
تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 447 |
تعداد مقالات | 4,557 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,379,993 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,060 |
روایت شناسی جمله معترضه در تاریخ بیهقی | ||
نثرپژوهی ادب فارسی | ||
مقاله 3، دوره 23، شماره 47، تیر 1399، صفحه 53-73 اصل مقاله (774.47 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jll.2020.15137.2734 | ||
نویسندگان | ||
مهدی دهرامی* 1؛ محسن اکبری زاده2 | ||
1دانشگاه جیرفت | ||
2گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه جیرفت، جیرفت، کرمان، ایران | ||
چکیده | ||
در دستور سنتی جمله به عنوان بزرگترین واحد زبان، متشکل از کلمات و گروههایی است که به صورت متوالی به هم پیوستهاند و معنای مورد نظر گوینده را منتقل میکنند. جمله معترضه بند وابستهای است که در میانه جمله یا جملات میآید و موضوع و معنایی دیگر را علاوه بر غرض اصلی گوینده، به جمله میافزاید. بر همین اساس نیز قابل حذف از جمله اصلی است و ذکر آن ضروری بهنظر نمیرسد. روایت نیز از منظری ساختاری، دستوری دارد و متشکل از نهاد و گزارههای فعلی و وصفی و امثالهم است، با این تفاوت که معنای آن مانند جمله، حاصل جمع سادة گزارهها نیست بلکه این گزارهها از طریق ترکیب در سطحی بالاتر از جمله، معنا پیدا میکند. هر عنصر زبانی در سطح روایت میتواند از طریق این ترکیبها، دلالتهای گوناگونی ایجاد کند. جمله معترضه نیز اگرچه در سطح جمله، فرعی و قابل حذف به نظر میرسد، وقتی در ساختار ترکیبی روایت بررسی شود، با دیگر سطوح روایت ارتباط برقرار میکند و رکنی ساختاری محسوب میشود، تا جاییکه حذف آن، اخلالهای زبانی و معنایی در روایت ایجاد میکند. با توجه به بسامد بالای جملات معترضه در تاریخ بیهقی، در این پژوهش تلاش شده تا با رویکرد روایتشناختی، کارکردهای روایی این ویژگی سبکی بررسی شود. نتایج این تحقیق نشان میدهد که این ساختار نحوی کارکردهای روایی و معنایی مهمیدر این متن دارد که مهمترین آنها شخصیتپردازی، ایجاد زمانپریشی، بازنمایی ایدئولوژیهای مؤلف پنهان و تقویت بنیان علّی حوادث است. | ||
کلیدواژهها | ||
جمله معترضه؛ روایت شناسی؛ تاریخ بیهقی؛ شخصیت پردازی | ||
مراجع | ||
فهرست منابع منابع فارسی
10. رادویانی، محمدبن عمر. (1362). ترجمان البلاغه. تصحیح احمد آتش. تهران: اساطیر. 11. دیپل، الیزابت. (1389). پیرنگ. ترجمۀ مسعود جعفریجزنی. تهران: نشرمرکز 12. ریمون کنان، شلومیت. (1387). روایت داستانی: بوطیقای معاصر. ترجمه ابوالفضل حرّی. تهران: نیلوفر 13. سیوطی، جلال الدین عبدالرحمن. (1376). الاتقان فی علوم القرآن. جلد دوم. ترجمه سیّد مهدی حائری قزوینی. چاپ ششم، تهران: امیرکبیر. 14. شفیعی کدکنی، محمدرضا. (1391). رستاخیز کلمات. تهران: سخن 15. فرشیدورد، خسرو. (1388). دستور مفصّل امروز. چاپ سوم، تهران: سخن. 16. لوته، یاکوب. (۱۳۸7). مقدّمهای بر روایت در ادبیات و سینما. مترجم امیر نیکفرجام. تهران: مینویخرد 17. لوکاچ، گئورک. (1388). رمان تاریخی. ترجمه شاپور بهیان. تهران: نشر اختران 18. مارتین، والاس. (1391). نظریّههای روایت. ترجمه محمّد شهبا. چاپ پنجم، تهران: هرمس 19. ممتحن، مهدی. (1387). «جمله معترضه و تاثیر بلاغی آن در قرآن کریم». پژوهشنامۀ قرآن و حدیث. شماره پنجم، صص59-72. 20. مولایی نیا، عزت الله. (1386). «اسلوب اعتراض در بلاغت قرآن». فصلنامۀ تخصصی علوم ادبی. سال اول، شماره چهارم، صص 65-83. 21. وطواط، رشیدالدین محمد. (بیتا). حدائقالسحر فی الدقائقالشعر. تصحیح عباس اقبال. تهران: مطبعه مجلس.
منابع عربی
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 358 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 322 |