آمار
| تعداد نشریات | 26 |
| تعداد شماره‌ها | 447 |
| تعداد مقالات | 4,557 |
| تعداد مشاهده مقاله | 5,380,005 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,079 |
بررسی انسجام در قصیدة منطق‌الطیر خاقانی | ||
| مجله مطالعات ایرانی | ||
| مقاله 16، دوره 21، شماره 41، تیر 1401، صفحه 533-564 اصل مقاله (1.19 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jis.2021.17580.2178 | ||
| نویسندگان | ||
| محتشم محمدی* 1؛ عبدالله ولدی جهان آباد2 | ||
| 1عضو هیأت علمی گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی ،دانشگاه سلمان فارسی کازرون، کازرون، ایران. | ||
| 2گروه زبان و ادبیات فارسی. دانشکده ادبیات و علوم انسانی. دانشگاه سلمان فارسی کازرون. کازرون. ایران. | ||
| چکیده | ||
| الگوهای معاصر در مطالعات ادبی حجت های روشنی برای اظهار نظر در باب موضوعات ادبی هستند. یکی ازین الگوها، الگوی انسجام هلیدی-حسن است که مدتی پس از انتشار توسط خانم رقیه حسن بازنگری و کمی بعد توسط هلیدی و حسن به شکل نهایی ارایه شد. چند دهه است که مطالعات شکلی بر اساس این الگو اهمیت روزافزون یافته است. از سویی اهمیت و توفیق خاقانی در شعر فارسی همواره مطرح بوده است. در این پژوهش با استفاده از نظریه تکامل یافته انسجام هلیدی و حسن (۱۹۸۵) در زبانشناسی نقشگرا به تحلیل و انسجام و پیوستگی در ابیاتی از قصیدة خاقانی پرداخته شده تا مشخص بنا به الگوی هلیدی نیز از انسجام بالایی برخوردار است.اگرچه استحکام ساختار شعر شود که در این قصیده ارتباط معنایی زنجیره های انسجامی چگونه محقق گردیده است. بر اساس این نظریه، انسجام روابط میان عناصر، سازنده متن است اما صرف دست یافتن به عوامل انسجام در متن آن کافی نیست؛ بلکه پس از نشان دادن این عوامل، بررسی پیوستگی متن مورد نظر برپایة هماهنگی انسجام، ضروری است. این پژوهش در پی دستیابی به عوامل انسجام و پیوستگی متن قصیده، منتهی شد به این نتیجه که ابیات خاقانی خاقانی محتاج تایید این گونه مدل ها نیست اما برهان قاطع و حجت موجهی ست که نشان می دهد الگوهای مورد پسند پژوهشگران امروزی نیز انسجام کلام بزرگان ادب پارسی را نیزتایید میکند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| انسجام؛ خاقانی شروانی؛ قصیده؛ هلیدی- حسن | ||
| مراجع | ||
|
- آقا گل زاده، حسن. (1385). تحلیل گفتمان انتقادی. چاپ اول. تهران: علمی فرهنگی.
- بارت، رولان. (1390). درجة صفر نوشتار، ترجمة شیرین دخت دقیقیان، چاپ چهارم،تهران: هرمس.
- پورنامداریان تقی و طاهره ایشانی.(1389). تحلیل انسجام و پیوستگی در غزلی از حافظ با رویکرد زبان شناسی نقش گرا. نشریه زبان و ادبیات فارسی. س 18، ش 67 . ص 43-7.
- تاکی، گیتی. (1378). پیوستگی و همبستگی متن در زبان فارسی. مجلة علوم انسانی دانشگاه سیستان و بلوچستان. ش 8. صص140-129.
- تجلیل، جلیل. (1390). معانی و بیان. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
- تجلیل، جلیل و موسوی سوته، سید نرجس. (1393). تکرار واژه یکی از شیوه های برجسته سازی در قصاید خاقانی. فصلنامة تخصصی سبک شناسی نظم و نثر فارسی(بهار و ادب). س 7. ش 3. شمارة پیاپی25. صص322-309.
- ترسک. (1380). مقدمات زبانشناسی، ترجمة فریار اخلاقی، تهران: نی.
- جرجانی، عبدالقاهر، (1383) دلایل الاعجاز فی القران، ترجمة سید محمد رادمنش، اصفهان: انتشارات شاهنامه پژوهی.
- خاقانی شروانی،(1382). دیوان. تصحیح ضیاءالدین سجادی. تهران: زوار.
- دبیران، حکیمه و دیگران. (1394). انسجام واژگانی در قصاید عبدالواسع جبلی. فصلنامة تخصصی سبک شناسی نظم و نثر فارسی. ش اول. س 8 . صص198-181.
- ذوالفقاری، محسن واکبر اسدی دامناب. (1396). بررسی کارکردهای تکرار در القای مضامین اخلاقی و تعلیمی(مطالعة موردی شعر شفیعی کدکنی). پژوهشنامة ادبیات تعلیمی. س 9. ش 33. صص29-60.
- شمیسا، سیروس. (1383). نگاهی تازه به بدیع. تهران: فردوس.
- علوی مقدّم، مهیار. (1377). نظریه های نقد ادبی معاصر، تهران: سمت.
- غلامحسین زاده، غلامحسین و نوروزی،حامد. (1387). نقش ارجاع شخصی و اشاره ای در انسجام شعر عروضی فارسی. فصلنامه ی پژوهشهای ادبی. ش19. صص: 138-117.
- فروزانفر، بدیع الزمان. (1385). زندگانی مولانا جلال الدین محمد بلخی مشهور به مولوی. تهران: نشر معین.
- لطفیپورساعدی،حسن. (1374). درآمدی به اصول و روش ترجمه. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
- مهاجر، مهران و نبوی، محمد. (1393). به سوی زبانشناسی شعر. تهران: آگه.
- نوبهار، مهرانگیز. (1372). دستورکاربردی زبان فارسی. تهران: رهنما.
- وحیدیانکامیار، تقی. (1379). بدیع از دیدگاه زیبایی شناسی. تهران: دوستان.
- وفایی، عباسعلی و اسپرهم، داوود و دیگران. (1396). بررسی انسجام روابط واژگانی در داستان گیومرث. مجله متن پژوهی ادبی. ش 73. صص52-29.
- یاحقی، محمد جعفر و محمد هادی فلاحی. (1389). انسجام متنی در غزلیات سعدی و بیدل دهلوی. بررسی مقایسه ی ده غزل و ده غزل بیدل. مجله ادب و زبان، ش7. صص327-346.
- یاوری، فاطمه. (1397). انسجام واژگانی و دستوری با رویکرد واژگان مکرر در دیوان منوچهری. دو فصلنامه ی علوم ادبی. س 8. ش13. صص: 192-163. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 215 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 231 |
||