
تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 447 |
تعداد مقالات | 4,557 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,379,989 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,057 |
بررسی تطبیقی داستان بلوچی هانی و شَی مُرید با لیلی و مجنون نظامی | ||
نشریه ادبیات تطبیقی | ||
مقاله 2، دوره 13، شماره 25، اسفند 1400، صفحه 23-52 اصل مقاله (737.85 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jcl.2021.17863.3316 | ||
نویسنده | ||
عبدالغفور جهاندیده* | ||
استادیار زبان و ادبیات فارسی، دانشکدۀ مدیریت و علوم انسانی دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار. چابهار، ایران. | ||
چکیده | ||
در ادبیات ایرانی داستانسرایی از قدیم و پیش از اسلام رواج داشته و مورد توجه بوده است. در ادب فارسی سرودن داستان های عاشقانه در پایان قرن ششم به وسیلۀ نظامی گنجه ای به کمال رسید و این نوع ادبی در ادبیات اقوام ایرانی نیز بنا بر سنت دیرینه ای که میان ایرانیان رایج بوده است، تاریخی کهن دارد و مورد توجه مردم بوده است. داستانسرایی بیشترین بخش ادبیات سنتی و شفاهی قوم بلوچ را تشکیل می دهد و در این میان منظومه های عاشقانه جایگاه مهمی دارد. انتشار این منظومه ها علاوه بر آگاهی یافتن از ادبیات و فرهنگ مردم بلوچ، می تواند با تطبیق با برخی از داستانهای مشابه در ادبیات فارسی به نتیجه های قابل قبول تری در پژوهش دست یافت. هانی و شَی مُرید معروفترین داستان عاشقانه ادبیات بلوچی است که بین علاقه مندان ادبیات ایرانی گمنام است، این داستان به نظم بلوچی درآمده است و قدمت آن به چند قرن پیش می رسد و در برخی از حوادث، شباهتهای آشکاری با لیلی و مجنون نظامی دارد. زندگی قبیله ای و شرایط اقلیمی ویژه ای که در صحاری بلوچستان و عربستان حاکم است؛ اشتراکات گوناگونی را بین این دو داستان به وجود آورده است. در این داستان ضمن گزارش خلاصه ای از دو روایت مشهورِ داستان هانی و شَی مرید، با روش تحلیلی و تطبیقی، شخصیت ها و حوادث این داستان را با داستان معروف لیلی و مجنون نظامی بررسی می کنیم. | ||
کلیدواژهها | ||
منظومه های عاشقانه؛ ادبیات بلوچی؛ هانی و شَی مرید؛ لیلی و مجنون نظامی؛ نقد تطبیقی | ||
مراجع | ||
کتابنامه
- انوشیروانی، علیرضا. ( 1389). «ضرورت ادبیات تطبیقی در ایران». مجلۀ ادبیات تطبیقی فرهنگستان ادب فارسی. دوره اول، شمارۀ 1،صص 7 – 38.
- ثروتیان، بهروز 1395، تجلی عشق در مثنوی عارفانه لیلی و مجنون نظامی گنجهای، تهران: نشر تمثال.
- جهاندیده، عبدالغفور. (1390). منظومههای عاشقانۀ بلوچی. تهران: معین.
- حاکمی، اسماعیل. (1357). «شیوۀ داستانسرایی در ویس و رامین». مجلۀ دانشکده، سال سوم، شماره 10، صص 42- 57.
-ذوالفقاری، حسن.(1384). «ساختار داستانی منظومههای عاشقانۀ فارسی»، مجله علمی- تخصصی دُرّ دری (ادبیات غنایی-عرفانی)، سال پنجم، شمارۀ 17، صص73- 90.
-ذوالفقاری، حسن.(1392). یکصد منظومۀ عاشقانۀ فارسی. تهران: نشر چشمه.
-رخشانی، ولیمحمد.(2015). بلوچی دودءُ ربیدگ ءُ پهلوانی ادب. کراچی: انتشارات چمّگ.
-رضایی اردانی، فضلالله.(1391). «بررسی و مقایسۀ تحلیلی لیلی و مجنون نظامی و روایتهای عربی این داستان». فصلنامۀ مطالعات داستانی. سال اول، شمارۀ اول.
- سپاهی، محمد اکبر.(1398). «بررسی تأثیرپذیری منظومۀ بلوچی «محمد حنیقه» از داستان رستم و سهراب شاهنامه». نشریه ادبیات تطبیقی دانشگاه باهنر کرمان، دوره 11، شمارۀ 20، صص 77- 96.
- ستاری، جلال.(1375).حالات عشق مجنون. چاپ دوم. تهران: انتشارات توس.
- سعیدی سیرجانی، علیاکبر.(1377). سیمای دوزن. چاپ پنجم. تهران: نشر پیکان.
- شاهین قیصرانی، محمد اشرف.(1994). بلوچستان تاریخ اور مذهب. کویته: انتشارات اداره تدریس.
- شریفی، محمد.(1388). فرهنگ ادبیات فارسی. چاپ سوم، تهران: انتشارات معین و فرهنگ نشر نو.
- صفا، ذبیح الله.(1368). تاریخ ادبیات در ایران. جلد2، چاپ نهم. تهران: انتشارات فردوس.
-کراچکوفسکی، ا.ا.(1378). لیلی و مجنون. ترجمۀ کامل احمدنژاد چاپ سوم، تهران: انتشارات زوار .
- نظامی گنجهای.( 1389). لیلی و مجنون. به تصحیح و شرح بهروز ثروتیان. چاپ دوم، تهران: انتشارات امیرکبیر.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 765 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 488 |