
تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 447 |
تعداد مقالات | 4,557 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,379,972 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,053 |
بازخوانیِ چهارده سخن از تذکرة الأولیاء عطار با تکیه بر منابع عربی آن | ||
نشریه ادبیات تطبیقی | ||
مقاله 3، دوره 12، شماره 23، اسفند 1399، صفحه 57-77 اصل مقاله (701.02 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jcl.2021.16384.3139 | ||
نویسنده | ||
محسن پورمختار* | ||
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه ولیعصر(عج) رفسنجان، ایران. | ||
چکیده | ||
عطّار نیشابوری در تألیف تذکرة الأولیاء، بیشتر از منابع عربی بهره برده است. بنابراین برای تصحیح و فهمِ بهتر این کتاب، توجّه به منابع عربی آن بسیار لازم است. در این پژوهش با تکیه بر عالمانه ترین تصحیحی که از تذکرة الأولیاء به کوشش محمدرضا شفیعی کدکنی انجام گرفته است، به تحقیق در منابع عربی چهارده سخن از این کتاب پرداخته شده است. در این راستا دگرسانیهای متن تذکره با اصلِ عربی اقوال، تبیین و درباب روایتِ صحیح بحث شده است. این دگرسانیها یا حاصل بدخوانی/ فهم نادرست عطّار از منابع عربی هستند و یا اینکه اشکال به منابع مورد استفاده او و یا کاتبان نسخههای تذکره برمیگردد. روش کلی پژوهش حاضر، جستجو و تطبیق اقوال تذکرة الأولیاء در منابع عربی متقدّم بر عطّار و کشف موارد اختلاف روایت تذکره و منابع عربی بوده است. در بررسی اقوالی که در تذکرة الأولیاء تصحیف شدهاند، نخست مورد اشکال مشخص شده و سپس با توجّه به منبع/منابعِ عربی مورد استفاده عطار درباره وجه صحیح بحث شده است. علاوه بر این در بیشترموارد، درباره اینکه از بین منابعی که محتملاً مورد استفاده عطار بودهاند، کدامیک را باید منبع اصلی دانست، نیز استدلال شده است. در یک مورد نیز به بحث درباره معنای اصطلاحیِ واژهای در یکی از اقوال تذکره پرداخته شده است. نکتهای که بر آن تأکید میشود آن است که اشتباهات عطّار یا منابع او به هیچوجه به معنی اشتباه مصحّحِ معتبرترین چاپ تذکره نمیباشد بلکه موارد یافت شده را میتوان به عنوان تعلیقاتی بر چهارده قول تذکرة الأولیاء محسوب داشت. | ||
کلیدواژهها | ||
تذکرة الأولیاء؛ عطّار نیشابوری؛ منابع عربی؛ تصوّف | ||
مراجع | ||
کتابنامه - الاصفهانی،ابو نُعیم. (بی تا).حلیة الأولیاء وطبقات الأصفیاء. بیروت: دار الفکر. - پورمختار، محسن. (1390). مقدمه بر البیاض و السواد. چاپ اول. تهران: مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران و دانشگاه آزاد برلین آلمان. - خرگوشی نیشابوری، عبدالملک بن محمد ابراهیم. (1999) تهذیب الأسرار. به کوشش بسّام محمد بارود. چاپ اول. ابوظبی: المجمع الثقافی. - سرّاج طوسی، عبدالله بن علی. (1914 م.) الّلمع فی التصوف. تصحیح رنولد الن نیکلسون. لیدن: انتشارات بریل. - سُلمی نیشابوری، ابوعبدالرحمان. ( 1969) طبقات الصوفیة. به تصحیح نور الدین شریبه. چاپ دوم. قاهره: مکتبة المیانجی. - سُلمی نیشابوری، ابوعبدالرحمان. (1369). مجموعه آثار ابوعبدالرحمن سلمی ج 1. گردآوری نصرالله پورجوادی. چاپ اول. تهران: مرکز نشر دانشگاهی. - سُلمی نیشابوری، ابوعبدالرحمان. (1372). مجموعه آثار ابوعبدالرحمن سلمی ج 2. گردآوری نصرالله پورجوادی. چاپ اول. تهران: مرکز نشر دانشگاهی. - السیرجانی، ابوالحسن علی بن الحسن. ( 1390) البیاض و السواد من خصائص حکم العباد فی نعت المرید والمراد. تصحیح محسن پورمختار. چاپ اول. تهران: مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران و دانشگاه آزاد برلین آلمان. - شفیعی کدکنی، محمدرضا. (1398). مقدمه و تعلیقاتِ تذکرة الاولیاء. چاپ دوم. تهران: انتشارات سخن. - عثمانی، ابوعلی حسن بن احمد. (1379) ترجمه رساله قشیریه. تصحیح بدیع الزمان فروزانفر. چاپ ششم. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. - عطار نیشابوری، فریدالدین محمد. (1398) تذکرة الأولیاء. تصحیح محمدرضا شفیعی کدکنی. چاپ اول. تهران: انتشارات سخن. - فروزانفر، بدیع الزمان. (1379) مقدّمه و تصحیح ترجمه رساله قشیریه. چاپ ششم. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. -قشیری، عبد الکریم. ( 1989 م) الرسالة القشیریة. تصحیح عبد الحلیم محمود و محمود بن الشریف. قاهره: دار الشعب.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 403 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 349 |