
تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 447 |
تعداد مقالات | 4,557 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,380,005 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,083 |
«خالهسوسکه» و سفر چهارم گالیور: روایاتی پسا-اومانیسمی | ||
نشریه ادبیات تطبیقی | ||
مقاله 9، دوره 14، شماره 27، اسفند 1401، صفحه 255-284 اصل مقاله (949.45 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jcl.2023.19457.3471 | ||
نویسنده | ||
زهرا طاهری* | ||
استادیار دانشکده زبانها و ادبیات خارجی، دانشگاه کاشان،کاشان، ایران | ||
چکیده | ||
مقالۀ حاضر به بررسی مقولۀ پسا-اومانیسم در ادبیات کودک میپردازد، با وجود آنکه ادبیات کودک همواره بهمنزلۀ ابزاری در خدمت فرهنگ حاکم دیده شده است؛ ابزاری که میکوشد بنمایههای تعلیمی، ارزشها، هنجارها و کلیشههای فرهنگی، که غالبا مبتنی بر تفکر اومانیستی و رابطۀ سلسله مراتبی «خود/ دیگری» هستند، را به نسل بعد انتقال دهد؛ تعالیمی که زنجیرهای از تقابلهای دوگانه نظیر «مرد/زن» و «انسان/حیوان» را شامل میشوند. اما فرهنگها همزمان شاهد ظهور آثاری هستند که در راستای واشکنی این ساختارها و دوانگارههای فرهنگی غالب گام برمیدارند تا بتوانند گفتمانی پسا-اومانیسمی را بسط دهند. از این آثار، میتوان به سفر چهارم گالیور(1726)، نوشتۀ جاناتان سویفت بریتانیایی و داستان «خاله سوسکه»، فولکلور ایرانی، اشاره کرد. این پژوهش میکوشد با روشی توصیفی- تحلیلی ودر خوانشی با تکیه بر تحلیل محتوا به بررسی نمودهای گفتمان پسا-اومانیسمی و چگونگی تقابل آن با پارامترهای گفتمان انسانگرای حاکم در دو فرهنگ غربی و شرقی بپردازد. چنین استدلال میشود که هر دو اثر با چالش گفتمان «هستیشناختی» اومانیستی، کمرنگکردن مرزهای «خود/دیگری» و برجستهسازی مفهوم «عدم اصالت هویت» نوعی «ضد-روایت» را شکل میدهند که میکوشد با خلقِ گفتمان فرهنگی نوین، نوعی رابطۀ غیرسلسلهمراتبی مبتنی بر تساوی را رقم زند. ماحصل این موضوع، تلاش دو اثر بر صلح و آشتی دوباره کودک با طبیعت پیرامون و ایجاد مقدمات برای شکلگیری گفتمان نوینی است که، برخلاف گفتمان اومانیستی، به جای تسخیرِ صرفِ طبیعت بر همزیستی مسالمتآمیز با آن تأکید دارد. | ||
کلیدواژهها | ||
پساـ اومانیسم؛ گفتمان انسانگرا؛ جاناتان سویفت؛ «خاله سوسکه»؛ ادبیات کودک | ||
مراجع | ||
کتابنامه
الف. منابع فارسی
پاشایی، روشنک. (1393). «عاملیت در خاله سوسکه و پری چه کسی را با خود برد». دست یافتنی در http://pazhuheshnameh.ir/1393/08/5 . بازیابی8/8/1400.
پارسایی، حسن. (1388). «نقد و بررسی رمان سفرهای گالیور اثر جاناتان سویفت به روایت اریش کستنر/ بازخوردهای ذهنی نویسندۀ دوم». ماهنامۀ کودک و نوجوان، شمارۀ 149، صص 23-31.
پورگیو، فریده و مسیح ذکاوت. (1389). «بررسی نقش های جنسیتی در خالهسوسکه». مطالعات ادبیات کودک. شمارۀ 2، صص 27-43.
مهتدی، فضلالله. (1380). خاله سوسکه. در قصههای صبحی. تهران: جامی.
ناصرزاده، هانا. (1383). «خالهسوسکه که بود و چه کرد؟ جامعه شناسی ادبیات شفاهی ایران». پژوهشنامۀ ادبیات کودک و نوجوان. شمارۀ 37 ، صص 82-85.
ب. منابع لاتین
Badmington, Neil. (2004). Mapping Posthumanism. Environment and planning A, 36(8), 1341–1363. Flanagan,Victoria. )2014(. Technology and identity in young adult fiction. London: Palgrave. Haraway, Donna. (1985). Manifesto for cyborgs science, technology, and socialist feminism in the 1980s. Socialist review, 15(2), 65–107. Hayles, N. Katherine. (1999). How we became post-human: Virtual bodies in cybernetics, literature, and informatics. Chicago: The University of Chicago. Lerman, Lindsay. (2012). Lovingly impolite. In Peter Costello (Ed.), Philosophy in children’s literature , 301–314. Markowsky, Juliet Kellogg. (1975). Why anthropomorphism in children's literature? Elementary English, 52(4), 460-466. Nikolajeva, M. (2000). From mythic to linea. CHLA, London: Scarecrow Press. Pepperell, Robert. (1995). The post-human condition. Exeter: Intellect Books. Rudy, Kathy. (2013). "If we could talk to the animals: On changing the (post) human subject". Speaking for animals: Animal autobiographical writing. Ed. Margo DeMello. New York, NY: Routledge, pp. 149–159. Swift, Jonathan. (2011). Gulliver’s travels. London: Collector's Library. Watson, V. (2001). Animals in fiction. Cambridge guide to children’s books in English, Ed. V. Watson. Cambridge: Cambridge University Press. Zoe, Jaques. (2015). Children’s literature and the posthuman: Animal, environment, cyborg. New York: Routledge. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 204 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 202 |