دانشگاه شهید باهنر کرمان

 آمار

تعداد نشریات26
تعداد شماره‌ها447
تعداد مقالات4,557
تعداد مشاهده مقاله5,379,991
تعداد دریافت فایل اصل مقاله3,580,057
طاهری, حمید, حسنیها, عاطفه. (1399). اغراض ثانوی جملات خبری در تاریخ بیهقی. , 23(47), 119-141. doi: 10.22103/jll.2020.15070.2730
حمید طاهری; عاطفه حسنیها. "اغراض ثانوی جملات خبری در تاریخ بیهقی". , 23, 47, 1399, 119-141. doi: 10.22103/jll.2020.15070.2730
طاهری, حمید, حسنیها, عاطفه. (1399). 'اغراض ثانوی جملات خبری در تاریخ بیهقی', , 23(47), pp. 119-141. doi: 10.22103/jll.2020.15070.2730
طاهری, حمید, حسنیها, عاطفه. اغراض ثانوی جملات خبری در تاریخ بیهقی. , 1399; 23(47): 119-141. doi: 10.22103/jll.2020.15070.2730

اغراض ثانوی جملات خبری در تاریخ بیهقی

نثرپژوهی ادب فارسی
مقاله 6، دوره 23، شماره 47، تیر 1399، صفحه 119-141    اصل مقاله (927.22 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jll.2020.15070.2730
نویسندگان
حمید طاهری* 1؛ عاطفه حسنیها2
1عضو هیات علم یگروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده‌ی ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران.
2گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده‌ی ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران
چکیده
بحث جملات خبری و انشایی، به علم معانی که شاخه‌ای از علم بلاغت است، مربوط می‌شود. جملات خبری محتمل صدق و کذب‌اند و موضوع آن‌ها در عالم واقع حضور دارد؛ امّا در ادبیّات، با عالم و واقعیّت مجازی مواجه هستیم؛ بدین ترتیب نمی‌توانیم صدق و کذب قضایا را آن‌گونه که در واقع تعیین می‌کنیم، در ادبیّات نیز معیّن کنیم؛ لذا خبر در ادبیّات کلان است و جملات خبری در اغراض ثانوی و مجازی به کار می‌روند و این یکی از شگردهای بلاغت و عمیق ساختن ابعاد ادبی کلام است. تاریخ بیهقی، علاوه بر داشتنِ اطّلاعاتِ تاریخی، ویژگی‌های ادبی‌ و بلاغی نیز دارد. یکی از ویژگی‌ها، کاربرد جملات خبری با غرض ثانوی است. بیهقی با به کار بردنِ جملاتِ خبری با غرض ثانوی، انتقادات، جهان‌بینی‌ها و نگرش‌های خود را به خواننده منتقل‌می‌کند. آشنایی با اوضاع سیاسی و اجتماعیِ دورة غزنویان، در برداشت و تحلیل غرض ثانوی مؤثّر‌است. در این مقاله، سی و سه داستان از مجلّدات شش‌گانة تاریخ بیهقی بررسی‌شده‌است. پر بسامدترین اغراض ثانوی خبر، امر، هشدار، تحذیر از عاقبت امور، تشویق و ترغیب مخاطب و توصیف و فضاسازی است.
کلیدواژه‌ها
تاریخ بیهقی؛ جملة خبری؛ اغراض ثانوی؛ بافت
مراجع

فهرست منابع

منابع فارسی

  1. انوری، حسن و احمدی گیوی، حسن. (1391). دستور زبان فارسی 2. ویرایش چهارم. چاپ دوم. تهران: فاطمی.
  2. بیهقی، محمد‌بن‌حسین. (1390). تاریخ بیهقی. تصحیح علی‌اکبر فیّاض. چاپ پنجم. مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد.
  3. جهاندیده، سینا. (1379). متن در غیاب استعاره. چاپ اوّل. رشت: چوبک.
  4. رجائی، محمّدخلیل. (1392). معالم‌البلاغه. چاپ چهارم. شیراز: دانشگاه شیراز.
  5. رضانژاد، غلامحسین. (1367). اصول علم بلاغت در زبان فارسی. چاپ اوّل. [بی‌جا]: الزهراء.
  6. سیّدقاسم، لیلا و نوح‌پیشه، حمیده. (1393). «کارکرد گفتمانی وجه جمله در تاریخ بیهقی». فصلنامة علمی پژوهشی پژوهش زبان و ادبیّات فارسی. شمارة 32، صص 85 – 110.
  7. شریعت، محمدجواد. (1372). دستور زبان فارسی. چاپ ششم. [بی‌جا]: اساطیر.
  8. شفائی، احمد. (1363). مبانی علمی دستور زبان فارسی. چاپ اوّل. [بی‌جا]: نوین.
  9. شفیعی کدکنی، محمّدرضا. (1397). موسیقی شعر. چاپ هجدهم. تهران: آگه.
  10. شمیسا، سیروس. (1393). معانی. ویرایش دوم. چاپ چهارم. تهران: میترا.
  11. صفوی، کورش. (1391). آشنایی با زبان‌شناسی در مطالعات ادب فارسی. چاپ اوّل. تهران: علمی.
  12. طاهری، حمید. (1387). «سؤال و اغراض ثانوی آن در غزلیّات حافظ». فصلنامة علمی پژوهشی علوم انسانی دانشگاه الزهرا (س). شمارة 68 و 69، صص 87 – 118.
  13. عبداللّهیان، حمید. (1381). جنبه‌های ادبی در تاریخ بیهقی. چاپ اوّل. اراک: دانشگاه اراک.
  14. عرفان، حسن. (1395). کرانه‌ها. جلد اوّل و دوم. چاپ نهم. قم: هجرت.
  15. فتوحی، محمود. (1393). بلاغت تصویر. چاپ سوم. تهران: سخن.
  16. فرشیدورد، خسرو. (1382). دستور مفصّل امروز. چاپ اوّل. تهران: سخن.
  17. کزّازی، میر جلال‌الدّین. (1393). زیباشناسی سخن پارسی - معانی. جلد دوم. چاپ دهم. تهران: کتاب ماد (وابسته به نشر مرکز).
  18. الهاشمی، احمد. (1386). ترجمه و شرح جواهرالبلاغه - معانی. ترجمة حسن عرفان. جلد اوّل. چاپ دهم. قم: بلاغت.
  19. همایی، جلال‌الدّین. (1370). یادداشت‌های استاد علّامه جلال‌الدین همایی دربارة معانی و بیان. چاپ اوّل. تهران: هما.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 838
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 379


سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب