دانشگاه شهید باهنر کرمان

 آمار

تعداد نشریات26
تعداد شماره‌ها447
تعداد مقالات4,557
تعداد مشاهده مقاله5,380,003
تعداد دریافت فایل اصل مقاله3,580,074
سیامک, اعظم, محمدی فشارکی, محسن. (1400). نقش تعصّبات مذهبی و کلامی در تحریف و سرقت محتوا (نمونۀ موردی: روضه العارفین). , 24(49), 113-134. doi: 10.22103/jll.2021.17604.2903
اعظم سیامک; محسن محمدی فشارکی. "نقش تعصّبات مذهبی و کلامی در تحریف و سرقت محتوا (نمونۀ موردی: روضه العارفین)". , 24, 49, 1400, 113-134. doi: 10.22103/jll.2021.17604.2903
سیامک, اعظم, محمدی فشارکی, محسن. (1400). 'نقش تعصّبات مذهبی و کلامی در تحریف و سرقت محتوا (نمونۀ موردی: روضه العارفین)', , 24(49), pp. 113-134. doi: 10.22103/jll.2021.17604.2903
سیامک, اعظم, محمدی فشارکی, محسن. نقش تعصّبات مذهبی و کلامی در تحریف و سرقت محتوا (نمونۀ موردی: روضه العارفین). , 1400; 24(49): 113-134. doi: 10.22103/jll.2021.17604.2903

نقش تعصّبات مذهبی و کلامی در تحریف و سرقت محتوا (نمونۀ موردی: روضه العارفین)

نثرپژوهی ادب فارسی
دوره 24، شماره 49، تیر 1400، صفحه 113-134    اصل مقاله (665.02 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jll.2021.17604.2903
نویسندگان
اعظم سیامک1؛ محسن محمدی فشارکی* 2
1دانشجوی دکتری رشته زبان و ادبیات فارسی. دانشگاه اصفهان.
2گروه زبان و ادبیات فارسی، دانکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.
چکیده
تشیّع در عصر صفوی در عرصه‌های ادب و هنر نمود و بروز فراوانی پیدا کرد. برخی از نویسندگان این عصر در تألیفات خود از تعصّبات مذهبی و کلامی دور نماندند. یکی از آنها بایزید ثانی مدوّن رسالۀ روضه‌العارفین است. این اثر رونویسی از چند اثر عرفانی بخصوص مصباح‌الهدایه است. شباهت‌ها و رونویسی‌های این اثر با مصباح‌الهدایه هم در بخش ساختاری و هم در بخش محتوایی نمود یافته؛ امّا بایزید بخش‌هایی را نیز به دلیل تعصّبات مذهبی، کلامی و فرهنگی حذف کرده است. بارزترین نمود تعصّبات بسطامی تعصّبات کلامی اوست تا آنجا که وی به دلیل اینکه عقاید کلامی کاشانی را قبول نداشته، در هیچ کجا به نام کاشانی و اثرش اشاره نکرده است. بسطامی همچنین نام خلفای سه‌گانه و نیز نام عرفای سنّی مذهبی را که صاحب تألیف بوده‌اند و نیز نام زنان عارف را حذف کرده است. تحقیق حاضر نشان می‌دهد که از طرفی جریان عرفان ایرانی- اسلامی در مسیری قرار گرفت که هرچه به پایان درخشش آن نزدیک می‌شویم آثار عرفانی که تجربه و تحقیق لازمۀ اصلی تألیف آنهاست، جای خود را به آثار تقلیدی دادند و عرفا نیز از اصل امانتداری دور شدند. از طرف دیگر همین تقلید و ناحفاظی در امانت در بی‌رنگ شدن عرفان و دور شدن آن از اصل و سرچشمۀ این جریان و در نتیجه کم فروغ شدن آن بی‌تأثیر نبوده است.
کلیدواژه‌ها
نقد متنی؛ روضه العارفین؛ رونویسی؛ سرقت؛ تعصّب
مراجع
فهرست منابع

  1. قرآن کریم ترجمۀ مقابل. (1395). ترجمۀ بهاءالدّین خرّمشاهی. چاپ پنجم، تهران: دوستان.
  2. بسطامی، بایزید. (1395). روضة­العارفین. تصحیح مرضیه سهرابی. چاپ اوّل، همدان: سکر.
  3. جامی، عبدالرّحمان. (1370)، نفحات الأنس. تصحیح محمود عابدی، چاپ اوّل، تهران: اطّلاعات.
  4. حاجی خلیفه، مصطفی. (بی­تا). کشف الظّنون. بیروت: دار إحیاء التّراث العربی.
  5. رضازاده ملک، رحیم. (1363). کتابشناخت (مجموعه مقالات). تهران: طهوری.
  6. سهرابی، مرضیه. (1389). «کلام شیعی در عرفان بایزید ثانی». زبان و ادبیّات فارسی. بهار. ش 67. صص 136-95.
  7. شفیعی کدکنی، محمّدرضا. (1383). «متن­شناسی: نقش ایدئولوژیک نسخه بدل­ها». نامۀ بهارستان. بهار و زمستان. ش 9 و 10، صص 110-93.
  8. غزالی، محمّد. (1386). ترجمۀ احیاء علوم الدّین. ج 4. تصحیح حسین خدیو جم. تهران: علمی و فرهنگی.
  9. قبادی، حسینعلی و دیگران. (1397). «تبیین دلایل اقتباس­های آشکار تذکره الأولیا از کشف المحجوب در گزارش کرامات صوفیّه». بهار ادب. تابستان. ش40. صص 286-268.
  10. قشیری، ابوالقاسم. (1374). رسالۀ قشیریّه. تصحیح فروزانفر. تهران: علمی و فرهنگی.
  11. کاشانی، عزّالدّین محمود. (1325)، مصباح الهدایه و مفتاح الکفایه. تصحیح جلال­الدّین همایی. تهران: هما.
  12. معصومعلیشاه، محمّد. (بی­تا). طرائق الحقائق. ج2. تصحیح محمّد جعفر محجوبی. تهران: کتابخانۀ سنائی.
  13. منشی قمی، احمد. (1383). خلاصة­التّواریخ. تصحیح احسان اشراقی. ج2. تهران: دانشگاه تهران و مؤسّسۀ انتشارات و چاپ.
  14. هجویری، علی. (1375). کشف المحجوب. تصحیح ژوکوفسکی. تهران: طهوری.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 217
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 230


سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب