آمار
| تعداد نشریات | 26 |
| تعداد شماره‌ها | 447 |
| تعداد مقالات | 4,557 |
| تعداد مشاهده مقاله | 5,379,973 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,054 |
واکاوی نقش و جایگاه زبان در تهذیب نفس با تکیه بر اندیشههای حکیم نظامی گنجهای | ||
| مجله پژوهش‌های تعلیم و تربیت اسلامی | ||
| مقاله 1، دوره 8، شماره 2 - شماره پیاپی 14، آذر 1398، صفحه 1-35 اصل مقاله (601.14 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jir.2020.13830.1328 | ||
| نویسندگان | ||
| عباس محمدیان* 1؛ ریحانه صادقی2 | ||
| 1گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه حکیم سبزواری. سبزوار. ایران | ||
| 2دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیـات فارسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانـشگاه حـکیـم سـبزواری. سبزوار. ایران. | ||
| چکیده | ||
| تأملات حکمی و اخلاقی حکیم نظامی در باب تربیت نفوس انسانی و گرایش به سیر و سلوک معنوی وی مقولهای انکارناپذیر است. در پژوهش حاضر که با رویکرد تعلیمی- تربیتی سامان » پنجگنج « در یافتهاست، با هدف تبیین اندیشههای تربیتی حکیم نظامی، نقش و جایگاه زبان بهعنوان ابزاری سودمند یا زیانبخش در تهذیب نفس بررسی میشود. اهمّیت پژوهش در آنجاست که همسویی اهداف تربیتی شاعر را با آموزههای اسلامی و نیز، پیوند شعر و ادب را با حوزة تعلیم و تربیت اسلامی برای مخاطب بازمینماید. یافتههای تحقیق نشان میدهد که زبان در نگاه نظامی دو جنبۀ خیر و شر دارد؛ از یک سو، علمدار دیوان سخن و ابزار تسبیح و تحمید و سخنپروری است و از دیگرسو، پارهگوشتی است که چون بیهنگام به جنبش درآید، مستمع را به ملال آورده و گوینده را در دام آفاتی چون غیبت، دروغ، سخن- چینی و دیگر گناهان زبان گرفتار میکند. توجه به تربیت نفس در پرتو شناخت فواید و آسیبهای ناشی از گفتار در رابطه با خود و دیگری نیز، نکتهای است که نظامی بدان روی آوردهاست. وی منشأ برخی گناهان زبانی را در ابتلای صاحب آن به حسادت، تندخویی، بیآزرمی، جهالت و حتی تأثیر مثبت یا منفی طبع و گوهر میداند؛ بنابراین،آنچه شاعر در اینباره بدان توصیه میکند، رعایت اقتضای حال و مقام و اعتدال و میانهروی در کاربست زبان است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| فواید زبان؛ آفات زبان؛ آداب سخن؛ تهذیب نفس؛ نظامی گنجهای | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 589 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 492 |
||