
تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 447 |
تعداد مقالات | 4,557 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,379,997 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,061 |
بازتاب برخی از آداب و رسوم جامعۀ ایران در سفرنامۀ ویلیام فرانکلین | ||
مجله مطالعات ایرانی | ||
مقاله 7، دوره 19، شماره 37، شهریور 1399، صفحه 139-162 اصل مقاله (1.01 M) | ||
نوع مقاله: علمی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jis.2019.13362.1901 | ||
نویسندگان | ||
آسیه ذبیح نیا عمران* 1؛ نجمه کریمی نژاد2 | ||
1دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور یزد، ایران. | ||
2کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور یزد، ایران | ||
چکیده | ||
دوران زندیه (1750-1794م) از جمله دورانی است که دربارۀ آداب و رسوم مردم و جشنهای ایران کمتر نوشتهای وجود دارد. با آنکه کریمخانزند مؤسس این سلسله مردی بزرگمنش و مدافع فرهنگ بود و تا سالها بعد از مرگ وی، از او به نیکی یاد میشد؛ ولی به دلیل حکومت کوتاه وی، جنگهای داخلی برای از بینبردن رقبا، محدودیت روابط با کشورهای اروپایی به ویژه انگلیس و فرانسه و بیکفایتی شاهان پس از وی اطلاعات کاملی دربارۀ شیوۀ زندگی در این دوره وجود ندارد. از معدود سفرنامههای این دوره که به آداب و رسوم عهد زندیه اشاره میکند؛ سفرنامۀ ویلیام فرانکلین است. ویلیام فرانکلین شرقشناس و افسر ارتش انگلیس بود. وی به دلیل علاقه به فراگیری زبان فارسی و تاریخ و نحوۀ زیست مردم ایران در سال 1786م به ایران سفر کرد و به مدت هشت ماه، مهمان یک خانوادۀ ایرانی در شیراز بود. پس از این سفر، در سال1788 م کتاب «مشاهدات سفر از بنگال به ایران» را منتشر کرد. این سفرنامه اطلاعات ارزشمندی از حیات دورۀ زندیه در اختیار قرار میدهد. این پژوهش، به شیوۀ توصیفی- تحلیلی و استواری بر چارچوب نظری میکوشد به این پرسش پاسخ دهد که شاخصترین آداب و رسوم ایرانی در دورۀ زندیه که فرانکلین در سفرنامۀ خود به آن پرداخته است، کدام است؟ مطابق دستاوردهای تحقیق، مراسم و آداب و رسومی که بیشترین بخش سفرنامۀ فرانکلین را در برمیگیرد، آداب و رسوم ازدواج و مراسم محرم است. | ||
کلیدواژهها | ||
دورۀ زندیه؛ ویلیام فرانکلین؛ سفرنامه؛ فرهنگ؛ مردم ایران | ||
مراجع | ||
کتابنامه - آریا، داریوش. (1371). لطفعلیخان زند(شکوفۀ خونین شیراز). تهران: نشر محمد. - آصف، محمد هاشم. (1348). رستم التواریخ. تصحیح محمد مشیری. تهران: امیرکبیر. - ابن بطوطه، محمدبن عبدالله. (1348). سفرنامۀ ابن بطوطه. ترجمۀ محمدعلی موحد. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب. - اویس، مهین. (1379). فرهنگ ایران در سفرنامههای اروپایی دورۀ قاجار. شیراز: نوید. - اولئاریوس، آدام. (1363). سفرنامه الئاریوس بخش ایران. ترجمۀ احمد بهپور. تهران: ابتکار. - بیرونی، ابوریحان. (1363). آثارالباقیه. ترجمۀ اکبر داناسرشت. تهران: امیرکبیر. - بیهقی، ابوالفضل محمدبن حسین. (1381). تاریخ بیهقی. به کوشش خلیل خطیب رهبر. تهران: مهتاب. - تکمیل همایون، ناصر.( 1387). «اوضاع روسیه و احوال روسیان در سفرنامه ابن فضلان»، دو فصلنامه ایراس ، شماره 3، ، سال سوم، پاییز، صص 26 تا 39. - ثواقب، جهانبخش. (1380). تاریخنگاری عصر صفویه و شناخت منابع و مآخذ. شیراز: نوید. - جکسن، آبراهام والنتیاین ویلیامز. (1383). سفرنامۀ جکسن؛ ایران در گذشته و حال. ترجمۀ منوچهر امیدی و فریدون بدرهای. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. - جعفری قنواتی، محمد. (1394).درآمدی بر فولکلور ایران. چاپ اول. تهران: جامی. - جمالزاده، محمدعلی. (1345). خلقیات ما ایرانیان. تهران: کتابخانه فروغی. - حافظ، شمسالدین. (1374). دیوان به اهتمام محمد قزوینی و قاسم غنی. تهران: زوّار. - حسینیفسایی، حسن. (1367). فارسنامۀ ناصری. تصحیح منصور رستگارفسائی. تهران: امیرکبیر. - حقدار، علی اصغر. (1395). تصویر ایران و ایرانی از نگاه مسافران خارجی. استانبول. حیدری، عبادالله. ( 1384). «آدام اولئاریوس، پیشتاز سفرنامهنویسان آلمانی درباره ایران». مجلۀ دانشکدۀ علوم انسانی، شمارۀ 58، سال چهاردهم. مرداد و شهریورماه، صص 117تا136. - دلاواله، پیترو. (1380). سفرنامهی دلاواله(2ج ( ترجمۀ محمد بهفروزی. تهران: قطره. - دلاواله، پیترو. (1348). سفرنامۀ پیترو دلاواله؛ قسمت مربوط به ایران. ترجمه شجاع الدین شفا. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. - ذبیح نیا عمران، آسیه. (1396). «سیمای جامعۀ اقتصادی ایران در سفرنامه آدام اولئاریوس». پژوهشنامۀ تاریخ، شماره 47، صص 141تا 160. -ذوالفقاری، حسن. (1394).زبان و ادبیات عامّۀ ایران. چاپ اول. تهران: سمت. - رحیمیان، هرمز. (1373). آشنایی با ادبیات معاصر ایران. تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور. - رنجبر، محمدعلی؛ صفی پور، علیاکبر. (1389). مجموعه مقالات کنگرۀ بزرگ زندیه. شیراز: بنیاد فارسشناسی. - سرلو، خوان ادواردو. (1388). فرهنگ نمادها. ترجمۀ مهرانگیز اوحدی. تهران: دستان. - شاردن، ژان. (1372). سفرنامۀ شوالیه شاردن. ترجمۀ اقبال یغمائی. تهران: توس. - شاردن، ژان. (1350). سیاحتنامۀ شاردن. 10ج. ترجمۀ محمد عباسی. تهران: امیرکبیر. - شعارینژاد، علیاکبر.(1372). روانشناسی رشد. چاپ نهم. تهران: اطلاعات. - غفاری فرد، عباسقلی. (1392). تاریخپژوهی در آسیبشناسی اخلاقی ایرانیان. تهران: دات. - غیبی، مهرآسا. (1384). تاریخ پوشاک اقوام ایرانی. تهران: هیرمند. - فرانکلین، ویلیام. (1358). مشاهدات سفر از بنگال به ایران. ترجمۀ محسن جاویدان. تهران: مرکز ایرانی تحقیقات تاریخی. - فروغی، محمدعلی. (1377). کلّیات سعدی. به کوشش محمد صدری. تهران: نشر نامک. - فریزر، جیمز بیلی. (1364). سفرنامۀ فریزر؛ معروف به سفر زمستانی. ترجمه منوچهر امیری. تهران: انتشارات توس. - فصیحی، سیمین؛ طیبی، صفورا. (1392). «حیات اجتماعی شیراز عصر فتحعلیشاه قاجار به روایت وارینگ». فصلنامۀ خردنامه. ش11، پاییز. صص85تا106 - کراسنو ولسکا، آنا. (1382). چند چهرۀ کلیدی در اساطیر گاهشماری ایرانی. ترجمۀ ژاله متحدین. تهران: ورجاوند. -کمپفر، انگلبرت. (1360). سفرنامۀ کمپفر به ایران. ترجمۀ کیکاووس جهانداری. تهران: خوارزمی. - محدثی، جواد. (1394). اخلاق معاشرت. قم: بوستان کتاب. - میت فورد، میراندابروس. (1388). فرهنگ مصوّر نمادها و نشانهها در جهان. ترجمۀ ابوالقاسم دادور. تهران: کلهر و دانشگاه الزهرا(س). - نوایی، عبدالحسین. (1384). کریمخانزند. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. - نیبور، کارستن. (1354). سفرنامۀ کارستن نیبور. ترجمۀ پرویز رجبی. تهران: انتشارات توکا. - هدایت، رضا قلیخان. (1339). تاریخ روضه الصّفای ناصری. تهران: کتابفروشی مرکزی. - هدایت، صادق. (1342). نیرنگستان. تهران: امیرکبیر. - همایونی، صادق. (1368). تعزیه در ایران. شیراز: نوید. - همایونی، صادق (1353). تعزیه و تعزیه خوانی. شیراز: انتشارات جشن هنر. - همایونی، صادق (1377). شیراز خاستگاه تعزیه. شیراز: بنیاد فارس شناسی. - همایونی، صادق (1371). ملک عبیرآمیز (فرهنگ مردم فارس-سروستان). مشهد: انتشارات آستان قدس. - همایونی، صادق (2536). یازده مقاله در زمینه فرهنگ عامّه. شیراز: انتشارات اداره کل فرهنگ و هنر فارس. - یاحقی، محمدجعفر. (1386). فرهنگ اساطیر و داستانوارهها در ادبیات فارسی. تهران: فرهنگ معاصر. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 606 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 397 |