
تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 447 |
تعداد مقالات | 4,557 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,379,997 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,062 |
نگاهی به داستانِ پلاطُس (بردارکردگیِ عیسی مسیح) در کوشنامه و سنجشِ آن با متنهایِ دیگر | ||
مجله مطالعات ایرانی | ||
مقاله 2، دوره 19، شماره 37، شهریور 1399، صفحه 19-42 اصل مقاله (1.11 M) | ||
نوع مقاله: علمی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jis.2019.14428.1955 | ||
نویسنده | ||
حمیدرضا اردستانی رستمی* | ||
دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول، خوزستان، ایران. | ||
چکیده | ||
در این جستـار میکـوشیم تـا ریشههایِ داستانی را که مانوش، سالارِ روم، بـرایِ کوشِ پیل-دندان میفرستد، در منابعِ ایرانی جستوجو کنیم. در این داستانْ نخستْ به پلاطُس و نقشی که او در تصلیبِ عیسی داشته و به آسمان رفتنِ او اشاره شده است؛ سپس کینکشیِ «شمعون»، حواریِ عیسی، از یهودیان پیش کشیده شده و نهایتاً از حیلۀ دو حواری، «ادنی» و «متّی»، برایِ مسیحی ساختنِ رومیان، سخن به میان آمده است. بخشِ نخستِ داستان (به آسمان رفتنِ عیسی) را در سخنِ مانـویان و سرودهایِ بـردارکـردگیِ عیسی در مانویّت می-بینیم. بخشِ دوم (انتقامِ شمعون از یهودیان) در تواریخِ دورۀ اسلامی (تاریخِ بلعمی) به پادشاهیْ از رومیان نسبت داده شده است. بخشِ سوم (حیله ساختنِ ادنی و متّی برای مؤمن کردنِ رومیان) را مطابق با قصصالانبیایِ ابواسحاقِ نیشابوری، در کردارِ شمعون میبینیم؛ بنابراین، آنچه در کوشنامه آمده است، همان روایت مانوی/ایرانی، (آمیخته به عناصری اسلامی) است؛ با این تفاوت که در بخشِ دوم، جابهجایی و در بخشِ سوم، شکستگی در رخداد وجود دارد. | ||
کلیدواژهها | ||
پـلاطُس؛ عیسی؛ بـردارکردگی؛ جابهجایی؛ شکستگی | ||
مراجع | ||
کتابنامه الف: منابع فارسی - آسموسن، جس پ. (1373). «مانی و دینِ او: بررسیِ متون». آیینِ گنوسی و مانوی. ویراستۀ میرچا الیاده. ترجمۀ ابوالقاسم اسماعیلپور. تهران: فکر روز، صص 189- 213. -آلبری، چارلز رابرت سیسل (مترجم از قبطی به انگلیسی) با همکاریِ هوگو ایبشر. (1388). زبورِ مانوی. ترجمة ابوالقاسم اسماعیلپور (از انگلیسی)، ویراستِ دوم، تهران: اسطوره. - اردستانی رستمی، حمیدرضا. (1394). «عیسایِ مشفق در شعرِ حافظ و بنیانِ مانویِ آن». مجموع مقالههایِ همایشِ بینالمللیِ خواجه شمسالدّین محمّد حافظِ شیرازی. دانشگاهِ آزادِ اسلامی. به کوششِ دبیرخانۀ شورایِ علمیِ همایش و با همکاریِ دبیرخانۀ پژوهشنامۀ ادبِ حماسی، صص 99-120. - اردستانی رستمی، حمیدرضا. (1397). «جایگاهِ مریمِ مجدلیّه در متنهایِ گنوسی با تکیه بر متنِ پارتیِ مانویِ M6281+M6246»، مجلۀ مطالعاتِ ایرانی. دانشگاهِ شهید باهنرِ کرمان. سالِ هفدهم. شمارۀ سی و سوم، صص 1-24. -انجیل عیسی مسیح. (بیتا). بیجا. - ایرانشان بن ابیالخیر. (1377). کوشنامه. به کوششِ جلال متینی. تهران: علمی. - بلعمی، ابوعلی محمّد بن محمّد. (1385). تاریخِ بلعمی. تصحیحِ محمّدتقی بهار. چاپِ سوم. تهران: زوّار. - بهار، مهرداد. (1385). جستاری در فرهنگِ ایران. ویراستِ جدید به کوششِ ابوالقاسم اسماعیلپور. تهران: چشمه. - بیرونی، ابوریحان. (1389). آثارالباقیه عن القرونالخالیه. ترجمة اکبر داناسرشت. چاپِ ششم. تهران: امیرکبیر. - خوارزمی، حمیدرضا. (1396). تکوین و تحوّلِ چهرۀ قهرمان در اسطورهها و حماسۀ ملّیِ ایران. تهران: اطّلاعات. - دیویس، جی گ. (1373). «آیینِ مانوی و مسیحی». آیینِ گنوسی و مانوی. ویراستۀ میرچا الیاده. ترجمۀ ابوالقاسم اسماعیلپور. تهران: فکر روز، صص 161-169. - سرکاراتی، بهمن. (1393). سایههایِ شکار شده(گُزیدۀ مقالاتِ فارسی). چاپِ دوم. تهران: طهوری. - شبانکارهای، محمّد بن علی بن محمّد. (1381). مجمعالانساب. به تصحیحِ میرهاشم محدّث، تهران: امیرکبیر. - طبری، محمّد بن جریر. (1390). تاریخِ طبری (تاریخ الرّسل و الملوک). ترجمۀ ابوالقاسم پاینده. چاپِ نهم. تهران: اساطیر. - قصصِ قرآنِ مجید (برگرفته از تفسیرِ سورآبادی). (1347). به نویسندگی و تصحیحِ یحیی مهدوی، تهران: دانشگاهِ تهران. - گَرْدیزی، ابوسعید عبدالحیّ. (1384). زَیْنالاخبار. به اهتمامِ رحیم رضازادۀ ملک. تهران: انجمنِ آثار و مفاخرِ فرهنگی. - مجلسی، محمّدباقر. (1403 ق). بحارالانوار. بیروت: الوفاء. - مستوفی، حمداللّه. (1387). تاریخِ گُزیده. به اهتمامِ عبدالحسین نوایی. تهران: امیرکبیر. - نیشابوری، ابواسحاق. (1386). قصصالانبیا (داستانهایِ پیغامبران). به اهتمامِ حبیب یغمایی، چاپِ پنجم. تهران: علمی و فرهنگی. - نیولی، گراردو. (1373). «مانی» درج در: آیینِ گنوسی و مانوی. ویراسته میرچا الیاده. ترجمۀ ابوالقاسم اسماعیلپور، تهران: فکرِ روز. صص ۱۰۵-۱۱۸. - هالروید، استوارت. (1395). ادبیاتِ گنوسی. ترجمة ابوالقاسم اسماعیلپور. تهران: هیرمند. - هاکس، مستر. (1383). قاموسِ کتابِ مقدّس. تهران: اساطیر. ب. منابع لاتین
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 470 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 306 |