
تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 447 |
تعداد مقالات | 4,557 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,380,000 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,066 |
بررسی تاریخی جایگاه و ساختار دیوان سالاری ایران بعد از اسلام تا پایان دوره صفویه | ||
مجله مطالعات ایرانی | ||
مقاله 4، دوره 21، شماره 41، تیر 1401، صفحه 99-132 اصل مقاله (1.05 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jis.2021.18137.2216 | ||
نویسندگان | ||
علی خادمی پور1؛ علی رحیمی صادق* 2؛ ایرج جلالی2 | ||
1دانشجوی دکتری تاریخ تمدن ملل اسلامی، گروه تاریخ، واحد بافت، دانشگاه آزاد اسلامی، بافت | ||
2استادیار گروه تاریخ، واحد بافت، دانشگاه آزاد اسلامی، بافت | ||
چکیده | ||
هدف این پژوهش مطالعه تاریخی ، جایگاه و ساختار دیوان سالاری ایران بعد از اسلام تا پایان دوره صفویه است. از منظر علم تاریخ نظام های دیوان سالاری در طول تاریخ ایران بنا به مولفه ها و متغیرهای گوناگون همچون مذهب ، فرهنگ ، شرایط اقتصادی و اجتماعی ، تحولات سیاسی و تاریخ همواره در حال تحول بوده این پژوهش در پی پاسخ دادن به این سوال است که حکومت های بعد از اسلام تا پایان دوره صفویه در اداره امور حکومتی تا چه اندازه ضمن الگو برداری از نظام های دیوانسالاری پیشین به چه میزان در سیر تحول جایگاه و ساختار نظام دیوان سالاری ایران بعد از اسلام تا پایان دوره صفویه تاثیر داشته اند ؟ نتایج حاصل این پژوهش نشان می دهد که نظام دیوانسالاری در ایران قدمتی تاریخی داشته که در طول تاریخ بنا به موقعیت ها و شرایط مختلف تاریخی و ضرورت ها و نیازها ، دستخوش تغییرات و تحولات متعددی گردیده اما علارغم همه فراز و فرود های تاریخی نظام دیوانسالاری ایرانی توانسته علاوه بر پابرجا ماندن ، الگو و مبنایی باشد برای نظاهای سیاسی حاکم در جهت برقراری نظامی اداری ، سیاسی مدون و منظم جهت حکومت داری . رویکرد مقاله تاکید بر تبیین تحلیلی با اتکا به شواهد توصیفی برگرفته از منابع اصلی و تحقیقی و گردآوری اطلاعات بر پایه روش کتابخانه ای است. | ||
کلیدواژهها | ||
دیوانسالاری؛ ایران اسلامی؛ حاکمیت | ||
مراجع | ||
-ابن طیفور ، ابوالفضل احمد بن طاهر. (1388) . بغداد فی تاریخ الخلافه العباسیه . جلد یکم ، بیروت، دارالکتب العلمیه .
- اکبری ، امیر. (1389). همانندی دیوان سالاری سلجوقیان با ساسانیان و اهیمت نقش وزیر در آن ، فصلنامه مسکویه ، دوره 5 ، شماره 13،د صص 7-28.
- باسورث ، کلیفورد ، ادموند (1363) .تاریخ غزنویان ،.ترجمه حسن انوشه ، تهران : امیرکبیر
- باوفادلیوند، ابراهیم (1389) تشکیلات دیوانی و سازمان اداری دولت خوارزمشاهیان ، فصلنامه تاریخ ، دوره 5 ، شماره 18، صص 27-48.
- برجی ، محمد. (1396) .دیوان سالاری عصر ایلخانی . تهران : انتشارات اختر.
- بهجت ، اکبر و همکاران .(1384) . سلجوقیان از طغرل تا سنجر . تهران : نشر هماذر .
- پناهی ، عباس. (1386) .دیوان سالاری صفوی . فصلنامه کتاب ماه تاریخ و جغرافیا . شماره 112، صص 52-55.
- ----------.(1314). تاریخ سیستان. محمدتقی بهار . تهران: نشر پدیده خاور.
- تنکابنی ، حمید .(1383) . درآمدی بر دیوان سالاری در ایران. تهران . شرکت انتشارات علمی و فرهنگی .
- تنکابنی ، حمید .(1399). بازشناسی عوامل موثر در دیوان سالاری تاریخی ایران دوره باستان . فصلنامه جامعه پژوهی فرهنگی .دوره 11 . شماره 36، صص 31-55.
- جعفری ، محمدمهدی .(1385) . ایجاد دیوان های حکومتی در اسلام به تقلید از ایرانیان . فصلنامه نثر پژوهی در ادب فارسی . شماره 20، صص 49-76.
- حسنی ، جابر .(1390) . سازمان اداری و نظامی صفاریان . پایان نامه دکترای تاریخ . دانشگاه پیام نور تهران .
- خوش افتخار ، هادی. (1383). بررسی وضعیت دیوان سالاری آل بویه . فصلنامه تاریخ پژوهی . شماره 21، صص 14-22.
- رحمتی ، محمدرضا و همکاران .(1394) . بررسی دیوان سالاری سلجوقیان با تکیه بر تشکیلات قضایی . فصلنامه تاریخ نو . شماره 16.
- رحمتی ، محمدرضا و همکاران. (1394) . دیوان سالاری ایلخانان . فصلنامه تاریخ نامه خوارزمی . سال سوم . شماره 1، صص 72-91.
- ساسان پور ، شهرزاد و همکاران. (1390). ساختار ، نهادها و کارکردهای نظام دیوانی عصر تیموری. فصلنامه پژوهش در تاریخ . دوره 2 . شماره 4، صص 35-64.
- شهیدی پاک ، محمدرضا .(1397) . پدیدآمدن ، و فرازمندی و استمرار دیوان سالاری ایرانی در اسلام . پژوهش نامه مطالعات راهبردی . دوره 2 . شماره 17، صص 60-66.
- صبوری ، اکبر و همکاران .(1393) . دیوان سالاری تیموریان . فصلنامه پژوهش های تاریخی . دانشگاه تربیت معلم . تهران: دوره اول . شماره 2، صص 125-154.
- عزیزیان ، عبدالحمید. (1387) .دیوان سالاری در عهد تیموری . مجله رشد آموزش تاریخ . شماره 31، صص 33-38.
- علی بنداری ، فتح ین. (1387). تاریخ سلسله سلجوقیان ، ترجمه محمدحسین جلیلی .تهران : انتشارات بنیاد فرهنگ ایرانیان.
- فرخی ، یزدان .(1396) . سیر تحولات دیوان سالاری مغول .تهران : انتشارات امیرکبیر.
- فروزانی ، ابولقاسم .(1398). سلجوقیان از آغاز تا فرجام . تهران : سمت.
- فرهنگی ، علی اکبر. (1393). تحلیل تاریخی دیوان سالاری در ایران . تهران : نشر صاد.
- قریشی گرین ، حسین و همکاران .(1395) . دیوانسالاری در عهد مغول و تیمور. اولین کنگره علوم انسانی . دانشگاه تهران. دوره دوم .
- کامینکا، یوجین. (1380). دیوان سالاری. ترجمه خسرو صبری. تهران: شیرازه.
- کلاوستر ، کارلا .(1382). دیوان سالاری عهد سلجوقی . ترجمه یعقوب آژند. تهران: نشر امیرکبیر.
- گردیزدی ، (1363). تاریخ گردیزدی . تصحیح عبدالعلی جبیبی . تهران : نشر دنیای کتاب .
- محمدی ، فاطمه .(1396) . مسیر تاریخی آل بویه . فصلنامه فرهنگ پژوهی . شماره 30، صص 149-171.
- محمدی ، ذکرالله و همکاران. (1392) . عوامل تضعیف دیوان سالاری آل بویه و نقش آن در انحطاط این حکومت . خردنامه . شماره 10، صص 67-87.
- مسلمی ، شهناز و همکاران . (1392) . بررسی و مقایسه دیوان اشراف و برید در دوره غزنویان با دوره سلجوقیان . فصلنامه تاریخ ایران . شماره 57، صص 23-41.
- ملک زاده ، الهام و همکاران .(1383) . سرگذشت صفاریان. تهران : اهل قلم .
- مهدوی ، محمدرضا و همکاران. (1396) . دیوان سالاری صفویه و روند تحولات آن . تهران : نشر متضی دشت .
- ناجی ، محمدرضا .(1383). سامانیان دوره شکوفایی فرهنگ ایرانی اسلامی . تهران : دفتر پژوهش های فرهنگی .
- نرشخی ، محمد بنی جعفر. (1351) . تاریخ بخارا .ترجمه مدرس رضوی .تهران : نشر توس .
- نظام الملک طوسی .(1346) . سیرالملوک ، سیاست نامه .تهران : انتشارات علمی و فرهنگی .
- نوری مجیری ، مهرداد .(1394) . تحولات نظام دیوان سالاری در ایران . فصلنامه تاریخ پژوهی . شماره 64، صص 243-277.
- نویدی ، داریوش .(1386). تغییرات اجتماعی و اقتصادی در عصر صفوی. تهران : نشر نی .
- ویلم ، فلور. (1397). دیوان سالاری عصر صفویه. ترجمه حسین روزبه. قم : پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
- هادی زاده ، علی اصغر .(1390). نظام اداری آل بویه . پایان نامه دکترای تاریخ . دانشگاه پیام نور تهران.
- هرتیسگ ، ادموند و همکاران.(1395). سلجوقیان . ترجمه کاظم فیروزمند . تهران : نشر مرکز .
- هیوز، آون .(1385) . مدیریت دولتی نوین . ترجمه مهدی الوانی . تهران : نشر مروارید . | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 415 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 361 |