دانشگاه شهید باهنر کرمان

 آمار

تعداد نشریات26
تعداد شماره‌ها447
تعداد مقالات4,557
تعداد مشاهده مقاله5,380,005
تعداد دریافت فایل اصل مقاله3,580,078
شیرازی, علی احمد, چهرقانی, رضا, شاهد, محمد اقبال. (1400). تحلیل تطبیقی نقد نظام اجتماعی مردسالار در شعر سیمین بهبهانی و فهمیده ریاض. , 13(24), 97-140. doi: 10.22103/jcl.2021.16425.3146
علی احمد شیرازی; رضا چهرقانی; محمد اقبال شاهد. "تحلیل تطبیقی نقد نظام اجتماعی مردسالار در شعر سیمین بهبهانی و فهمیده ریاض". , 13, 24, 1400, 97-140. doi: 10.22103/jcl.2021.16425.3146
شیرازی, علی احمد, چهرقانی, رضا, شاهد, محمد اقبال. (1400). 'تحلیل تطبیقی نقد نظام اجتماعی مردسالار در شعر سیمین بهبهانی و فهمیده ریاض', , 13(24), pp. 97-140. doi: 10.22103/jcl.2021.16425.3146
شیرازی, علی احمد, چهرقانی, رضا, شاهد, محمد اقبال. تحلیل تطبیقی نقد نظام اجتماعی مردسالار در شعر سیمین بهبهانی و فهمیده ریاض. , 1400; 13(24): 97-140. doi: 10.22103/jcl.2021.16425.3146

تحلیل تطبیقی نقد نظام اجتماعی مردسالار در شعر سیمین بهبهانی و فهمیده ریاض

نشریه ادبیات تطبیقی
مقاله 4، دوره 13، شماره 24، شهریور 1400، صفحه 97-140    اصل مقاله (1.43 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jcl.2021.16425.3146
نویسندگان
علی احمد شیرازی* 1؛ رضا چهرقانی2؛ محمد اقبال شاهد3
1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره) قزوین، ایران.
2استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره) قزوین، ایران
3استاد گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه جی. سی. یو لاهور، پاکستان.
چکیده
بسیاری از اندیشمندان و روشنفکران، ریشه عقب‌ماندگی و مشکلات زنان را در نظام اجتماعی مردسالار دانسته‌اند. لذا سال‌ها قبل جنبش آزادی زنان در ایران و پاکستان شکل گرفت که یکی از هدف‌های آن مبارزه با نظام اجتماعی مردسالار بوده است. در این میان زنان اهل قلم به مقوله‌ی تبعیض و بی‌عدالتی نسبت به زن واکنش نشان داده و آثاری را با این مضمون پدید‌ آورده‌اند. سیمین بهبهانی شاعر ایرانی و فهمیده ریاض شاعر پاکستانی درونمایه‌ی نقد نظام اجتماعی مردسالار و بیان مشکلات زنان در این جوامع را در اشعار خویش دستمایه‌ی مضمون‌سازی قرارداده‌اند. در اشعار زنانه‌ی دو شاعر یاد شده، مشکلات و مسایل زنان و انتقاد از نظام اجتماعی مردسالار با بسامدی قابل توجّه بازتاب یافته است لذا در این پژوهش بازتاب موضوع یادشده در شعر دو شاعر ایرانی و پاکستانی به روش توصیفی-تحلیلی و با رویکرد تطبیقی با بهره‌گیری از برخی اصول و آموزه‌های جامعه‌شناسی ادبیات واکاوی و تحلیل شده است. نتایج حاصل از پژوهش حاکی از آن است که انتقاد از نظام اجتماعی مردسالار یکی از گفتمان‌های اصلی شعر سیمین بهبهانی و فهمیده ریاض است که در قالب مضامینی؛ همچون سلب آزادی‌های اجتماعی، ازدواج اجباری، جواز چندهمسری مردان و ... بازتاب یافته و به تصویر کشیده شده است؛ با این تفاوت که نقد‏های اجتماعی سیمین بهبهانی آمیخته با نوعی رمانتیسم، احساساساتی و سطحی؛ اما انتقادات فهمیده ریاض عمیق، متفکرانه، تند و همراه با دلالت‏های آشکار وپنهان سیاسی است.
کلیدواژه‌ها
ادبیات تطبیقی؛ جامعه‌شناسی ادبیات؛ شعر زنانه؛ مردسالاری؛ سیمین بهبهانی؛ فهمیده ریاض
مراجع
کتابنامه

الف. منابع فارسی

  • ابراهیمی، مختار. (1392). «گرایش فمنیستی در شعر سیمین بهبهانی». زن و فرهنگ. سال چهارم، شماره 16، صص 69-81.
  • ابومحبوب، احمد. (1387). گهواره سبز افرا. تهران: انتشارات ثالث. چاپ دوم.
  • بهبهانی، سیمین. (1367). گزینه اشعار. چاپ اول. تهران: مروارید.
  • بهبهانی، سیمین. (1382). مجموعه اشعار. تهران: نگاه.
  • جعفری، لطیف. (1385). «خشونت علیه زنان در جهان». فصلنامة بهداشت روان. شماره 18. صص 34-39.
  • حبیبی، علی‌اصغر؛ احمدی‌چناری، علی‌اکبر؛ بهمدی، زهرا. (1393). «بررسی تطبیقی درونمایه‌های مشترک در شعر فروغ فرخزاد و سعاد الصباح (با تکیه بر رویکرد زنانه)». نشریّۀ ادبیات تطبیقی. سال 6، شماره 11، صص 95-117.
  • حسین‌پورچافی، علی. (1390). جریانهای شعری معاصر فارسی از کودتا(1332) تا انقلاب(1357). تهران: امیرکبیر.
  • دهباشی، علی. (1393). بخارا. شماره 101، مرداد- شهریور 1393. صص 90-98.
  • زهره‌وند، سعید؛ جبارپور، حسین. (1397). «استعاره‌های مفهومی زنانه در شعر فروغ فرخزاد و غاده السمّان». نشریّۀ ادبیات تطبیقی. سال 10،  شماره 19، صص 113-134.
  • ستوده، هدایت الله. (1378). جامعه‌شناسی در ادبیات فارسی. تهران: انتشارات آوای نور.
  • سروریان، سیدمحمدکمال. (1383). «خشونت علیه زنان در فرانسه وآمریکا». فصلنامه مطالعات راهبردی زنان، شماره 23. صص 301-323.
  • سلیم، غلامرضا. (1377). جامعه‌شناسی ادبیات یا اجتماعیات در ادب فارسی. تهران: توس.
  • سلیمانی، محمد. (1386). سیر تاریخی خشونت علیه زنان. سمنان: آبرخ.
  • سیدرضایی، طاهره. (1389). «زن در شعر پروین اعتصامی، سیمین بهبهانی و فروغ فرخزاد» زبان و ادبیات فارسی. سال 1، شماره 1، صص 97-123.
  • شاملی مستمند، مونس. (1396). سبک نوشتار زنانه در رمان حجر الضحک هدی برکات. پایان‌نامه برای دریافت کارشناسی ارشد در رشته زبان و ادبیات عربی، قزوین: دانشگاه بین‌المللی امام خمینی.
- ضیاءالدینی دشت‌خاکی، علی؛ عرب، عباس. (1395). «بررسی تطبیقی الرسوله بشعرها الطویل از انسی الحاج و آیدا در آینه از احمد شاملو از دیدگاه نقد فمنیستی». نشریّه‌ی ادبیات تطبیقی. سال 8،  شماره 15، صص 125-244.

- ضیاء‌الدینی، علی. (1389). جامعه‌شناسی شعر نیما. تهران: انتشارات نگاه.

- عابدی، کامیار. (1379). ترنم غزل. تهران: انتشارات کتاب نادر.

- عبدالسلام کفافی، محمد. (1382). ادبیات تطبیقی(پژوهشی در باب نظریه ادبیات و شعر روایی). ترجمۀ سید حسین سیدی. مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی.

- علی‏میرزایی، زهرا. (1389). بازتاب مسائل اجتماعی در شعرفروغ فرخزاد و سیمین بهبهانی. تبریز: پایان‌نامه برای دریافت مدرک کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور مرکز تبریز.

- فتوحی، محمود. (1392). سبک‌شناسی( نظریه‌ها، رویکردها، و روش‌ها). تهران: انتشارات سخن.

- فرهمند، مهناز و رضوانی، زهره. (1394). «نقش ساختار خانواده بر عملکرد آن در خانواده‌های تک‌همسری و چندهمسری». مجلة جامعه‌شناسی کاربردی، سال سی‌ام، شماره سوم(پیاپی 75)، صص 134-153.

- محسنی‌نیا، ناصر. (1393). ادبیات تطبیقی در جهان معاصر(کلیات، مبانی نظری، مکاتب). تهران: انتشارات علم و دانش.

- محمدی، مینو. (1395). «بررسی جامعه‌شناختی اشعار سیمین بهبهانی با تکیه بر آثار دفترجای پا». یازدهمین گرد همایی بین المللی انجمن ترویج زبان و ادب فارسی. گیلان: دانشگاه گیلان.

- مرنیسی، فاطمه. (1380). زنان پرده‌نشین و نخبگان جوشن‌پوش. ترجمۀ ملیحه مغازه‌ای، تهران: نشر نی.

- مولینوکس، مکسین. (1392). «جنبش زنان».‌ در ویلیام آوتویت و تام باتامور. فرهنگ علوم اجتماعی قرن بیستم. ترجمة حسن چاوشیان. تهران: نشر نی.

ندا، طه. (1380). ادبیات تطبیقی. ترجمۀ زهرا خسروی. تهران: نشر و پژوهش روزفرزان.

ب. منابع اردو

- پروین، شھناز. (2015م). «فھمیدہ ریاض کی شاعری: عورت کے حیاتیاتی وجود کا مکمل اظھاریہ». جرنل آف ریسرچ (اردو). شمارہ 28، صص 183-194.

- رومی، جلال الدین. (2006م). یه خانه آب و گل. مترجم فهمیده ریاض. کراچی (پاکستان): انتشارات شهر زاد.

- ریاض، فهمیده. (1978م). بدن دریده. لکنو (هند): مکتبه دین و ادب.

- ریاض، فهمیده. (1982م). پتهر کی زبان. نئی دلی (هند): انتشارات نئی آواز.

- ریاض، فهمیده. (1999م). آدمی کی زندگی. کراچی (پاکستان): ستی پریس بک شاپ.

- ریاض، فهمیده. (2011م). سب لعل و گهر. لاهور (پاکستان): سنگ میل پبلی کیشنز.

- شمس الحق، محمد. (2008م). پیمانه غزل. اسلام آباد (پاکستان): انتشارات نیشنل بک فاوندیشن.

- فرخزاد، فروغ. (1998م). کهلی دریچی سی. مترجم فهمیده ریاض. کراچی (پاکستان): انتشارات وعده کتاب گهر.

- محفوظ، نجیب. (2000م). شادیانی. مترجم فهمیده ریاض. کراچی (پاکستان): ستی پریس بک شاپ.

- مری، شاه محمد. (2004م). ایک چهوٹی سی کتاب کی دیوانی فهمیده ریاض. کوئٹه (پاکستان): یونیورسٹی بک پوائنٹ.

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 575
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 586


سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب