
تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 447 |
تعداد مقالات | 4,557 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,380,001 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,066 |
بررسی تطبیقی ظهور شعر عارفانه در ایران و انگلستان | ||
مجله مطالعات ایرانی | ||
دوره 19، شماره 38، اسفند 1399، صفحه 101-132 اصل مقاله (731.83 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jis.2020.14776.1974 | ||
نویسندگان | ||
اسماعیل زارع بهتاش* 1؛ فاطمه الهامی2 | ||
1دانشیار زبان و ادبیات انگلیسی، دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار، ایران | ||
2استادیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار، ایران | ||
چکیده | ||
ظهور شعر عارفانه در ایران و انگلستان در یک بازة زمانی یکسان صورت نگرفته است. در ایران شعر عرفانی از اوایل قرن ششم هجری به بعد با ظهور سنایی شکلی گسترده مییابد و با عطار، مولوی و حافظ تا قرن هشتم به اوج شکوفایی خود میرسد. در انگلستان نیز با شکلگیری رنسانس در قرن هفدهم میلادی شعر مذهبی و عرفانی با جاندان آغاز میشود و با شاعران متافیزیک چون بلیک، وردزورث و براونینگ در قرن هجدهم و نوزدهم به اوج میرسد و در اواخر قرن نوزدهم با توجه به تغییرات ساختاری در نظام کلیسا و رواج بیدینی، بیشتر به شعر مذهبی نزدیک میشود. وجوه مشترک شاعران عارف ایران و شاعران متافیزیک انگلستان در این است که هردو گروه معتقد بودند که شاعر مترجم اسرار ملکوتی است و شعر و سخنان شیوای شاعر میتواند این رموز الهی را به بهترین شکل ملموس و نمایشی کند. مقاله حاضر، که حاصل یک پژوهش کتابخانهای-توصیفی است، به طور مشخص به معرفی شاعرانی میپردازد که سرودههایشان ریشه در عرفان و گرایش با یکی شدن با مبدأ هستی دارد. یافتههای این پژوهش حاکی از آن است که محوریترین موضوعات شعری عارفان این بخش از ادبیات فارسی و انگلیسی شامل خودشناسی برای رسیدن به کمال انسانی در پرتو فیض و رحمت الهی، عشق الهی از طریق تجربۀ بیواسطه و داشتن ارتباطی آگاهانه از جلوههای خداوند در طبیعت و تأمل در آفرینش، رسیدن به حیاتی معنوی و دیدن جمال بیانتهای خداوندی از این شاعران است. | ||
کلیدواژهها | ||
عرفان؛ ادبیات انگلیسی؛ شعرعارفانة فارسی؛ شاعران متافیزیک؛ شاعران عارف | ||
مراجع | ||
کتابنامه الف. منابع فارسی - قرآن مجید. -ابنعربی، محیالدین. (1396). انسان کامل. ترجمه گلبابا سعیدی. تهران: جامی. -پورنامداریان، تقی. (1384). گمشدة لب دریا. چ2. تهران: سخن. -حافظ شیرازی، مولانا شمس الدین محمد.(1371). دیوان غزلیات. بهکوشش خلیل خطیبرهبر، چ9. تهران: صفیعلیشاه. -دهخدا، علیاکبر. (1339). لغتنامه. تهران: موسسة دهخدا. -رزمجو، حسین. (1370). انواع ادبی و آثار آن در زبان فارسی . مشهد: آستان قدس رضوی. -زرینکوب، عبدالحسین. (1373). ارزش میراث صوفیه. چ7. تهران: امیرکبیر. - زرینکوب، عبدالحسین . (1386). با کاروان حله. چ11. تهران: علمی. -ژورف، ادوارد .(1371). هفت بند نای. تهران: انتشارات گلشن. -سجادی، سیدجعفر.(1373). فرهنگ اصطلاحات و تعبیرات عرفانی. چ2. تهران: طهوری. -سجادی، سیدضیاالدین.(1380). مقدمهای بر مبانی عرفان و تصوّف. چاپ نهم. تهران: سمت. -سنایی، مجدودبن آدم. (1390). دیوان سنایی غزنوی. چ4. تهران: نگاه. - شریفیان، مهدی. (1386). جامعهشناسی ادبیات صوفیه. همدان: دانشگاه بوعلی سینا. -شفیعیکدکنی، محمدرضا. (1390). «مثلث شعر عرفانی: سنایی، عطار و مولانا»، نشریه حافظ، شماره 80، صص8-37. -عطار، محمدبن ابراهیم. (1371). منطق الطیر. چاپ هشتم. تهران: علمی و فرهنگی. - عطار، محمدبن ابراهیم. (1345) دیوان عطار. تصحیح تقی تفضلی. چاپ دوم. تهران: علمی و فرهنگی. -الهی قمشه ای، حسین. بهشتی شیرازی، سید احمد. (1381). کیمیا: دفتری در ادبیات و هنر و عرفان. تهران: انتشارات روزنه. -مولوی، جلالالدین محمدبلخی (1372) مثنوی. بهکوشش محمد استعلامی. جلد1. چ 4، تهران: زوار. - مولوی، جلالالدین محمدبلخی. (1384). کلیات شمس تبریزی( 2جلد). چ5. تهران: پیمان. -میرصادقی، میمنت. (1373). واژهنامه هنر شاعری. تهران: کتاب مهناز. -یوسفی، غلامحسین. (1371). چشمة روشن. چ4. تهران: انتشارات علمی. ب. منابع لاتین -Abjadian, Amrollah. (1978). A Literary History of England: Middle English Literature. vol. 2. Shiraz: Shiraz University Press, 1987. -Abrams, M.H. (1993).A Glossary literary terms. International Edition. New York: HBJ. -Armstrong, Isobel.(1996). Victorian Poetry: Poetry, Poetics and Politics. London: Routledge. -Brookes, Ian. Editor-in-chief. The Chambers Dictionary, New Ninth Edition. (2005). Edinburgh: Chambers Harrap Publishers Ltd., 2005. Burrow, Colin.(2013). Metaphysical Poetry. London: Penguin Classics, Davidson, G. “S. T.(2009) Coleridge”. Blackwell companion to the Bible in English Literature. London, Wiley-Blackwell. 2009, 413-424. -Drabble, Margaret.(1983). Oxford companion to English Literature. Oxford: Oxford University Press. -Elahi Ghomshe, Hossein.(2002). Kemeya [= Alchemy]: Essays on literature, art and mysticism. Tehran: Rozaneh Publications. -Galens, David.(2002). Literary movements for students. New York: Thomson Gale. -Gellman, J. “Mysticism”.Stanford Encyclopedia of Philosophy: https://plato.stanford.edu/entries/mysticism/. 2004. -Greenblatt, Stephen. General Editor.(2006). The Norton Anthology of English Literature. 2 vols. New York: W. W. Norton & Company. -Mills, K. The Brownings.(2009). The Blackwell Companion to the Bible in English Literature. London, Wiley-Blackwell. 2009, 282-495. Roberts, J. & C. Rowland. (2009). “William Blake”. The Blackwell Companion to the Bible in English Literature. London, Wiley-Blackwell. 273-282. -Sooratgar, L.(1969). Literary History of England: from the Fourth to the Eighteenth Century. Tehran: Tehran University Press. -Spurgeon, F. E Caroline. .(1903). Mysticism in English Literature. Tennessee: General-Books Net, 1903, rept. 2010. -Thomson, N.S. Elbert.(1921). “Mysticism in Seventeenth-Century English Literature”. Studies in Philology. University of North Carolina Press. vol. 18, No. 2.Apr. 1921, 170-231. https://www.jstor.org/stable/4171790. Accessed: 14-03-2019 18:58 UTC. -Zare-Behtash, Esmail.(2008). “Faith and Doubt in Victorian Poetry”. Journal of Human Sciences. No. 58/Summer, 91-116. -Zare-Behtash.(2013). "English Metaphysical Poetry in Context". Journal of Lyrical Literature Researches, 10 (19, 77-102 | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 484 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 386 |