
تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 447 |
تعداد مقالات | 4,557 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,380,003 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,071 |
شگردها و درون مایههای طنز در شعر محمد کاظم کاظمی شاعرافغانستانی و احمد مطر شاعر عراقی | ||
نشریه ادبیات تطبیقی | ||
مقاله 10، دوره 13، شماره 24، شهریور 1400، صفحه 269-293 اصل مقاله (1.06 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jcl.2021.15835.3070 | ||
نویسندگان | ||
سید اصغر موسوی1؛ اکبر شعبانی* 2 | ||
1دانشجویدکتریزبانوادبیاتفارسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی نیشابور، ایران | ||
2استاد یار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی نیشابور، ایران | ||
چکیده | ||
طنز یکی از گونههای موفق ادبیات غنایی است که با تولید روایتی شیرین از تلخیهای روزگار، به ویژه در ابعاد اجتماعی و سیاسی کارکردهای درخشان داشته و دارد. خندهی تلخ عنوانی است که به شعر طنز احمد مطر، شاعر عراقی دادهاند. عنوانی که در شعر محمد کاظم کاظمی، شاعر پایداری افغانستانی نیز به طور کامل قابل تطبیق است. طنز این دو شاعر به گونهای تجسمی مفاهیمی را طرح میکند که دست کم در سراسر جغرافیای شرق، درد مشترک و درمان قاطعاند. مطر و کاظمی چشمدیدهها و روایتهایی را از زندگی مردم خود در قالب خندهای ریختهاند که در همان آغاز به تلخی میگراید. خاطرات تلخی که در شعر کاظمی از اسطورهی اُحُد آغاز میشود و امتداد آن در واقعیتهای امروزین سلطهی استعمار و استکبار در خاورمیانه و غرب آسیا، در پلاکاردهای(لافتات) احمد مطر نمود مییابد. این پژوهش پس از اشارهی کوتاهی به زندگی مطر و کاظمی و بحث پیرامون طنز و کارکردهای آن در شعر مبارزه، کوشیده است ضمن برشمردن شگردهای طنزی این دو شاعر، عناصر مشترک تفکر آنان را در چهار موضوع اعتراض به اختناق، مشروعیت زدایی از حاکمیت سیاسی، اعتراض به عافیت جویی و انفعال تودهها و اعتراض به بیتفاوتی شاعران، به روش توصیفی- تحلیلی بررسی نماید. مطر و کاظمی با درک رابطهی عمیق طنز و بیدارگری، گفتمان استعمار و استکبار را با زبان مردم، واقعیتگرا، بیدارگر و تأثیرگذار به چالش کشیدهاند. | ||
کلیدواژهها | ||
احمد مطر؛ کاظم کاظمی؛ شگردها؛ درون مایه ها؛ طنز | ||
مراجع | ||
کتابنامه
- آرین پور، یحیی. (1382). از صبا تا نیما. چاپ هشتم. تهران. زوار.
- اصلانی، محمدرضا. (1394). فرهنگ واژگان و اصطلاحات طنز. چاپ اول. تهران. مروارید.
- باقریان بستانآباد، الهام. (1387). «طنز در شعر معاصر». فصلنامه ادبیات فارسی. سال چهارم. شماره 12. صص 127-144.
- تسلیم جهرمی، فاطمه، طالبیان، یحیی. (1390). «تلفیق احساسات ناهمگون و متضاد (گروتسک) در طنز و مطایبه». فنون ادبی. سال سوم. شماره 1. (پیاپی 4). صص 1-20.
- حیدری نسب، نجمه، فولادی، علیرضا. (1398). «بررسی گونهها، شگردها و درونمایههای طنز در آثار سید حسن حسینی». پژوهشنامه نقد ادبی و بلاغت. سال هشتم. شمارۀ 1. صص 101-118.
- داد، سیما (1371). فرهنگ اصطلاحات ادبی. چاپ اول. تهران. مروارید.
- دهخدا، علیاکبر. (1377). لغتنامۀ دهخدا. چاپ دوم. دانشگاه تهران.
- سلیمانی، محسن. (1391). اسرار و ابزار طنزنویسی. تهران. سوره مهر.
- سید حسینی، رضا. (1381). مکتبهای ادبی. جلد 2. چاپ یازدهم. تهران. نگاه.
- ﺻﻔﺎﯾﯽ ﺳﻨﮕﺮﯼ، ﻋﻠﯽ، ﻋﻠﯿﺰﺍﺩﻩ ﺟﻮینی، ﻋﻠﯽ. (1395). «ﻧﻤﻮﺩﻫﺎﯼ ﮔﻔﺘﻤﺎﻧﯽ ﻃﻨﺰ ﺩﺭ ﺷﻌﺮ ﺷﻔﯿﻌﯽ ﮐﺪﮐﻨﯽ ﺩﺭ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﺒﺪﺍﺩ ﭘﻬﻠﻮﯼ». ﺍﺩﺑﯿﺎﺕ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﯽ (ویژهنامۀ ﻧﺎﻣﻪ ﻓﺮﻫﻨﮕﺴﺘﺎﻥ). ﺷﻤﺎﺭﻩ 3 صص 72-98.
- عباسی، زهرا. (1392). «بررسی و برگردان لافتات احمد مطر. به راهنمایی: احسان اسماعیلی طاهری. پایاننامه کارشناسی ارشد. دانشگاه سمنان.
- عبدالحمید، شاکر. (2003). الفکاهه و الضحک. رویه جدیده. الکویت. نشر عالم المعرفه المجلس الوطنی للثقافه و الفنون و الاداب
- فتوحی، محمود. (1391). سبکشناسی، نظریهها، رویکردها، روشها. تهران. سخن.
-قوام، ابوالقاسم، تجبر، نیما. (1388). «واژۀ طنز چگونه و از چه زمانی اصطلاح شد؟». تاریخ ادبیات. شماره 62. صص 167-188.
-کاظمی، محمدکاظم. (1388). کفران. چاپ دوم. تهران. تکا
- کاظمی، محمدکاظم (1392). شمشیر و جغرافیا. چاپ اول. مشهد. سپیده باوران.
- کفافی، محمد عبدالسلام. (1971). فی الادب المقارن. ط الاولی. بیروت. دارالنهضه العربیه.
- مطر، احمد. (2011). المجموعه الشعریه. چاپ اول. بیروت. دار العروبه.
- معروف، یحیی. (1387). «شیوههای کاربرد طنز در تصاویر فکاهی احمد مطر». انجمن ایرانی زبان و ادبیات عربی. شماره 10. صص 121-145.
- واقف زاده، شمسی، جهانوند، داوود. (1397). «بررسی ژرفساختهای ناسازواری در طنز تلخ احمد مطر» نقد ادب معاصر عربی. شماره 15. صص 107-129. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 398 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 374 |