
تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 447 |
تعداد مقالات | 4,557 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,379,998 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,062 |
نقش مناظره در بیان اعتراضات سیاسی با تأملی بر متون ادبی قرن 4-7 (ه.ق) | ||
ادبیات پایداری | ||
مقاله 5، دوره 11، شماره 21، اسفند 1398، صفحه 113-136 اصل مقاله (3.26 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jrl.2010.2607 | ||
نویسنده | ||
مریم بلوری | ||
استادیار زبان و ادبیات فارسی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران | ||
چکیده | ||
اگر بخشی از ادبیات پایداری را اعتراض به طبقة حاکم بدانیم، بدون شک پابرهنگان و فرودستان در این راه پیشتازند. با بررسی متون ادبی، یک چیز به نحو چشمگیری خودنمایی میکند و آن افزون بر جسارت و شهامت این گروه، شیوة اعتراضات است. در مقالة پیش رو هدف این بود تا با دقت بیشتری به اعتراضاتِ مطرح شده در متون ادبی قرون چهارم تا پایان قرن هفتم هجری پرداخته و ویژگی مشترک این انتقادات سیاسی شناختهشود. با مطالعة اشعار و متون منثور، رگههای مشترکی در بیشتر آثار دیدهشد و نتیجة بررسیها نشان داد شیوة اعتراضی پیرزنان، خارکنان، درویشان، زهاد و حتی دیوانگان بر گفتوگو و مناظره استوار است، و البته مناظراتی در دو کفة نابرابر، که یک طرف آن معمولاً پادشاهی است مقتدر و طرف دیگر بیوهزن یا درویشی یکلا قبا است. این مناظرات که عموماً از جانب پادشاه و با قصد تحقیرآغازشده، به دست طرف دوم که ابتدا خود را بیاعتنا نشان داده، پیگرفته میشود و به شیوة شگفتانگیزی به نفع او پایان میگیرد. علت فرادستی این فرودستانِ حاضر جواب، فصاحت و بلاغتیست که از آن برخوردارند و سخن آنها عمدتاً به زیورهای لفظی و معنوی آراستهاست. در ادامه نمونههایی از این مناظرات به دست دادهایم. | ||
کلیدواژهها | ||
متون ادبی؛ ادب اعتراض؛ مناظره | ||
مراجع | ||
اصفهانی، جمالالدّین عبدالرّزاق. (1362). دیوان. تصحیح وحید دستگردی. چاپ 2. تهران: انتشارات کتابخانة سنایی. امیریخراسانی، احمد؛ هدایتی، فاطمه. (۱۳۹۳). «ادبیات پایداری؛ تعاریف و حدود». چاپشده در نشریة ادبیات پایداری دانشکدة ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید باهنر کرمان، س 6، ش 10، بهار و تابستان، صص ۳۶-۳۷. بیهقی، ابوالفضل. (1378). تاریخ بیهقی. به کوشش خلیل خطیب رهبر. چاپ 37. تهران: زریاب. پشتدار، علیمحمّد. (1389). «چشماندازآزادگیوادباعتراض درشعرفارسی». چاپشده در دو فصلنامة تخصّصی علوم ادبی، دورة 3، ش 5، پاییز و زمستان، صص 157-180. پشتدار، علیمحمّد. (1371). «ناصر خسرو و ادب اعتراض». چاپشده در فصلنامة دانشکدة علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرّس، دورة 1، پاییز و زمستان 1370 و بهار 1371، ش 5 و 6 و 7، صص 143-155. سعدی، مصلح بن عبدالله. (1387). گلستان. تصحیح و توضیح غلامحسین یوسفی. چاپ 8. تهران: خوارزمی. سنایی، مجدودبن آدم. (1387). حدیقةالحقیقة. تصحیح و تحشیة محمّقی مدرّسرضوی. چاپ 7. تهران: دانشگاه تهران. سنایی، مجدودبن آدم. (1385). دیوان سنایی. به سعی و اهتمام محمّدتقی مدرّسرضوی. چاپ 6. تهران: انتشارات سنایی. عطار، فریدالدّین. (1383). منطقالطیر. تصحیح محمّدرضا شفیعیکدکنی. تهران: سخن. عطار، فریدالدّین. (1386). مصیبتنامه. تصحیح محمّدرضا شفیعیکدکنی. چاپ 3. تهران: سخن. عطار، فریدالدّین. (1388). الهینامه. تصحیح محمّدرضا شفیعی کدکنی. چاپ 5. تهران: سخن. عنصرالمعالی، کیکاووس بن اسکندر. (1386). قابوسنامه. چاپ 15. تهران: شرکت انتشارات علمی فرهنگی. عوفی، محمّد. (1384). جوامعالحکایات و لوامعالروایات. به کوشش جعفر شعار. چاپ 8. تهران : علمی و فرهنگی. غزالی، اماممحمّد. (1381).کیمیای سعادت. تصحیح احمد آرام. چاپ 8. تهران: انتشارات گنجینه. غزالی، اماممحمّد. (1363). فضائلالانام من رسائلحُجّةالاسلام. تصحیح عباس اقبال آشتیانی. تهران: کتابخانة سنائی و طهوری. فردوسی، ابوالقاسم. ( 1388). شاهنامه. کوشش سعید حمیدیان.چاپ 10. تهران: قطره. مسعود سعد سلمان. (1364). دیوان. تصحیح مهدی نوریان. اصفهان: انتشارات کمال. نظامالملک، (خواجه ...). (1364). سیاستنامه. به اهتمام هیوبرت دارک. چاپ 2. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. همایی، جلالالدّین. (1387). غزالینامه. چاپ 2. تهران: نشر هما. نظامی، الیاس بن یوسف. (1387). لیلی و مجنون. به کوشش سعید حمیدیان. چاپ 8. تهران: قطره. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 295 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 361 |