
تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 447 |
تعداد مقالات | 4,557 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,380,001 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,066 |
ساختار گرائی تکوینی در رئالیسم ایرانی؛ «رابطة» متقابل عاملیت و ساختار در شعر و ادب معاصرفارسی | ||
مجله مطالعات ایرانی | ||
مقاله 11، دوره 21، شماره 41، تیر 1401، صفحه 349-388 اصل مقاله (1.42 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jis.2022.17817.2190 | ||
نویسنده | ||
مجتبی عطارزاده* | ||
دانشگاه هنر اصفهان | ||
چکیده | ||
هر چند ادبیات فارسی از قدمت و سابقه طولانی در ایران زمین برخوردار است ولی کمترحضور آن در متن جامعه،احساس شده است .پرداختن به مقولات انتزاعی از یک سو و نپرداختن به دغدغه های مردم از سوی دیگر در این موضوع بی تاثیر نبوده است.پژوهش پیش رو بر آن است تا با استفاده از دیدگاه پی یر بوردیو،چگونگی حضور شعر و ادبیات در جامعه از رهگذر برقراری «ارتباط» بین عاملیت (شعرا و ادبا) و متن جامعه(ساختار)در جامعه معاصر ایران که از دوره مشروطه آغازیدن گرفت و در مقطع پس از آن نیز ادامه پیدا کرد را مورد بررسی قرار دهد. فرضیه این نوشتار آن است که رواج رویکرد رئالیستی در ادبیات فارسی،بستر مناسبی برای اصحاب ادب فراهم ساخت تا از رهگذر تمرکز بر دلمشغولی های مردمی و به حساب آوردن آن ها در جریان رخدادهای سیاسی،با مردم و جامعه «رابطه»برقرار نمایند. هدف پژوهش حاضر نشان دادن چگونگی رابطه متقابل و دیالکتیکی بین عاملیت و ساختار بر اساس نظریه پیر بوردیو در تحول شعر و ادب فارسی می باشد که از رهگذر تاثیر پذیری از ساخت سیاسی-اجتماعی معاصر ایران به گونه ای که شعر برای رسیدن به رسالت خویش-یعنی خروج از درون دربار و رهسپاری به درون خانه های مردم- به مفاهیم مدرنی چون آزادی، وطن، ملت و... ذیل کلیتی رئالیستی روی آورد،انجام پذیرفت. برآیند و نتیجه حاصل از این تحقیق نشانگر آن است که با اتخاذ رویکرد رئالیستی منجر به برقراری"رابطه"بین ادیبان و شاعران(عاملیت)و متن جامعه و مخاطبانِ سروده های آنان(ساختار)،شعر ایرانی از حالت انتزاعی به در آمد و به جای پوشیده گوئی و گزارش مسائل کلی،واقعیت های جامعه و نیازها و مطالبات مردمی را به نمایش درآورد و در برابر،مردم نیز سخن ادیبان را صدای رسای خود شناختند. | ||
کلیدواژهها | ||
پیر بوردیو؛ رابطه دیالکتیکی؛ رئالیسم ادبی؛ شعر سیاسی؛ ایران معاصر | ||
مراجع | ||
الف. منابع فارسی
- آبراهامیان، یرواند .(1382) .ایران بین دو انقلاب. ترجمة احمد گل محمدی و محمد ابراهیم فتاحی. چاپ هشتم .تهران: نشر نی.
- آریانپور، امیرحسین .(1380). اجمالی از تحقیق دربارة جامعه شناسی هنر.چاپ چهارم. تهران: انتشارات گستره.
- احمدزاده، محمدامیر .(1394) .«بازتاب عینیت تاریخی در ادبیات سیاسی عصر نهضت (1357-1342)» .فصلنامۀ پژوهشهای معاصر انقلاب اسلامی.دورۀ اول، شمارۀ 2، صص 149- 169.
- احمدی، بابک. (1389). حقیقت و زیبایی- درسهای فلسفة هنر. چاپ پنجم.تهران: نشر مرکز.
- انصاری، منصور و طاهرخانی، فاطمه.( 1389).« بررسی نظریه زبان و قدرت نمادین پیربوردیو». فصلنامه پژوهشهای سیاسی و بین المللی، دوره اول،شماره 3(تابستان).صص51-65
- بشیریه، حسین .(1380). موانع توسعة سیاسی در ایران.چاپ اول.تهران: گام نو.
- بوردیو، پی یر .(1371). تمایز: نقد اجتماعی قضاوتهای ذوقی.ترجمه حسن چاوشیان. تهران: نشر نی.
- بوردیو، پی یر .(1391). نظریه کنش: دلایل عملی و انتخاب عقلانی.ترجمه مرتضی مردیها .تهران: انتشارات نقش و نگار.
- بون ویتز، پاتریس .(1371). درسهایی از جامعه شناسی پیر بوردیو. ترجمه جهانگیر جهانگیری و حسن پورسفیر. تهران: نشر آگه.
- پارکر، جان.(1371) .ساختاربندی. ترجمه امیرعباس سعیدی پور.تهران: آشیان.
- توحیدفام، محمد و حسینیان امیری، مرضیه.( 1388). «تلفیق کنش و ساختار در اندیشه گیدنز، بوردیو و هابرماس و تأثیر آن بر جامعه شناسی جدید» .پژوهشنامه علوم سیاسی. سال 4. شماره 3. صص97-107.
- جعفری لنگرودی،ملیحه.(1391).«تفاوت رئالیسم اروپائی با واقع گرائی».فصلنامه تخصصی ادبیات.شماره 14(زمستان)صص325-361.
-حسن زاده میر علی و همکاران.(1394) .«تأثیر طبقة اجتماعی بر شعر شاعران دورة مشروطه با تمرکز بر اشعار «ایرج میرزا» و «فرخی یزدی». فصلنامه پژوهش زبان و ادبیات فارسی. شماره 39( زمستان)صص 45- 67.
-حنائی کاشانی،محمد سعید.(1373).«زیبائی از نظر غزالی».مجله هنر.شماره 27(زمستان).صفحات49-57.
- داوری اردکانی، رضا(1388). فلسفه در روزگار فروبستگی. به کوشش علی خورسندی طاسکوه. تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
-دورکیم،امیل.(1383).قواعد روش جامعه شناسی.ترجمه علیمحمد کاردان.تهران:انتشارات دانشگاه تهران.
-دیوان ابوالقاسم لاهوتی(1358) بهکوشش احمد بشیری.چاپ اول.تهران: انتشارات امیرکبیر.
- راود راد، اعظم .(1382). نظریه های جامعه شناسی هنر و ادبیات.چاپ اول.تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
-رضایتی کیشه خاله ،محرم و همکاران.(1398).« جلوه های هنجارگریزی رئالیسم ایرانی در شعر دورۀ پهلوی دوم. مجله مطالعات زبانی و بلاغی ». دوره 10، شماره 19،( بهار و تابستان) ، صص 187-212.
- روحالامینی،محمود.(1379). نمودارهای فرهنگی و اجتماعی در ادبیات فارسی. تهران: نقش جهان
- رها دوست، بهار. (1383). «روش شناسی پژوهش کیفی». مجلّه زیبا شناخت. سال چهارم،ش 11، صص 249-259.
- ریتزر، جورج.( 1373). نظریه جامعه شناسی. ترجمه هوشنگ نایبی. تهران: نشر نی.
- زرشناس، شهریار.(1389).رویکردها و مکتب های ادبی.تهران: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
- ساچکوف، بوریس. (1362) .تاریخ رئالیسم، پژوهشی در ادبیات رئالیستی از رنسانس تا امروز. ترجمة محمدتقی فرامرزی.چاپ اول.تهران: نشر تندر.
- سجادی، ضیاء الدین و بهاری ،طلعت. (1368) .سبک ها و مکتب های ادبی در دری. تهران: انتشارات آرمان.
- سید حسینی، رضا.( 1384). مکتب های ادبی.تهران: انتشارات نگاه.
- شــریفی، محمد.( 1388). فرهنگ ادبیات فارسی.تهران: فرهنگ نشر نو.
- شفیعی کدکنی، محمّدرضا.(1376) .آیینه ای برای صداها. تهران: آگاه.
- شفیعی کدکنی، محمّدرضا. (1380). ادوار شــعر فارسی.تهران: انتشارات سخن.
- شاملو،احمد.( 1372).گزیدۀ اشعار.تهران: مروارید.
- غینمــی هلال، محمد.( 1373). ادبیات تطبیقی. ترجمه سید مرتضی آیت اﷲ زاده شیرازی. تهران:انتشارات امیر کبیر.
- فتوحی رودمعجنی، محمود و صادقی، هاشم .(1392). «شکل گیری رئالیسم در داستان نویسی ایرانی». جستارهای ادبی. سال 46. شمارۀ 182، صص1-26.
-فرخی،محمد میرزا.(1391).دیوان فرخی یزدی.تصحیح سید احمد حسینی کازرونی.تهران:انتشارات ارمغان.
- غفاری جاهد،مریم.(1386). «ادبیات سیاسی عصر مشروطه» .کتاب ماه ادبیات. سال اول،شماره 4 (مرداد).صص20-32.
- کادن، جی. ای. (1380).فرهنگ ادبیات و نقد. تهران: انتشارات شادگان.
- کریمی حکاک، احمد .(1384). طلیعة تجدد در شعر فارسی. ترجمة مسعود جعفری. چاپ اول.تهران: مروارید.
- گرانت، دیمیان.(1385). رئالیسم. ترجمه حسن افشار.تهران: نشر مرکز.
ب)منابع لاتین
- Lizard, O. (2009). The Cognitive origins Bourdieu's Habitus, University of Arizona - Schlosser, J. (2013). "Bourdieu and Foucault: a conceptual integration toward an empirical sociology of Prisons", Criticism, 21,pp: 31-46. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 203 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 182 |