آمار
| تعداد نشریات | 26 |
| تعداد شماره‌ها | 447 |
| تعداد مقالات | 4,557 |
| تعداد مشاهده مقاله | 5,380,003 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,068 |
اعتبارسنجی شواهد تاریخی کرزن دربارۀ دریاهراسی ایرانیان | ||
| مجله مطالعات ایرانی | ||
| دوره 19، شماره 38، اسفند 1399، صفحه 45-67 اصل مقاله (953.77 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jis.2020.14926.1985 | ||
| نویسنده | ||
| یعقوب تابش* | ||
| استادیار گروه تاریخ دانشگاه جکیم سبزواری، سبزوار، ایران | ||
| چکیده | ||
| کرزن سیاستمدار و نویسندۀ انگلیسی با آوردن دو شاهد‌مثال از قرون هشتم و نهم هجری-حافظ شیرازی و عبدالرزاق سمرقندی- ایرانیان را دریاترس و فاقد روحیه دریانوردی می‌داند. این تحقیق در صدد است با گردآوری داده‌ها به روش کتابخانه ای و تحلیل آن‌ها، وضعیت فعالیت دریایی ایرانیان را در قرن هشتم و نهم هجری قمری با تکیه بر منابع داستان های مورد استفاده کرزن و منابع پشتیبان دیگر- به ویژه سفرنامۀابن‌بطوطه- روشن کند. بر اساس این پژوهش اظهارنظرهای کرزن درباره دریا هراسی ایرانیان قابل نقد است؛ او بر اساس شواهد ناکافی و نادیده گرفتن داده‌هایی که ازقضا در منابع مورداستفادۀ او هم موجود است قاعده‌ای کلی ساخته است؛ این درحالی است که مشاهدۀ دقیق این منابع و منابع هم‌عصر آن‌ها مؤید این است که به‌رغم اضطراب تعداد کمی از ایرانیان -که برای اولین بار دریا را می‌دیدند اقشار بسیاری از آن‌ها در قرون هشتم و نهم هجری قمری در عرصه دریاها مشغول فعالیت بودند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| کرزن؛ ایرانیان؛ دریاهراسی | ||
| مراجع | ||
|
کتابنامه -ابن‌بطوطه، محمد بن عبدالله. (۱۳۴۸). سفرنامۀ ابن‌بطوطه. ترجمۀ محمدعلی موحد. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب. -ابن حوقل، محمد بن حوقل. (1938). صورة الأرض. بیروت: دار صادر. -اقبال، عباس. (۱۳۲۸) مطالعاتی در باب بحرین و جزایر و سواحل خلیج‌فارس. تهران: چاپخانه مجلس. -بارتولد، واسیلی ولادیمیروویچ. (۱۳۵۱). خاورشناسی در روسیه و اروپا. ترجمه حمزه سردادور. تهران: ابن‌سینا. -بختیاری، سعید. (۱۳۸۲). اطلس جامع گیتاشناسی. تهران: موسسه جغرافیایی و کارتوگرافی گیتاشناسی. -پرتو، افشین. (۱۳۸۱)، «سفر لرد کرزن به خلیج‌فارس». اطلاعات سیاسی – اقتصادی. ش 183-184، صص 116-135. -پرتو، افشین. (1390). «پرسه سیاسی لرد کرزن در خلیج‌فارس در سال 1903 م.». در پژوهشنامه خلیج‌فارس (دفتر سوم). گردآورندگان عبدالرسول خیراندیش، مجتبی تبریزنیا، تهران: خانه کتاب. - حافظ، شمس‌الدین محمد. (۱۳۷۳). دیوان حافظ. تصحیح قزوینی، غنی. تهران: مهتاب و علمی. -حسن، هادی. (۱۳۷۱). سرگذشت کشتیرانی ایرانیان از دیرباز تا قرن شانزدهم میلادی. ترجمه امید اقتداری. تحقیق احمد اقتداری. تهران: بهنشر. - رائین، اسماعیل. (۱۳۵۰). دریانوردی ایرانیان. تهران: سکه. - ریکس، توماس. (۱۳۵۰). «دریانوردی در خلیج‌فارس و رابطه با افریقای شرقی از قرن نهم تا قرن دوازدهم میلادی». فرهنگ ایران‌زمین. سال 18، ش 1، صص 399-432. - سرافرازی، عباس. (۱۳۹۶). «نقش لرد کرزن در جلوگیری از نفوذ روسیه در خلیج‌فارس (دوره قاجار)». مطالعات فرهنگی و سیاسی خلیج‌فارس. سال 4، ش 13، ص 31-47. -سعدی، مصلح بن عبدالله. (1385). کلیات سعدی. تصحیح محمدعلی فروغی. تهران: هرمس و مرکز سعدی‌شناسی. -سمرقندى، کمال‌الدین عبدالرزاق. (۱۳۸۳)، مطلع سعدین و مجمع بحرین، تهران: پژوهشگاه علوم انسانى و مطالعات فرهنگى. - صفا، ذبیح‌الله. (۱۳۷۸). تاریخ ادبیات در ایران. جلد 3، 4.تهران: فردوس. -فرشته، محمدقاسم. (۱۳۸۷). تاریخ فرشته. تصحیح محمدرضا نصیری. تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی. -فسائی، حسن. (۱۳۸۲). فارسنامه ناصری. جلد 1. تصحیح منصور رستگار فسائی. تهران: امیرکبیر. -فیگوئروا، دن گارسیا دسیلوا. (۱۳۶۳). سفرنامۀ دن گارسیا دسیلوا فیگوئروا، ترجمه غلامرضا سمیعی. تهران: نشر نو. -کرزن ، جورج ناتانیل. (۱۳۸۰). ایران و قضیه ایران. جلد 2. ترجمه غلامعلی وحید مازندرانی. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. -لرد کرزن در خلیج‌فارس (۱۳۷۰). تهران: وزارت امور خارجه، دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی. -لسترنج، گای. (۱۳۶۴). جغرافیای تاریخی سرزمین‌های خلافت شرقی، ترجمه محمود عرفان، تهران: وزارت فرهنگ و آموزش عالی، علمی و فرهنگی. -مقدسی، محمد بن احمد. (1361). احسن التقاسیم. ترجمه علینقی منزوی. تهران: شرکت مؤلفان و مترجمان. -نطنزى، معین‌الدین. (۱۳۶۶). منتخب التواریخ. تصحیح ژان اوبن. تهران: خیام. -نطنزى، معین‌الدین. (1383). منتخب التواریخ معینی. به اهتمام پروین استخری. تهران: اساطیر. -هاولی، دونالد. (۱۳۷۷). دریای پارس و سرزمین‌های سواحل متصالح. ترجمه حسن زنگنه، بوشهر: موسسه فرهنگی همسایه. -وثوقی، محمدباقر. (۱۳۸۰). تاریخ مهاجرت اقوام در خلیج‌فارس: ملوک هرموز. شیراز: دانشنامه فارس. -وثوقی، محمدباقر. (۱۳۸۴)، تاریخ خلیج‌فارس و ممالک همجوار. تهران: سمت. -وثوقی، محمدباقر و صفت گل، منصور و همکاران (۱۳۹۷)، تاریخ بنادر، فنون دریایی و دریانوردی ایرانیان در آیینه اسناد. تهران: سازمان بنادر و دریانوردی، مرکز بررسی‌ها و مطالعات راهبردی. -وصاف الحضره. (1338 ق)، تاریخ وصاف. تهران: کتابخانه ابن‌سینا. -Barbosa, Duarte. (1866). A Description of the Coasts of East Africa and Malabar in the Beginning of the Sixteenth Century. (H. E. J. Stanley, Tran). London: Hakluyt Society.
-Curzon, George Nathaniel. (1892). Persia and the Persian Question. London: Longmans, Green & Company | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 484 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 346 |
||