دانشگاه شهید باهنر کرمان

 آمار

تعداد نشریات26
تعداد شماره‌ها447
تعداد مقالات4,557
تعداد مشاهده مقاله5,380,789
تعداد دریافت فایل اصل مقاله3,580,640
رضاپور, زینب. (1400). بررسی ایهام تبادر در مرزبان‌نامه به مثابة یک ویژگی سبکی. , 24(50), 51-77. doi: 10.22103/jll.2022.17746.2914
زینب رضاپور. "بررسی ایهام تبادر در مرزبان‌نامه به مثابة یک ویژگی سبکی". , 24, 50, 1400, 51-77. doi: 10.22103/jll.2022.17746.2914
رضاپور, زینب. (1400). 'بررسی ایهام تبادر در مرزبان‌نامه به مثابة یک ویژگی سبکی', , 24(50), pp. 51-77. doi: 10.22103/jll.2022.17746.2914
رضاپور, زینب. بررسی ایهام تبادر در مرزبان‌نامه به مثابة یک ویژگی سبکی. , 1400; 24(50): 51-77. doi: 10.22103/jll.2022.17746.2914

بررسی ایهام تبادر در مرزبان‌نامه به مثابة یک ویژگی سبکی

نثرپژوهی ادب فارسی
مقاله 3، دوره 24، شماره 50، دی 1400، صفحه 51-77    اصل مقاله (1.26 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jll.2022.17746.2914
نویسنده
زینب رضاپور*
گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
چکیده
مرزبان‌نامه از نمونه‌های درخشان نثر فنی در قرن هفتم هجری است که باوجودِ جایگاه رفیع آن، همچنان برخی از جنبه‌های زیباشناختی و دقایق هنری این اثر سترگ ادبی ناشناخته باقی مانده است و این پژوهش، به روش توصیفی- تحلیلی به تبیین و تحلیل ایهام تبادر در مرزبان‌نامه به عنوان یکی از ویژگی‌هایِ مکتومِ سبکی می‌پردازد. این صنعت بدیعی، بستر مناسبی را برای آفرینش صور خیال، ایجاز، انسجام متنی و توسعة اغراض و معانی در متن فراهم آورده‌است و در بسیاری مواقع، دریافت بهتر سخن و دلالت‌های آن، علّت گزینش کلمات و تناسب واژگان عبارات، در پرتو توجّه به آن حاصل‌می‌شود. نقد تعاریف ایهام تبادر و نیز بررسی گونه‌ها و کارکردهای این صنعت بدیعی در مرزبان‌نامه و کیفیّت آن، از جمله مباحث مورد توجّه در این پژوهش است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که ایهام تبادر در مرزبان‌نامه در حدّ تعاریف ارائه‌شده از این صنعت بدیعی نمی‌گنجد و در سطح واژه، ترکیب، جمله و فراتر از آن و به مقاصدی چون ایجاد شگردهای گوناگون ادبی نظیر تشبیهات ضمنی، تلمیحات، کنایات و فضاسازی، تقویت و تاکید معنا، توسعه و تکمیل معنا، به‌کاررفته و در شکل‌گیری لایه‌های گوناگون و چندبعدی کردن متن تاثیر‌داشته‌است. بسیاری از ایهام تبادرهای مرزبان‌نامه به صورت عمودی و در ارتباط با بندهای قبل و بعد آن رخ‌می‌نماید و محدود به یک یا دو جمله نیست.
کلیدواژه‌ها
مرزبان‌نامه؛ سعدالدین وراوینی؛ ایهام تبادر؛ ویژگی سبکی
مراجع
فهرست منابع

الف) منابع فارسی

  1. قرآن مجید. (1379). ترجمة محمّدمهدی فولادوند. قم: دارالقرآن الکریم.
  2. نهج البلاغه. ( 1387). ترجمة محمد دشتی. چاپ سوم، قم: انتشارات امیرالمؤمنین.
  3. آقاحسینی، حسین و جمالی، فاطمه. (1384). «فراتر از ایهام». مجلۀ دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان. دورة دوم، شماره41، صص121-142.
  4. اسماعیل لو، صدیقه. (۱۳۸۴). چگونه داستان بنویسیم. تهران: نگاه.
  5. اکو، اومبرتو. (1399). نشانه‌شناسی. ترجمة پیروز ایزدی، تهران: ثالث.
  6. بهار، محمدتقی. (1391). سبک‌شناسی. تهران: امیرکبیر.
  7. پورنامداریان، تقی. (1357). «نگاهی به تصویر آفرینی در مرزبان‌نامه». هشتمین کنگرة ایرانی، تهران، فرهنگستان ادب و هنر، صص 84-127.
  8. چندلر، دانیل. (1387). مبانی نشانه‌شناسی. ترجمة مهدی پارسا، تهران: سورۀ مهر.
  9. خطیبی، حسین. (1366). فنّ نثر در ادب پارسی. تهران: زوّار.
  10. دهخدا، علی‌اکبر. (1363). امثال و حکم. تهران: امیرکبیر.
  11. دهخدا، علی‌اکبر. (1377). لغت‌نامه. تهران: دانشگاه تهران.
  12. ذبّاح، محمود. (1394). «تحلیل زیباشناسانة نثر کتاب مرزبان‌نامه». مجله تحقیقات جدید در علوم انسانی، سال اول، شماره3، صص103-118
  13. راستگو، سیّدمحمّد. (1376). هنر سخن‌آرایی. تهران: مرسل.
  14. راستگو، سیّدمحمّد. (1379). ایهام در شعر فارسی. تهران: سروش.
  15. سبزعلی‌پور، جهان‌دوست. (1389). «فهمی از رندی‌های حافظ». بوستان ادب. شماره6، صص146-127.
  16. سجودی، فرزان. (1382). نشانه‌شناسی کاربردی. تهران: قصّه.
  17. شمیسا، سیروس. (1386). نگاهی تازه به بدیع. تهران: میترا.
  18. صباغی، علی؛ حیدری، حسن. (1396). «تلمیح از سرقت ادبی تا صنعت ادبی». فنون ادبی، شماره20، صص1-12.
  19. صفا، ذبیح‌الله. (1339). تاریخ ادبیات در ایران. ج2. تهران: ابن‌سینا.
  20. ضیایی حبیب آبادی، فرزاد. (1380). «تصحیف تناسب در شعر حافظ». مجله کتاب ماه، شماره56 و 57، صص54-67.
  21. طبرسی، (۱۴۱۵ق). مجمع‌البیان فی تفسیرالقرآن. بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات.
  22. علوی‌مقدم، مهیار. (1377). نظریه‌های نقد ادبی معاصر (صورتگرایی و ساختارگرایی). تهران: سمت.
  23. فرزان، سیّد محمد. (1335). «تصحیحی از مرزبان‌نامه». یغما، شماره101، صص426-.430
  24. فشارکی، محمد (1379). نقد بدیع. تهران: سمت.
  25. گرکانی، محمدحسین. (1377). ابدع‌البدایع. به اهتمام حسین جعفری، تبریز: احرار.
  26. محقّق، مهدی. (1339). «یادداشت‌هایی دربارة مرزبان‌نامه». مجلۀ فرهنگ ایران زمین، شماره8، صص37-71.
  27. مستور، مصطفی. (۱۳۷۹). مبانی داستان کوتاه. تهران: مرکز.
  28. مکاریک، ایرنا ریما (۱۳۹۳). دانشنامة نظریه‌های ادبی معاصر. ترجمة مهران مهاجر، تهران: آگه.
  29. منشی، نصرالله. (1379). کلیله و دمنه. تصحیح مجتبی مینوی‌، تهران: امیرکبیر.
  30. نادری، توحید. (1395). بازتاب علوم بلاغی (بیان و بدیع) در مرزبان‌نامه. اردبیل: محقق اردبیلی.
  31. نجفی، ابوالحسن. (1399). مبانی زبانشناسی و کاربرد آن در زبان فارسی. تهران: نیلوفر.
  32. وحیدیان کامیار، تقی. (1379). بدیع از دیدگاه زیبایی‌شناسی. تهران: دوستان.
  33. وراورینی، سعدالدین. (1380). مرزبان‌نامه. به‌کوشش خلیل خطیب‌رهبر. تهران: صفی‌علیشاه.
 

ب) منابع عربی

  1. ابن شهرآشوب، رشیدالدین. (بی تا). المناقب. قم: موسّسة انتشارات علامه.
  2. نوری، حسین. (1408ق). مستدرک الوسائل. میرزا حسین نوری، قم: آل البیت.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 327
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 241


سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب