی به عنوان شاخه ای از فلسفه، در مورد شناخت هستی و خالق آن بحث می کند. این علم یکی از مطرح ترین مباحث شناخت است که از دوره باستان نیز به شکلی عام و غیر مستقل مطرح بوده است. دیوید هیوم از جمله تجربه گرایانی است که در زمینۀ شناخت، آرائی دارد. او بر اساس حس تجربی، نظریۀ خود را استوار کرده و تنها، ادراک حواس ظاهری را مبنای شناخت قرار می دهد ؛ ضمن این که این حواس را برای شناخت کافی نمی شمارد. از نظر وی روابط علّی، معلول وهم و خیال انسان است و نمی توان با توجه به این روابط به شناخت نائل شد. مولوی نیز یکی از متفکرین مسلمان است که در کتاب مثنوی خود، مطالب فلسفی مهمی راجع به شناخت و راه های آن مطرح کرده است. در این پژوهش نظریات این دو صاحب نظر در باب شناخت مطرح گردیده و با هم مقایسه شده است . نتیجۀ تحقیق این است که مولوی و هیوم هر دو از حس ظاهر شروع به شناخت نموده اند اما هیوم به خاطر عدم ارزش گذاری به ماوراء طبیعت، در حس باقی مانده و این در حالی است که، مولوی به دلیل قائل بودن به عقول متفاوت و مرتب طولی عقل، شناخت را از راه عقل کلی و کشف و شهود امکان پذیر می داند. | ||
کلیدواژهها | ||
معرفت شناسی؛ شناخت؛ مولوی؛ دیوید هیوم | ||
مراجع | ||
- اسکروتن، راجر. (1382). تاریخ مختصر فلسفۀ جدید. ترجمۀ اسماعیل سعادتی. تهران: حکمت. - توماس، هنری. (1372). بزرگان فلسفه. ترجمۀ فریدون بدره ای. چاپ سوم. تهران: خوارزمی. - جعفری، محمّدتقی. (1362). تفسیر و نقد و تحلیل مثنوی، جلد هفتم. تهران: اسلامی. - جوادی آملی، عبدالله. (1382). تفسیر موضوعی قران کریم. قم: اسراء. - جهانگیری، محسن. (1376). احوال، آثار و آراء فرانسیس بیکن. چاپ دوم. تهران: علمی و فرهنگی. - حسینزاده، محمّد. (1385). پژوهشی تطبیقی در معرفتشناسی معاصر. قم: مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی. - حکاک، سیّد محمّد. (1380). نقد آراء معرفتی هیوم. تهران: مشکوه. - حکاک، سیّد محمّد. (1380). «نقد نظریۀ هیوم در باب منشأ تصورات براساس حکمت متعالیه». فصلنامۀ قبسات. شمارۀ 20و21، صص94-107. - خواجهگیر، علیرضا و کمالی، زینب. (1395). « مراتب شناخت در عرفان مولوی و آیین بودا». ادبیات عرفانی. سال هفتم. ش14 .صص115-148. - دشتی، محمّد. (1358). نهجالبلاغه. چاپ دوم. مشهد: آستان قدس رضوی. - رابینسون، دیو و گراند، جودی. (1384). تاریخ فلسفۀ غرب. ترجمۀ نجف دریابندری، جلد دوم. چاپ دوم. تهران: پرواز. - راسل، برتراند. (1377). تاریخ فلسفل غرب. ترجمۀ نجف دریابندری . تهران: پروانه. - راغب اصفهانی، حسین بن محمّد. (1412ق). المفردات فی غریب القرآن. دمشق: دارالعلم الدار الشامیه . - زیباکلام، فاطمه. (1378). سیر اندیشۀ فلسفی در غرب. تهران: دانشگاه تهران. - شهیدى، جعفر. (1373). شرح مثنوى، 7جلد. چاپ سوم. تهران: شرکت انتشارات علمى و فرهنگى . - صدرالمتالهین. (بی تا). مجموعه الرسائل التسعه. قم: مکتبه المصطفوی. - صمصام، حمید و فرشید نجار همایونفر. (1384). «نظری بر معرفتشناسی از منظر مولوی». مجلۀ زبان و ادبیات فارسی. سال سوم، صص79-94. - عارفی، عباس. (1382). «معرفت و گونه های شهود».فصلنامۀ ذهن. شمارۀ 15، صص15-32. - عسگری یزدی، علی. (1381). شکاکیّت نقدی بر ادله. قم: مؤسسۀ بوستان کتاب. - فروغی، محمّدعلی. (1377) . سیر حکمت در اروپا، جلد دوم. تهران: البرز. - کاپلستون، فردریک چارلز. (1388). تاریخ فلسفه. ترجمۀ سیّد جلالالدین مجتبوی. تهران: علمی و فرهنگی. - کریشنان، رادا. (1367). تاریخ فلسفۀ شرق و غرب. ترجمۀ جواد یوسفیان، جلد دوم. تهران: سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی. - گولپینارلی،عبدالباقی. (1374). نثر و شرح مثنوی شریف. ترجمۀ توفیق سبحانی، جلد دوم. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. - مصباح یزدی، محمّدتقی.(1383). آموزش فلسفه. چاپ پنجم. تهران: امیر کبیر. - معین، محمّد. (1382). فرهنگ فارسی. تهران: بهزاد. - موحدی، جواد و دهباشی، مهدی. (1392) . «بررسی تطبیقی نظریۀ شناخت از دیدگاه علامه طباطبایی و دیوید هیوم». الهیات تطبیقی. سال چهارم، شمارۀ 9، صص1-10. - مولوی، جلالالدین. (1369). فیه ما فیه. تصحیح بدیعالزمان فروزانفر. تهران: امیر کبیر. - مولوی، جلالالدین. (1390). مثنوی معنوی. تصحیح نیکلسون. چاپ پنجم. تهران: هرمس. - نصری، عبدالله. (1383). آیینههای فیلسوف: گفتگوهایی در باب زندگی، آثار و دیدگاههای استاد غلامحسین ابراهیمی دینانی. چاپ دوم. تهران: سروش. - هالینگ، دیل. (1374). مبانی تاریخ فلسفۀ غرب. ترجمۀ عبدالحسین آذرنگ. چاپ سوم. تهران: کیهان. - هاملین، دیوید. (1374). تاریخ معرفت شناسی. ترجمۀ شاپور اعتماد .تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. - هرشر، زال. (1382). شگفتی فلسفه. ترجمۀ عباس باقری. تهران: نی. - Hume, David. (1825). The philosophical Works, Vol.1. Edinburgh: 1825. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 737 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 547 |