آمار
| تعداد نشریات | 26 |
| تعداد شماره‌ها | 447 |
| تعداد مقالات | 4,557 |
| تعداد مشاهده مقاله | 5,380,005 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,078 |
بررسی تطبیقی «حال» در نحو عربی و برابرهای معنایی و نقش های معادل آن در دستور زبان فارسی | ||
| نشریه ادبیات تطبیقی | ||
| مقاله 12، دوره 13، شماره 24، شهریور 1400، صفحه 329-394 اصل مقاله (1.01 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jcl.2021.2876 | ||
| نویسندگان | ||
| امید وحدانی فر* 1؛ امید ایزانلو2؛ محمود عباسی3؛ اسماعیل علی پور4 | ||
| 1گروه آموزشی زبان و ادبیّات فارسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه بجنورد، بجنورد، ایران | ||
| 2گروه آموزشی زبان و ادبیّات عربی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه کوثر بجنورد، بجنورد، ایران | ||
| 3گروه آموزشی زبان و ادبیّات فارسی، دانشکده ادبیّات و علوم انسانی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران | ||
| 4دانش آموخته دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان | ||
| چکیده | ||
| «حال» و اقسام مختلف آن (مفرد، جمله و شبه جمله) یکی از نقشهای پرکاربرد در متنهایی است که به زبان عربی نگاشته میشوند. اگر هنگام ترجمۀ متون عربی به فارسی، معادل دقیقی برای این نقش نحوی بیابیم، هم اصل پیام رسانی (پیام موردنظر نویسنده) از زبان مبدأ به زبان مقصد به درستی صورت میپذیرد و هم معنای جملۀ مورد نظر برای مخاطب در زبان مقصد، رساتر و قابل فهمتر خواهد بود. مسئلۀ ما در پژوهش حاضر این است که وقتی این متن‌ها به زبان فارسی ترجمه میشوند، انواع حال در زبان عربی چه معادل‌هایی در زبان فارسی پیدا می‌‌کنند و چه نوع کلماتی در فارسی میتوانند جایگزین مناسب‌تری برای آنها باشند؟ این پژوهش نشان میدهد که ترجمۀ حال مفرد از عربی به فارسی، منحصر به قید حالت نیست؛ بلکه به صورت‌های متمّم قیدی، جمله، مسند، متمّم فعل، فعل، مفعول و مضافٌ الیه نیز ترجمه میشود. برابرهای فارسی جملات حالیۀ عربی نیز غالباً جمله های وابسته هستند که در صورت تأویل، نقشهای گروه قیدی، صفت بیانی، فعل و مفعول را میپذیرند. با وجود اینکه ترجمۀ نقش نحوی حال به صورت قید در زبان فارسی کاربرد و بسامد بیشتری نسبت به سایر نقشهای جمله در این زبان دارد، امّا هنگام ترجمه میتوان بر اساس نوع متن، پیام مورد نظر نویسنده و ساختار جمله، سایر نقشهای مذکور را نیز به کار برد و از ظرفیّتهای بالقوۀ زبان فارسی در برگردان سازههای نحوی جملات عربی استفاده کرد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| دستور تطبیقی؛ ترجمه؛ حال؛ جملۀ اسمیه و فعلیه؛ جملۀ وابسته؛ گروه قیدی | ||
| مراجع | ||
|
فهرست منابع
- القرآن الکریم. (1373). ترجمۀ ناصر مکارم شیرازی. قم: دفتر مطالعات تاریخ و معارف اسلامی.
- القرآن الکریم. (1384). ترجمۀ ابوالفضل بهرامپور. قم: حر و سبحان.
- القرآن الکریم. (1382). ترجمۀ مهدی الهی قمشهای. چاپ چهارم. تهران: پایا.
- ترجمۀ قرآن موزۀ پارس. (2535). مترجم ناشناس. به کوشش علی رواقی. بیجا: بنیاد فرهنگ ایران.
- تفسیری بر عشری از قرآن مجید. (1352). مترجم ناشناس. تصحیح جلال متینی. بیجا: بنیاد فرهنگ ایران.
- أبی حیان الأندلسی. (1418 ق./ 1998م.). ارتشاف الضرب من لسان العرب. الجزء الأول. تحقیق رجب عثمان محمّد. قاهره: مکتبة الخانجی.
- احمدی گیوی، حسن و انوری، حسن. (1379). دستور زبان فارسی(1). ویرایش2. چاپ بیست و دوم. تهران: فاطمی.
- الجرجانی، ابوالمحاسن الحسین بن الحسن. (1341). تفسیر گازر (جِلاءُ الأذهان و جَلاءُ الأحزان). تصحیح و تعلیق میرجلالالدّین حسین ارموی محدّث. بیجا: وزارت فرهنگ.
- الخزاعی النیشابوری، حسین بن علی بن محمّد بن احمد. (1368). روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن (جلد14). تصحیح محمّد جعفر یاحقّی و محمّد مهدی ناصح. مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی.
- رشیدالدّین میبدی، احمد بن ابی سعد. (1371). کشفالاسرار و عدةالابرار. تحقیق علیاصغر حکمت. چاپ پنجم. تهران: امیرکبیر.
- زرکوب، منصوره؛ رضایی، سارا. (1391). «بررسی تطبیقی فعل مجهول در زبانهای فارسی و عربی از منظر دستوری و معنایی». فنون ادبی. سال چهارم، شمارۀ 2 (پیاپی 7)، صص 93- 112.
- الشرتونی، رشید. (1387). مبادی العربیه. جلد چهارم. ترجمۀ محمّد جواد شریعت. چاپ یازدهم. تهران: اساطیر.
- شکرانی، رضا و کیانی، زهره. (1392). «بررسی لام جحود در قرآن و برابریابی فارسی آن». فنون ادبی. سال پنجم، شمارۀ 1 (پیاپی 8)، صص 141- 154.
- صالحبک، مجید و قربانی، زهره. (1392). «مفعول مطلق، له و معه در زبان عربی و برابرهای آن در زبان فارسی». جستارهای زبانی. شمارۀ 4 (پیاپی 16)، صص137- 150.
- فرشیدورد، خسرو. (1358). عربی در فارسی. تهران: دانشگاه تهران.
- فقهیزاده، عبدالهادی. (1389). کارگاه روش ترجمه: عربی- فارسی؛ فارسی- عربی. تهران: سمت و مرکز تحقیق و توسعۀ علوم انسانی.
- قراخانی، بتول. (1387). «بررسی تطبیقی تعجّب در دستور زبان فارسی و عربی». نامۀ پارسی. شمارۀ 46 و 47، صص134- 159.
- قیدری، مریم و عبّاسی، مهرداد. (1395). «معادلگذاری حال در ترجمههای فارسی معاصر. تحلیل اختلافها و اشکالها». مطالعات تاریخی قرآن و حدیث. شمارۀ 59، ص 51.
- کرمی، عسکر علی و رحیمی، محمّد. (1395). «بررسی ساختارِ جملۀ حالیّه در ترجمههای فارسی قرآن (ترجمههای الهیِ قمشهای، آیتی، بروجردی و انصاریان)». پژوهشهای زبانشناختی قرآن. دورۀ 5، شمارۀ1 (پیاپی 9)، صص 57- 68.
- مدرّسی، فاطمه. (1387). از واج تا جمله: فرهنگ زبان‌شناسی- دستور. تهران: چاپار.
- معروف، یحیی. (1382). فنّ ترجمه: اصول نظری و عملی ترجمه از عربی به فارسی و فارسی به عربی. تهران: سمت و کرمانشاه: دانشگاه رازی.
- ناظمیان، رضا. (1381). روشهایی در ترجمه از عربی به فارسی. تهران: سمت.
- نجّاریان، محمّدرضا و رستمی، راضیه. (1392). «مقایسه صفت در زبانهای فارسی و عربی». نشریه ادبیّات تطبیقی. سال چهارم، شمارۀ 8، صص 291- 316.
- النحاس، احمد بن محمّد. (1427 ق./ 2006 م.). اعرابالقرآن، اعتنی به الشیخ خالدالعلی. بیروت: دارالمعرفه.
- وحیدیان کامیار، تقی و عمرانی، غلامرضا. (1382). دستور زبان فارسی(1). تهران: سمت.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 501 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 383 |
||