
تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 447 |
تعداد مقالات | 4,557 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,379,989 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,057 |
الگوی اسلامی استقلال اخلاقی بر مبنای روش نظریه پردازی دادۀ بنیاد متنی | ||
مجله پژوهشهای تعلیم و تربیت اسلامی | ||
مقاله 1، دوره 8، شماره 1 - شماره پیاپی 13، شهریور 1398، صفحه 1-33 اصل مقاله (557.84 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jir.2019.13912.1330 | ||
نویسندگان | ||
طاهره بهمنی* 1؛ سید جلال هاشمی2 | ||
1گروه آموزش ابتدایی، واحد بهبهان، دانشگاه آزاد اسلامی، بهبهان، ایران | ||
2گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران | ||
چکیده | ||
هدف مقالۀ حاضر، ارائۀ الگوی اسلامی استقلال اخلاقی بر پایۀ قرآن و احادیث معصومان (ع) به روش نظریهپردازی دادۀ بنیاد متنی است. استقلال اخلاقی به معنای خود قانونگذاری، اقتدار فردی در اصول اخلاقی، توانایی استدلال، تصمیمگیری آزادانه و مسئولانه برای عمل و پیامدهای آن است. بررسی منابع اسلامی و تحلیل کدگذاریها نشان میدهد که موجبات اصلی و عوامل مؤثر بر استقلال اخلاقی عبارتاند از: داشتن قوۀ عقل و امکان اندیشیدن و آموختن برای انسان، عاملیت آدمی (که عملگر بودن انسان از مبادی شناختی، گرایشی و ارادی عمل سرچشمه میگیرد)، اختیارمندی و ارادۀ آزاد او که رهاورد عاملیت است. عقلانیت شخصی و از نظر اخلاقی عامل بودن، در زمینهها و شرایط خاصی نظیر وجود تربیت عقلانی و رهاییبخش در جامعه، ارزشمندی آگاهی و تشویق به اندیشیدن و آموزش تفکر در حوزۀ عمومی و اولویت مسئولیتشناسی و پاسخگویی همگانی در قبال اعمال شخصی و جمعی متبلور میشود. تقلید، جهل، تکیه بر ظن و گمان، شتابزدگی و اجبار کردن در حوزۀ فردی و اجتماعی عوامل مُخلّ استقلال اخلاقی هستند. کنشهایی که یک عامل مستقل اخلاقی انجام میدهد عبارتاند از: تکیه بر عقلانیت و تمرکز بر مسئولیت شخصی، قانونشناسی از نص دین، قانونگذاری و تبعیت از آن. نتیجۀ راهبردهای یاد شده، هدایتپذیری، ایمانآوری آگاهانه و نه ایمان تقلیدی، آرامش قلبی در دنیا، رستگاری و رضوان الهی در سرای آخرت است. | ||
کلیدواژهها | ||
استقلال اخلاقی؛ الگوی اسلامی؛ قرآن؛ احادیث؛ روش نظریهپردازی دادۀ بنیاد متنی | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 468 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 306 |