
تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 447 |
تعداد مقالات | 4,557 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,379,993 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,058 |
بررسی تطبیقی مضامین نوستالژی عرفانی در شعر محمدعلی شمسالدین و عطار نیشابوری | ||
نشریه ادبیات تطبیقی | ||
مقاله 11، دوره 11، شماره 21، اسفند 1398، صفحه 253-275 اصل مقاله (710.89 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jcl.2020.2542 | ||
نویسندگان | ||
فهیمه میرزائی جابری1؛ سردار اصلانی* 2؛ سید رضا سلیمان زاده نجفی2؛ حسین آقاحسینی دهاقانی3 | ||
1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی، دانشگاه اصفهان | ||
2دانشیار بخش زبان و ادبیات عربی، دانشگاه اصفهان | ||
3استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه اصفهان | ||
چکیده | ||
تأثیر ادبیات عرفانی فارسی بر ادبیات عربی بسیار درخور توجه است. محمّدعلی شمس الدین از شاعران معاصر عرب است که تحت تأثیر اندیشه های عرفانی عطار نیشابوری قرار گرفته و از مضامین ارزشمند عرفانی او در اشعارش بسیار بهره برده است. این پژوهش با تکیه بر روشی تحلیلی ـ تطبیقی میکوشد تا مضامین نوستالژی عرفانی دو شاعر را بررسی کند. دوری از وطن اصلی و دوری از معشوق حقیقی، مضمون نوستالژی دو شاعر است. نتایج این مقاله بیانگر آن است که شمس الدین، مانند عطار، غربت عرفانی برخاسته از فراق محبوب حقیقی و دوری از وطن اصلی را دریافته است. هر دو شاعر به وطن اصلی خود عشق می ورزند و آن را آرمانشهری می دانند که از آن دور مانده اند و در هجران معشوق حقیقی خود، زبان به شکوه میگشایند. در اشعار این دو شاعر، لیلی به نمادی از معشوق حقیقی تبدیل میشود و هر دو، خواهان فنا و بقا در معشوق واقعیاند. البته شمسالدین به سبب آشنایی با جریانهای شعری غربی، از توجه به وطن مادی و معشوقهای زمینی خود نیز غافل نیست و در اشعارش بسیار از آنها یاد میکند. | ||
کلیدواژهها | ||
ادبیات تطبیقی؛ نوستالوژی؛ محمدعلی شمسالدین؛ عطار نیشابوری | ||
مراجع | ||
- آقا حسینی، حسین. (1378). «نقد و بررسی فرزانگی و دیوانگی». دکتر برات زنجانی. رسالۀ دکتری دانشگاه تهران. - ابوالقاسمی، شهنام. (1388). فرهنگ تخصصی روانشناسی، روانپزشکی-علوم تربیتی انگلیسی-فارسی. تهران: آرویج. - باطنی، محمّدرضا و گروه نویسندگان. (1386). واژهنامۀ روانشناسی و زمینههای وابسته. تهران: فرهنگ معاصر. - پورافکاری، نصرتاللّه. (1382). فرهنگ جامع روانشناسی و روانپزشکی انگلیسی- فارسی. تهران: فرهنگ معاصر. - حسینی، مریم. (1388). «رمز پردازی زن در ادب عرفانی». پژوهش زنان. سال هفتم، شمارۀ 1، صص 29-45. - حمود، محمّد. (2003 م). دراسـﺔ وتحلیل أمیرال الطیور. بیروت: دار الآداب. - روشنفکر، اکرم. (1393 الف). نمادهای پایداری در شعر معاصر لبنان. رشت: کتیبه گیل. روشنفکر، کبری. (1393 ب). «بررسی تطبیقی نوستالژی در شعر عبدالوهاب البیاتی و شفیعی کدکنی». ادبیات تطبیقی، سال دوم، شماره 2، صص 37-55. - ریتر، هلموت. (1374). دریای جان: سیری در آراء و احوال شیخ فریدالدین عطار نیشابوری. ترجمۀ عباس زریاب خویی. تهران: مؤسسۀ انتشارات بینالمللی الهدی. - زیتون، علی مهدی. (1996 م). لغـﺔ محمّدعلی شمسالدین الشعریـﺔ. بیروت: سلسلـﺔ الأدب الحدیث. - سجادی، جعفر. (1370). فرهنگ اصطلاحات و تعبیرات عرفانی. تهران: سخن. - سلطانیان، سهیلا. (1391). «غربت روح در مثنوی معنوی». دکتر عالیه یوسففام. پایاننامۀ کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی تهران. - شمسالدین، محمّدعلی. (1984 م). طیور الی الشمس المرّه، بیروت: دارالآداب. - شمسالدین، محمّدعلی. (2002 م). ممالیک عالیه، بیروت: دارالآداب. - شمسالدین، محمّدعلی. (2009 م). الیأس من الوردﺓ، بیروت: دارالآداب. - شمسالدین، محمّدعلی. (2009 م). الأعمال الشعریـﺔ، 2 ج، بیروت: مؤسسـﺔ العربیـﺔ للدراسات والنشر. - عطار نیشابوری، فریدالدین. (1370). منطقالطیر. به اهتمام سیّد صادق گوهرین. تهران: انتشارات مرکزی. - عطار نیشابوری، فریدالدین. (1386). دیوان غزلیات. تهران: نگاه. - عطار نیشابوری، فریدالدین. (1388). مصیبتنامه. تهران: سخن. - عطار نیشابوری، فریدالدین. (1940 م). الهینامه. تصحیح: ریتر. استانبول: مطبعۀ معارف. - عطار نیشابوری، فریدالدین. (1368). دیوان عطار. به اهتمام سعید نفیسی. تهران: علمی فرهنگی. - علی امین، حسین. (1994 م). «محمّدعلی شمسالدین نقش وی در تجدد شعری لبنان، آثار و زندگی او». رسالۀ دکتری. دانشگاه مادرید اسپانیا. - غلامی، زهرا. (1392). «روابط بینامتنی قرآنی در شعر معاصر فارسی و عربی (محمّدعلی شمسالدین و سیّد حسن حسینی)». دکتر انسیۀ خزعلی. پایاننامۀ کارشناسی ارشد. دانشگاه الزهرا. - مختاری اردکانی، محمّدعلی. (1385). فرهنگ اصطلاحات ترجمه. تهران: ویستار. - مقیمی آذر، محمّدباقر. (1373). فرهنگ اصطلاحات روانشناسی. تبریز: تلاش. - مک گایک، ایزابل. (1370). فرهنگ اصطلاحات انگلیسی-فارسی (آکسفورد). ترجمۀ پرویز بیرجندی. تهران: قومس. - نمازى شاهرودى، على. (1418 ه.ق). مستدرک سفینه البحار، ج 10. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 485 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 382 |