
تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 447 |
تعداد مقالات | 4,557 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,379,992 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,058 |
واکاوی جامعهشناختیِ پیامدهای هژمونی توتالیتاریسم بعثی در سرودههای شریف وَرزِر | ||
ادبیات پایداری | ||
دوره 15، شماره 28، شهریور 1402، صفحه 97-137 اصل مقاله (1.19 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jrl.2023.4012 | ||
نویسنده | ||
اسماعیل برواسی* | ||
دکترای زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران | ||
چکیده | ||
شریف وَرزِر شاعر کُرد عراقی از شعرای معاصر در قرن بیستم است که دوران حیاتش در سایۀ سیطرۀ رژیم توتالیتر بعث بر اقلیم کردستان سپری شده و شاهد ارتکاب جنایت و نسلکُشی بر ضدّ مردم کُرد و رنج و دردمندی آنان بوده است. در چنین شرایطی، وَرزِر بهعنوان شاعری متعهّد، سرودههای خود را به آینۀ بازنمایی رنجهای مردم و خشونت سیستماتیک و جنایتهای رواداشتهشده بر آنان از سوی رژیم بعث تبدیل کرده و روایتگر عذابهای مردمِ بیبهره از حقّ زندگی و آزادی در سیستم افراطگرای فاشیستیـ توتالیتر گشته است. از آن روی که تاکنون جستار مستقلّی به بررسی پیامدهای هژمونی رژیم توتالیتر بعث در سرودههای شریف وَرزِر نپرداخته است، نگارنده بر آن است تا به تحلیل پیامدهای سیطرۀ رژیم بعث در سرودههای شاعر بپردازد. مسألۀ بنیادین پژوهش حاضر این است که جلوههای اقتدارگرایی و تمامیّتخواهیِ منجر به ارتکاب جنایت و خشونت و نسلکُشی، چگونه و در چه قالبهایی در سرودههای شاعر نمود یافته و با چه مفاهیمی پیوند خورده است؟ جهت بررسی این مسأله، نگارنده از روش توصیفیـ تحلیلی مُبتنی بر بررسی جامعهشناختیِ بُنمایههای سرودههایِ شاعر بهره گرفته است. قتل عام و نسلکُشی، کوچاندن قهری و انتقال به اردوگاههای کار اجباری، شکنجه و خشونت سیستماتیک، ویرانگری و تخریب و آوارگی مردم از بارزترین بروندادهای سلطۀ رژیم توتالیتر بعث بر مناطق کُردنشین بوده که در سرودههای وَرزِر بازنمایی شده است و با رویکرد تاریخیـ سیاسیِ همهسونگر، روایتگر رنجی جانکاه و خشونت و نسلکُشیِ برآمده از انسانیّتزدایی و قتل عامی چندهزار نفره در فرایند هیچانگاری دیگریِ بیگانه و غیرِ عرب بوده است. | ||
کلیدواژهها | ||
ادبیات سیاسی؛ شریف وَرزِر؛ توتالیتاریسم؛ جنایت؛ نسلکُشی؛ خشونت؛ ادبیات کُردی | ||
مراجع | ||
الف) منابع فارسی و کُردی
آرمسترانگ ریچاردز، آیور. (1388). اصول نقد ادبی. ترجمۀ سعید حمیدیان. چاپ دوم. تهران: انتشارات علمی و فهنگی.
آرنت، هانا. (1389). توتالیتاریسم. ترجمۀ محسن ثلاثی. چاپ دوم. تهران: نشر ثالث.
اسپیرو، هربرت و دیگران. (1385). توتالیتاریسم. ترجمۀ هادی نوری. تهران: پردیس دانش.
آشوری، داریوش. (1386). دانشنامۀ سیاسی. چاپ چهاردهم. تهران: انتشارات مروارید.
آقابخشی، علی و افشاریراد، مینو. (1376). فرهنگ علوم سیاسی. چاپ سوم. تهران: مرکز اطّلاعات و مدارک علمی ایران.
بروکر، پُل و دیگران. (1384). رژیمهای غیر دموکراتیک(نظریهها، سیاست و حکومت). ترجمۀ علیرضا سمیعی. چاپ دوم. تهران: انتشارات کویر.
بشیریه، حسین. (1387). آموزش دانش سیاسی. چاپ نهم. تهران: نشر نِی.
بشیریه، حسین. (1390). جامعهشناسی سیاسی. چاپ نوزدهم. تهران: نشر نِی.
پاپنهایم، فریتس. (1387). ازخودبیگانگی انسان مدرن. ترجمۀ مجید مرادی. تهران: انتشارات آگه.
تراورسو، انزو. (1397). علیه تمامیّتخواهی. ترجمۀ نیما عیسیپور. روزنامۀ شرق. شماره 3134.
حکمت، ریزان و ملّائیتوانی، علیرضا. (1396). تاریخ شفاهی بمباران شیمیایی سردشت. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
داستایوسکی، فئودور و دیگران. (1381). چند گفتار دربارۀ توتالیتاریسم. ترجمۀ عبّاس میلانی. چاپ دوم. تهران: نشر اختران.
دانشور، فائزه. (1395). «بازخوانی رابطۀ حقوق و ایدئولوژی در پرتو مطالعات میانرشتهای». فصلنامۀ مطالعات میانرشتهای در علوم انسانی. دورۀ 8. شمارۀ 4. صفحات 1ـ26.
دیانت، محسن. (1397). «نخبگان، ملّیگرایی و دیاسپورای کُرد». فصلنامۀ دولتپژوهشی. سال 4. شماره 15. صفحات 79ـ108.
راش، مایکل. (1393). جامعه و سیاست(مقدّمهای بر جامعهشناسی سیاسی). ترجمۀ منوچهر صبوری. تهران: انتشارات سمت.
شبانی، احمد. (1389). فرهنگ اصطلاحات سیاسی. سنندج: انتشارات دانشگاه کردستان.
شمیسا، سیروس. (1378). نقد ادبی. تهران: انتشارات فردوس.
صالح، صباح. (2019). بازنماییِ خشونت سیاسی در عکسهای کشتار جمعیِ حلبچه. پایاننامۀ دکتری. دانشگاه هنر اصفهان.
کوچرا، کریس. (1998). جنبش ملّی کُرد. ترجمۀ ابراهیم یونسی. تهران: انتشارات نگاه.
کونل، راینهارد. (1358). فاشیسم مفرّ سرمایهداری از بحران. ترجمۀ منوچهر فکریارشاد. تهران: انتشارات توس.
گیدنز، آنتونی. (1397). ساخت جامعه. ترجمۀ اکبر احمدی. تهران: انتشارات علم.
مارکس، کارل. (1378). دستنوشتههای اقتصادی و فلسفی 1844. ترجمۀ حسن مرتضوی. چاپ دوم. تهران: انتشارات آگه.
میلر، پیتر. (1388). سوژه، استیلا و قدرت در نگاه هورکهایمر، مارکوزه، هابرماس و فوکو. ترجمۀ نیکو سرخوش و افشین جهاندیده. چاپ سوم. تهران: نشر نِی.
نصیریحامد، رضا. (1398). «زمینههای روانشناختیِ گرایش به ایدئولوژیهای تمامیّتخواه با تأکید بر تحلیل توتالیتاریسم از منظر هانا آرنت و اریک فروم». پژوهشهای نوین روانشناختی. دورۀ 14. شمارۀ 2. صفحات 1ـ13.
وَرزِر، شریف. (2016). مجموعه اشعار. سلیمانیه: انتشارات شوان.
هود کلینک، استوارت. (1381). فاشیسم و نازیسم. ترجمۀ اسداله نبوی. تهران: نشر شیرازه.
ب) منابع انگلیسی
Arendt, Hanna. (1962). The Origins of Totalitarianism. Gleveland and New York: Meridian.
Friedrich, Carl & Brzezinski, Zbigniew. (1961). Totalitarian Dictatorship and Autocracy. New York: Praeger.
Haslam, Nick & Loughnan, Steve. (2014). “Dehumanization and Infra-humanization”. Annual Review of Psychology. 65(1). 399-423.
Marcuse, Herbert. (1964). One-Dimensional Man. London: Routledge & Kegan Paul.
Schapiro, Leonard. (1972). Totalitarianism. London: Pall Mall.
Spiro, Herbert. (1968). Totalitarianism. In International Encyclopedia of the Social sciencs. New York: Macmillan.
Unger, Roberto. (1976). Law in Modern Society. New York: Free Press. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 182 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 168 |