آمار
| تعداد نشریات | 26 |
| تعداد شماره‌ها | 447 |
| تعداد مقالات | 4,557 |
| تعداد مشاهده مقاله | 5,380,005 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,079 |
بررسی ترجمۀ عناوین کتابهای ادبیات پایداری (از فارسی به انگیسی): گامی در راستای ارتقای الگوهای کنونی | ||
| ادبیات پایداری | ||
| دوره 14، شماره 26، آبان 1401، صفحه 28-50 اصل مقاله (607.82 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jrl.2022.3484 | ||
| نویسنده | ||
| محمود افروز* | ||
| استادیار گروه زبان و ادبیات انگلیسی، دانشکدۀ زبان‌های خارجی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران. | ||
| چکیده | ||
| یکی از برجستهترین عواملی که میتواند توجه مخاطب را به خواندن یک کتاب جلب کند، عنوان آن اثر است. انتخاب عنوان مناسب از چالشبرانگیزترین اقدامات نویسندگان است. چه بسا ساعتها یا حتی روزهای زیادی که نویسندگان برای انتخاب عنوانی درخور برای اثر خود صرف میکنند. به همان نسبت، ارائۀ ترجمهای مناسب از آن عنوان، از دشوارترین و زمان‌برترین کارهای مترجمان است. تحقیق حاضر با هدف بررسی فنون مختلف برگردانِ عناوین کتابهای پایداری در پی بررسی مقولۀ مذکور و ارائۀ انواع راهبردهای امکانپذیری است که تاکنون به آنها اشاره نشده‌است؛ در حقیقت، نتایج پژوهش حاضر میتواند به برداشتن گامی در راستای ارتقای الگوهای ارائه‌شدۀ کنونی در ترجمۀ عناوین آثار فرهنگی منجر شود. از مدل یین (2009) بهعنوان چارچوب مقدّماتی در تحلیل دادهها استفاده شد. این الگو دربرگیرندۀ فنون زیر است: الف- «نویسهگردانی»: فنّی است که طیّ آن، حروف کلمات متن مبدأ با استفاده از حروف الفبای زبان مقصد جایگزین می‌گردد؛ البته، نویسهگردانیِ صرف مفاهیم فرهنگ‌محور یا عناصر فرهنگ-ویژۀ موجود در عنوان، غالباً به از دست‌رفتنِ کامل معنی برای مخاطب مقصد منجر خواهد شد. ب- «ترجمۀ تحتاللفظی»: مترجمانی که به این فنّ ترجمه متوسّل میشوند، هم در سطوح صورت و هم محتوا میکوشند تا نزدیک‌ترین معادلها به متن مبدأ را انتخاب کنند. ج- تصریح: زمانی‌که عنوان اثر شامل تلمیح یا عناصری باشد که نویسهگردانی و ترجمۀ تحتالفظی از توصیف دقیق آن بازماند یا توجه مخاطب را جلب نکند، فنّ تصریح میتواند جایگزین مناسبی باشد. تصریح غالباً با اضافه‌کردن کلمات همراه است؛ طوری که همواره تعداد واژههای عنوانِ ترجمه‌شده نسبت به عنوان اصلی بیشتر است. گاهی ممکن است الحاق در قالب اطلاعاتی در کمانک ارائه شود. د- اقتباس: با استفاده از این فن، مترجم «ارجاعات فرهنگی» را تغییر میدهد؛ بهگونهای که برای مخاطب زبان مقصد بهراحتی قابل درک باشد. این شیوۀ ترجمه، کاملاً مخاطب-محور است و مترجم، زبان و فرهنگ مقصد را در اولویت قرار میدهد. جایگزین‌سازی یک نام خاص در عنوان با نام خاص دیگر در زبان مقصد که شخصیّت مشابهی را در آن فرهنگ به ذهن خوانندگان متن مقصد متبادر میسازد، به کمک این فنّ ترجمه انجام میشود. ه- جایگزینی با عنوان کاملاً جدید: این فن زمانی به کار میرود که مترجم فارغ از محوریّت‌بخشی به مخاطب یا زبان و فرهنگ مبدأ یا مقصد، صرفاً بر اساس شمّ زبانی و خلاقیّت خود، عنوانی جدید (و البته مرتبط) خلق میکند. پس از مشاهده و ردیابی تعدادی از فنونِ ناگفته در الگوی یین، تلاش شد که در راستای ارتقای این الگو، راهبردهای دیگری، از جمله عمومیسازی، ویژهسازی، گرتهبرداری، حذف، تغییر جزئی، تغییر تفسیری، و تلفیق نیز لحاظ شود. طبق یافتهها، تنها راهبردی که هرگز به‌وسیلۀ مترجمان در برگردانِ عناوین کتابهای ادبیات پایداری به کار نرفته‌است، «جایگزینی با عنوان کاملاً جدید» است؛ در حالیکه بیشترین درصد بهکارگیری فنون، مربوط به ترجمۀ تحتالفظی (%63) و نویسهگردانی (%23) است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ادبیات پایداری؛ فنون ترجمه؛ ترجمۀ عنوان کتاب؛ ترجمۀ تحت الفظی؛ نویسه گردانی | ||
| مراجع | ||
|
افروز، محمود. (1395). «بررسی تطبیقی-تحلیلی نقش مترجمان بومی و غیر بومی در حفظ هویّت ملی». مطالعات زبان و ترجمه، دورۀ 49، ش 1، صص 41-55.
افروز، محمود. (1398). «بررسی تطبیقی-تحلیلی نظریههای مطالعات ترجمه در سایۀ نظریات روانکاوی فروید». فصلنامۀ مطالعات ترجمه، دورۀ 17، ش 66، صص 24-36.
افروز، محمود. (1399الف). «ارزیابی عملکرد مترجمان بوف‌کور بر اساس تحلیل عناصر و بار معنایی واژگان: ارائۀ مدل تحلیلی جدید بر مبنای دادهها». زبان‌پژوهی، دورۀ 12، ش 37، صص 9-37.
افروز، محمود. (1399ب). «ارتقاء الگوی کارمن والرو گارسس (1994) از رهگذر بررسی ترجمه‌های انگلیسی شاهکار سورئالیستی هدایت». ادبیات پارسی معاصر، دورۀ 10، ش 2، صص 51-74.
امیری‌خراسانی، احمد و اکرمینیا، عصمت. (1396). «جایگاه رجز در شعر دفاع مقدّس». نشریۀ ادبیات پایداری، دورۀ 9، ش 16، صص 21-40.
امیری‌خراسانی، احمد و مجاهدی، حکیمه. (1398). «بررسی عنصر طنز در داستان‌های نوجوان دفاع مقدّس (با تکیه بر دو اثرِ برگزیده از مجموعۀ رمان نوجوان امروز)». نشریۀ ادبیات پایداری، دورۀ 11، ش21، صص 55-78.
خدادادی، فضلالله و سمیعزاده، رضا. (1399). «تحلیل ساختار ادبیات پایداری در ژانرهای تعلیمی و مقاومت». نشریۀ ادبیات پایداری، دورۀ 12، ش 23، صص 57-84.
طاهریماهزمینی، نجمه و بصیری، محمّدصادق. (1399). «بررسی گونههای شعر پایداری در ادبیات معاصر ایران». نشریۀ ادبیات پایداری، دورۀ 12، ش 22، صص 115-146.
لطیفی شیرهجینی، مهدی و افروز، محمود. (1400الف). «بررسی نمود برجسته‌سازی ایدئولوژی-محور و عاملیّت مترجمان مطبوعاتی: با محوریّت روابط ایران و آمریکا». جستارهای زبانی، دورۀ 12، ش 2، صص ۶۲۹-۶۵۷.
لطیفی شیرهجینی، مهدی و افروز، محمود. (1400ب). «دستکاری روایت در متون سیاسی ترجمه‌شده: بازتاب اخبار سیاسی ایران در رسانه‌های غربی». جستارهای سیاسی معاصر، دورۀ 12، ش 1، صص 1-28. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 184 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 299 |
||