
تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 447 |
تعداد مقالات | 4,557 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,380,003 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,072 |
طب و طبابت در عهد سلسلههای افشاریه و زندیه (1148 هـ .ق/1735.م.-1209 هـ .ق/1794م) | ||
مجله مطالعات ایرانی | ||
دوره 19، شماره 38، اسفند 1399، صفحه 191-213 اصل مقاله (519.68 K) | ||
نوع مقاله: علمی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jis.2020.14935.1981 | ||
نویسندگان | ||
محمدسید طیبی1؛ مهدی اسدی* 2 | ||
1دانشیار بخش تاریخ دانشکده ادبیات وعلوم انسانی دانشگاه شهیدباهنر کرمان ، ایران. | ||
2استادیار بخش تاریخ دانشکده علوم انسانی دانشگاه شهیدباهنر کرمان،ایران | ||
چکیده | ||
دوران سلسلههای افشاریه و زندیه یکی از بحرانیترین ادوار تاریخ ایران اسلامی است. وقوع جنگهای مکرّر داخلی و خارجی، اسباب ضعف تمامی ساختارهای حکومتی و حیات اجتماعی را سبب گردید. این در حالی بود که اروپائیان در این زمان با سرعت بسیار در جهت پیشرفت علمی از جمله در حیطه پزشکی حرکت و ایرانیان نیز مسیر عکس آن را طی مینمودند. به رغم چنین وضعیّت نابسامانی که حیات علمی و فرهنگی کشور نیز متأثر از آن بود، در این دوران شاهد نمود معدودی از پزشکانی هستیم که در واقع آخرین نسل پزشکان مطرح ایران محسوب میشوند. تشخیص دقیق بیماریها به صورت نظری و عملی و شیوههای درمان آن و برتری داشتن در برابر برخی پزشکان اروپایی که در ایران این عهد حضور داشتند، از نکات بسیار مهم پزشکی این دوره است. مقاله حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی درصدد معرفی اطبای ایرانی و فرنگی و مقایسۀ آنان در امر طبابت و تشریح دقیق وضعیت پزشکی این دوره است. نتایج پژوهش نشان از حضور آخرین نسل پزشکان نامدار ایران در این دوره و برتری برخی از پزشکان ایرانی در تشخیص و درمان بیماریها در برابر پزشکان اروپایی است. | ||
کلیدواژهها | ||
سلسلۀ افشاریه؛ سلسلۀ زندیه؛ اطبای ایرانی؛ اطبای فرنگی؛ بیماریها | ||
مراجع | ||
کتابنامه -آصف، محمدهاشم. (رستم الحکماء)، (1348). رستم التواریخ. تهران: چاپ تابان. - استرآبادی، میرزامهدی. (1390). جهانگشای نادری. تهران: انتشارات دنیای کتاب. - الگود، سیریل. (1356). تاریخ پزشکی ایران و سرزمینهای خلافت شرقی. ترجمۀ باهر فرقانی. تهران: مؤسسه انتشارات امیرکبیر. - الگود، سیریل. (1375). طب در دورۀ صفویه، ترجمۀ محسن جاویدان. تهران: انتشارات دانشگاه تهران. - امداد، حسن. (بیتا). شیراز در گذشته و حال. شیراز: اتحادیه مطبوعاتی فارس، چاپ موسوی. - بازن، پریر. (1340). نامههای طبیب نادرشاه.ترجمۀ علیاصغر حریری. تهران: چاپ تابان. - موسوی بجنوردی، کاظم .(1396). تاریخ جامع ایران. جلد 14.چاپ سوم. تهران: مرکز دائره المعارف بزرگ اسلامی. - جان پری. (1383). کریم خان زند.تاریخ ایران بین سالهای 1779-1747.ترجمه علی محمد ساکی. تهران: انتشارات آسونه. - حزین، محمدعلی. (1375). تاریخ و سفرنامۀ حزین. تهران: انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی. - خورموجی، میرزا جعفر. (1380). نزهت الاخبار (تاریخ و جغرافیای فارس). تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. - دنبلی، عبدالرزاق بیگ. (1349). تجربة الاحرار و تسلیة الابرار. بخش نخست.تبریز: انتشارات مؤسسه تاریخ و فرهنگ ایران. - دوکلوستر. (1349). تاریخ نادرشاه. ترجمۀ محمدباقر امیرخانی. تهران: کتابفروشی سروش تبریز با همکاری مؤسسه فرانکلین. - زرین کوب، عبدالحسین.(1394). تاریخ مردم ایران. جلد1. چاپ 16. تهران: امیرکبیر. - ژان اوتر. (1336). سفرنامه (عصر نادرشاه). ترجمۀ علی اقبالی، تهران: سازمان انتشارات جاویدان. - شعبانی، رضا. (1377). تاریخ اجتماعی ایران در عصر افشاریه. ج1. تهران: نشر قومس. - صدیق، عیسی.(1338). تاریخ فرهنگ ایرانازآغاز تا زمان معاصر. تهران: دانشگاه تهران. - طبیب اصفهانی. (1377). دیوان.تهران: انتشارات سنایی. - غفاری کاشانی، ابوالحسن. (1369).گلشن مراد. تهران: انتشارات زرین. - غفاری کاشانی،احمد. (1404هـ .ق). تاریخ نگارستان.تهران: کتابفروشی حافظ. - فورد جونز، سرهار. (1356). آخرین روزهای لطفعلیخان زند. ترجمۀ هما ناطق -جان گرین. تهران: مؤسسه انتشارات امیرکبیر. - قدوسی، محمدحسین. (1339). نادرنامه. مشهد: چاپخانه خراسان. -کلانتر، میرزا محمد. (1362). روزنامه میرزا محمد کلانتر. تهران: کتابخانه طهوری ـ کتابخانه سنایی. -کشمیری، خواجه عبدالکریم. (1970م). بیان واقع. لاهور: اداره تحقیقات پاکستان دانشگاه پنجاب. -گزارش کارملیتها از ایران (در دوران افشاریه و زندیه). (1381). ترجمۀ معصومه ارباب. تهران: نشر نی. - گلستانه، ابوالحسن.(1344).مجمل التواریخ پس از نادر. تصحیح مدرس رضوی. تهران: ابن سینا. -گلشنی، سید علیرضا. (2012م). میرزا هاشم علوی خان شیرازی: سفیر مکتب پزشکی شیراز در شبه قارۀ هند. شیراز: دفتر مطالعات تاریخ پزشکی ایران در دانشگاه علوم پزشکی شیراز. - لکهارت، لارنس.( 1379). ایران در زمان نادرشاه. ترجمۀ مشفق همدانی. تهران: انتشارات کتابخانه ابن سینا. - مایکل اسکورتی. (1388). ایران در عصر نادر. ترجمۀ صادق زیبا کلام و سید امیر نیاکویی. تهران: انتشارات روزنه. - مروی، محمدکاظم. (1369). عالم آرای نادری. ج1. ج2. تهران: نشر علم. - موسوی نامی اصفهانی،میرزا محمدصادق.(1368). تاریخ گیتیگشا. تهران: انتشارات اقبال. - مهراز، رحمتالله. (1348). بزرگان شیراز. تهران: انتشارات انجمن آثار ملی. - مینورسکی، (1381).ایران در زمان نادرشاه. ترجمۀ رشید یاسمی تهران: دنیای کتاب. - نجمآبادی،محمود.(1366).تاریخ طب در ایران پس از اسلام. ج2. تهران: دانشگاه تهران. - نوایی، عبدالحسین.(1376). کریم خان زند. تهران: شرکت سهامی کتابهای جیبی وابسته به مؤسّسه انتشارات امیرکبیر. - ورهرام، غلامرضا. (1366). تاریخ سیاسی و اجتماعی ایران در عصر زند. تهران: مؤسسه انتشارات معین. - ویلیام فرانکلین.(1358). مشاهدات سفر از بنگال به ایران. ترجمۀ محسن جاویدان. تهران: مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران. - هدایت، رضاقلیخان.(1385). روضة الصفا.ج9. تهران: انتشارات اساطیر.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 447 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 381 |