
تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 447 |
تعداد مقالات | 4,557 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,380,005 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,079 |
تحلیل تطبیقی اثرپذیری اشعار پارسی سرایان متقدّم از کتاب شایست ناشایست و آثار امام محمّد غزّالی(با تکیه بر احیاءعلوم الدّین و کیمیای سعادت) | ||
نشریه ادبیات تطبیقی | ||
مقاله 4، دوره 14، شماره 27، اسفند 1401، صفحه 95-120 اصل مقاله (747.53 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jcl.2022.20043.3513 | ||
نویسندگان | ||
لیلی امیری ابراهیم آباد* 1؛ احمد امیری خراسانی2؛ محمدصادق بصیری2 | ||
1دانشجوی دکتری زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران | ||
2استاد زبان وادبیّات فارسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان،کرمان، ایران | ||
چکیده | ||
شایست ناشایست، متنی به زبان پارسی میانه و اثری دینی، بازمانده از دورۀ زرتشت است. احیاءعلوم الدّین نیزکتابی دینی، اخلاقی و عرفانی مربوط به قرن پنجم است. مقالۀ حاضر می کوشد با تأکید بر دستورهای اخلاقی شعرای متقدّم، به مقایسۀ اشعار آنان با این متون دینی، یعنی شایست ناشایست و احیاءعلوم الدّین امام محمّد غزّالی و ترجمۀ فارسی آن، کیمیای سعادت، بپردازد. ادبیّات تعلیمی ما از آغاز شعر فارسی تا کنون، همواره بایدها و نبایدهای اخلاقی را مورد توجّه قرار داده، امّا در زمینۀ مقایسۀ اشعار شاعران متقدّم و متون دینی، پژوهش های کمتری صورت گرفته است. این نوشتار، به شیوۀ کتابخانه ای و با روش استقرایی، اندیشه های موجود در اشعار شعرای متقدّم را با شایست ناشایست و احیاءعلوم الدّین، مقایسه می کند و به این نتیجه می رسد که شعرای متقدّم، بنا به پیشینۀ باورهای اعتقادی که داشته اند و هم چنین به دلیل تأثیرپذیری از آموزه های اسلامی- قرآنی، بایدها و نبایدهای اخلاقی را در شعرشان، مطرح و به دیگر شعرا توصیه کرده اند و حلقۀ پیوند، میان اندیشه های اخلاق مدار قبل و بعد از اسلام در ایران شدند و با زبان شعر، اهمیّت دستیابی به تطهیر باطن و معرفت الهی را نزد ایرانیان، نشان دادند. | ||
کلیدواژهها | ||
احیاءعلوم الدین؛ امام محمّد غزّالی؛ تحلیل تطبیقی؛ شایست ناشایست؛ کیمیای سعادت | ||
مراجع | ||
کتابنامه
الف. کتابها
- ازرقی هروی، ابوبکرحکیم. (1336). دیوان. تصحیح سعید نفیسی. تهران: زوّار.
- بصیری، محمّدصادق و حسینی بیبیحیاتی، سمیّه. (1395). «آفات زبان از نظر لفظ و معنا در مثنوی مولوی و احیاءعلوم الدین غزالی». نشریّة ادبیّات تطبیقی دانشگاه کرمان. سال هشتم، شمارۀ 14، صص72-91.
- پورجوادی، نصراللهپور. (1372). بوی جان (مقالههایی درباره شعر عرفانی فارسی). چاپ اول. تهران: مرکز نشر دانشگاهی
- رزمجو، حسین. (1366). شعرکهن در ترازوی نقد اسلامی. ج2. مشهد: آستان قدس رضوی.
- رودکی، ابوعبدالله. (1381). دیوان. تصحیح جهانگیر منصور. چاپ دوم. تهران: دوستان
- زرّین کوب، عبدالحسین. (1346). شعر بیدروغ، شعر بینقاب. چاپ اول. تهران: علمی.
- سعد سلمان، مسعود. (1362). دیوان. تصحیح رشید یاسمی. چاپ دوم. تهران: امیرکبیر.
- سنایی، ابو مجد. (1388). دیوان. تصحیح سیّد محمّد تقی مدرّس رضوی. چاپ هفتم. تهران: سنایی.
-شبلی نعمانی، محمّد. (1363). شعرالعجم. ج1. ترجمه سیدمحمّد تقی فخر داعی گیلانی. چاپ دوم. تهران: دنیای کتاب.
-طوسی، خواجه نصیرالدین. (1346). اخلاق ناصری. تصحیح ادیب تهرانی. چاپ اول. تهران: جاویدان.
-عنصری بلخی، ابوالقاسم حسن بن احمد. (1342). دیوان. تصحیح محمّد دبیرسیاقی. تهران: سنایی.
-غزّالی، ابو حامد امام محمّد. (1361). کیمیای سعادت. ج1و 2. به کوشش حسین خدیو جم. چاپ اول. تهران: انتشارات علمی وفرهنگی.
- غزّالی، ابو حامد امام محمّد. (1358). احیاءعلوم الدّین. نیمۀ دوم از ربع منجیات. به کوشش حسین خدیو جم. چاپ اول. تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
-غزّالی، ابو حامد امام محمّد. (1368). احیاءعلوم الّدین. ج3. ربع مهلکات. به کوشش حسین خدیو جم. چاپ دوم. تهران: انتشارات علمی وفرهنگی.
-غزّالی، ابو حامد امام محمّد. (بیتا ). إحیاءُعلوم ُالدّین. الجزءُ الأوّل و الثّالث و الرّابع. به قلم بَدَوی طَبانه. قاهره: کریاطه فوترا
-فرّخی سیستانی، ابوالحسن علی. (1371). دیوان. به کوشش محمّد دبیر سیاقی. چاپ چهارم. تهران: زوّار.
-فردوسی، ابوالقاسم. (1354). شاهنامه. ج1و2و3و4. چاپ چهارم. تهران: امیرکبیر.
-کریستین سن، آرتور. (1385). ایران در زمان ساسانیان. ترجمۀ رشید یاسمی. چاپ پنجم. تهران: صدای معاصر.
-مدبّری، محمود. (1370). شرح احوال و اشعار شاعران بیدیوان در قرن های 3و4و5هجری قمری. چاپ اول. کرمان: پانوس.
-مزداپور، کتایون. (1369). شایست ناشایست. تهران: مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
-منوچهری دامغانی، ابو نجم احمد. (1370). دیوان. تصحیح محمّد دبیر سیاقی. چاپ اول. تهران:زوّار.
-ناصرخسرو، ابومعین. (1384). دیوان اشعار. تصحیح مجتبی مینوی و مهدی محقق. چاپ ششم. تهران: دانشگاه تهران.
-ناصرخسرو، ابومعین. (1367). دیوان. تصحیح مجتبی مینوی. تعلیقات علی اکبر دهخدا. چاپ دوم. تهران: دنیای کتاب.
ب. منابع مجازی
http://www.vajehyab.com
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 198 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 208 |