
تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 447 |
تعداد مقالات | 4,557 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,380,003 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,074 |
ماهیت و نقش تکواژ جمع ساز "-آت" عربی درفارسی | ||
نشریه ادبیات تطبیقی | ||
مقاله 8، دوره 12، شماره 22، شهریور 1399، صفحه 176-194 اصل مقاله (700.4 K) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jcl.2020.12086.2649 | ||
نویسندگان | ||
مجید فصیحی هرندی* 1؛ کوروش صفوی2 | ||
1دانشجوی دکتری زبانشناسی، دانشکدۀ ادبیات و زبانهای خارجی، دانشگاه علامه طباطبایی. تهران، ایران | ||
2گروه زبانشناسی ، دانشکده ادبیات و زبان های خارجی، دانشگاه علامه طباطبایی ، ایران | ||
چکیده | ||
زبان فارسی در طول حیات خود از زبان عربی که دورانی زبان حکومت و علم بوده است، بیشترین تأثیر و قرض گیری را پذیرفته است. علاوه بر تکواژهای قاموسی، برخی از تکواژهای دستوری زبان عربی نیز به فارسی وارد شده است. از جمله این تکواژها، تکواژ جمع ساز "-آت" است. بسیاری از صاحبنظران تأکید کردهاند که نبایستی در فارسی ازاین نشانه جمع استفاده شود، ضمن چشم پوشی از اینکه این گونه نظرات به لحاظ علمی تا چه اندازه مقرون به صحّت و رعایت از سوی گویشوران زبان است، دلایل مختلفی وجود دارد که نشان میدهد تکواژ جمع ساز "-ات" عربی وارد شده در زبان فارسی، به لحاظ معنایی و کاربردی دیگر ماهیت عربی نداشته و تکواژی "فارسی شده"است. با توجه به وامگیری غیرمسقیم وند «-آت» سخن گفتن از کاربرد یا عدم کاربرد آن در فارسی منتفی است. در همین راستا، این پژوهش شباهت و تفاوت تکواژ "-آت" را از منظرهای واجشناسی، ساخت صرفی، نحوی، معنایی، کاربردشناختی در دو زبان عربی و فارسی مورد بررسی قرار داده است. | ||
کلیدواژهها | ||
تکواژ جمع ساز "آت "؛ وامگیری؛ تکواژهای قرضی؛ وندهای قرضی | ||
مراجع | ||
کتابنامه الف. منابع فارسی -ابوالقاسمی، محسن. (1385). تاریخ زبان فارسی. چاپ هفتم. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت). -ابوالقاسمی، محسن. (1385). دستور تاریخی مختصر زبان فارسی. چاپ چهارم. تهران: سازمان مطالعه وتدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت). -احمدی گیوی، حسن و انوری، حسن. (1391). دستورزبان فارسی2. ویرایش چهارم. تهران: انتشارات فاطمی. -آذرنوش، آذرتاش. (1385). چالش میان فارسی و عربی. تهران: نشرنی. -باطنی، محمدرضا. (1378). توصیف ساختمان دستوری زبان فارسی. چاپ دهم. تهران: امیرکبیر. -حسینیمعصوم، سید محمد و دیگران (1393). طبقهبندی تغییرات ساختواژی در فرایند وامگیری واژهها از زبان ترکی به فارسی. فصلنامه مطالعات زبان و گویشهای غرب ایران، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه رازی. کرمانشاه. سال اول. شماره 4. صفحه 53-72. -شقاقی، ویدا. (1394). فرهنگ توصیفی صرف. تهران: نشرعلمی. -شقاقی، ویدا. (1391). مبانی صرف. تهران: سازمان مطالعه وتدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت). -صفوی، کوروش. (1374). واژههای قرضی در زبان فارسی. نامه فرهنگ. شماره 19. صفحه 97-111. -طوسی، ادیب. (1350). تغییرکلمات عربی در فارسی. مجله وحید. شماره دهم. دوره نهم. صفحه 1439-1446. -عزیزمحمدی، فاطمه. (1382). بررسی برخی فرایندهای رایج قرضگیری در زبان فارسی. پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات. سال 18. شماره 4-3 (پیاپی 40). صفحه 71-74. -علیزاده، علی. (1382). پدیده قرضگیری در زبان. نشریه میانرشتهای ادبیات و علوم انسانی دانشگاه بیرجند. شماره 3. صفحات 137-148. -غلامحسینزاده، غلامحسین. (1385). راهنمای ویرایش. چاپ چهارم. تهران: سازمان مطالعه وتدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت). -فرشیدورد، خسرو. (1387). مسئلۀ درست وغلط، نگارش و پژوهش در زبان فارسی. تهران: سخن. -فرشیدورد، خسرو. (1392). دستور مفصّل امروز. چاپ چهارم. تهران: سخن. -فرشیدورد، خسرو. (1358). عربی درفارسی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران. -قاسمی، حسین و ستاری، مریم. (1389). مهمترین عوامل و دورههای ورود واژگان قرضی در زبان فارسی و طبقهبندی معنایی آنها. فصلنامه اندیشههای ادبی. سال دوم از دوره جدید. شماره 5. صفحات 155-165. -قریب، عبدالعظیم و همکاران. (1350). دستور زبان فارسی پنج استاد. تهران: انتشارات کتابفروشی مرکزی. -کریمیدوستان، غلامحسین. (1383). «گوناگونی نشانه های جمع -ات و -ان در فارسی». مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز. دوره 21. شماره اول. -مدرسی، یحیی. (1391). درآمدی بر جامعهشناسی زبان. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. -مشکوةالدینی، مهدی. (1379). دستور زبان فارسی بر پایۀ نظریه گشتاری. مشهد: انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد. -معین، محمد. (1369). مفرد و جمع. تهران: انتشارات امیرکبیر. -معین، محمد. (1378). فرهنگ معین. تهران: انتشارات امیرکبیر. -مینوی، مجتبی. (1329). مباحث صرفی و نحوی، بحث اوّل: یّت مصدری. تهران. -ناتل خانلری، پرویز. (1388). دستورتاریخی زبان فارسی. چاپ هفتم. تهران: انتشارات توس. -وفایی، عباسعلی. (1391). دستور تطبیقی (فارسی-عربی). تهران: سخن.
ب.منابع لاتین -Crystal, D.(2008). Language Contact.The Cambridge encyclopedia of Language.Cambridge: Cambridge University Press.
-Durkin, Ph. (2014). Borrowed Words: A History of Loanwords in English. Great Britain: Oxford University Press.
-Hartmann, R.R.K. & F.C. Stork. (1972). .Dictionary of language and linguistics. London: Applied Science.
-Haugen, E. (1950). The Analysis of Linguistic Borrowing. In: A. Dil (Ed.),The Ecology of Language, Essays by E. Haugen. Stanford: Stanford University press.
-Kay, G. (1995). English loanwords in Japanese. World English. 14(1). 67-76.
-Tadmor, U., M. Haspelmath. & B. Taylor (2010). Borrow ability and the notion of basic vocabulary. Diachronica, 27, 226–46.
-Paul. A. H..( 1891). Principles of the history of language. London, New York: Longman, Green
-Seifart, Frank. ( 2015). Direct and indirect affix borrowing .Language. 91(3). 511–532.
-Trask R. L T .(2003).A Dictionary of Gramatical Terms in Linguistics Routledge.
-Winford, D. (2005). Contact-induced changes Classification and processes. Diachronica 22.373-427.
. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 533 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 309 |