
تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 447 |
تعداد مقالات | 4,557 |
تعداد مشاهده مقاله | 5,379,997 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,061 |
بررسی انعکاس عاملیت و کنشگری زن در نوشتههای زنانه: مطالعه تطبیقی "سووشون" و "دا" | ||
ادبیات پایداری | ||
دوره 15، شماره 28، شهریور 1402، صفحه 139-172 اصل مقاله (1.09 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jrl.2023.4013 | ||
نویسندگان | ||
رویا حسینی1؛ ابوالقاسم امیراحمدی* 2؛ علی عشقی سردهی3 | ||
1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، واحد سبزوار، دانشگاه آزاد اسلامی، سبزوار، ایران | ||
2دانشیار زبان و ادبیات فارسی، واحد سبزوار، دانشگاه آزاد اسلامی، سبزوار، ایران | ||
3استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد سبزوار، دانشگاه آزاد اسلامی، سبزوار، ایران | ||
چکیده | ||
موضوع عاملیت زن بر اساس رهیافتهای انتقادی، مساوات، آزادی، پیشوایی، مادری و تهذیب و تعلیم مورد بررسی قرار گرفته است؛ اما برخی رویکردهای تحقیقی به برابری و عاملیت زن در ساحات اجتماعی و سیاسی، تحت تأثیر غلبۀ نگاه مردگرا، دارای نقصهای روششناختی و یا به دلیل تعهدات سیاسی، دارای نقص معرفتشناختی بوده و در تحقق مأموریت خویش ناکام ماندهاند. انقلاب اسلامی، به دلیل ریشهدار بودن در هستیشناسی و معرفتشناسی اسلام، درک واقعگرایانهای از عاملیت زن فراهم نموده است که در ابعاد مختلف فرهنگی ازجمله ادبیات پایداری، نمود برجستهای داشته است که مورد غفلت محققان قرار گرفته است؛ ازاینرو، تحقیق حاضر اولین تلاشی است تا با کاربست نظریه دستوریِ سازگانی- نقشگرای هالیدی، فرایندهای اندیشگانی و تعریف عملیاتی آن، بیان زنگرا و انعکاس عاملیت زن در ساحات فرهنگ و سیاست را در خاطرهنوشته «دا» به عنوان نمونه ادبیات پایداری و رمان «سووشون» به عنوان نمونه ادبیات اجتماعی قبل از انقلاب مورد تحلیل زبانشناختی قرار دهد. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که نویسندگان از شش فرایند ساخت کارکرد اندیشگانی در انعکاس شخصیت زن داستان بهره بردهاند. نتایج تحقیق حاکی از غلبۀ بسامدی فرایندهای اندیشگانی ذهنی بر فرایندهای مادی و رفتاری در فضای اندیشگانی پس از انقلاب در نمونه ادبیات پایداری است که بیانکنندۀ برونرفت شخصیت زن از فضاهای سنتی خانهداری، مادرانگی و احساسی زنانه محض و حاکی از تقویت نقش کنشگری و عاملیت زن در ساحات اجتماعی و فردی، ذیل حفظ هویت ایدئولوژیک و ایرانی خویش است. | ||
کلیدواژهها | ||
انقلاب اسلامی؛ زبانشناسی نقشگرا؛ زنگرایی؛ فراکارکرد اندیشگانی؛ فرایند ذهنی | ||
مراجع | ||
الف. منابع فارسی
- جوکاری، مهناز و همکاران. (1398). بازنمایی شخصیت زن در رمان قبل و بعد از انقلاب اسلامی ایران مورد مطالعه: رمان «سووشون» و رمان «چراغها را من خاموش میکنم». فصلنامۀ زن و جامعه، 10(38)، 263-282.
- حاتمی، حافظ؛ جزایری، الهام. (1398). بازخوانی سرودهای از طاهره صفّارزاده با رویکردی به سبکشناسی نقشگرا. فنون ادبی، 11(2)، 101-112.
- رضویان حسین؛ احمدی شیوا. (1395). نگاهی به نقش جنسیت نویسنده در ارائهی جزئیات در داستان بر اساس دستور نقشگرا. جستارهای زبانی، ۷ (۵) :۳۴۳-۳۷۰
- رمضانی، احمد؛ رستمبیک تفرشی، آتوسا. (1394). بررسی و نقد کتاب زبان انگلیسی هفتم بر مبنای دستور نقشگرای نظاممند هلیدی. پژوهشنامه انتقادی متون و برنامههای علوم انسانی، 15(36)، 53-68.
- عرب زوزنی، محمد علی؛ پهلواننژاد، محمدرضا. (1394). بررسی آغازگر نشاندار و بینشان در کتب زبان انگلیسی مقطع متوسطه در ایران، براساس رویکرد نقشگرای نظاممند هلیدی. جستارهای زبانی. ۱۳۹۴; ۶ (۳) :۱۸۹-۲۱۴.
- فلاح، نسرین. (1392). تجربه دوگانه زنان از جنگ بر اساس کتابهای خاطرات دفاع مقدس دا، پوتینهای مریم، خانه ام همین جاست، پاییز 59 و در کوچه های خرمشهر. ادبیات پایداری، 5(9)، 239-264.
- فهیمنیا، فرزین. (1389). توصیف و تحلیل نقشگرایانۀ آغازگر از منظرِ رویکرد هلیدی، در متن کتابهای فارسی و انشای دانشآموزان دبستان. زبان و زبانشناسی، 6(12)، 41-59.
- قاسمزاده، سید علی، کریمی افشار، سعیده. (1392). هویت زنانه در عناوین رمانهای نویسندگان زن پس از انقلاب اسلامی. دوفصلنامه مطالعات داستانی، 2(1)، 97-113.
- مشایخ سنگ تجن، زینت؛ حیدری، فاطمه. (1396). تحلیل هویّت و جایگاه زن سووشون «در پرنده من «سیمین دانشور و فریبا وفی». تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیات فارسی (دهخدا)، 9(34)، 157-177.
- نیکوبخت ناصر و همکاران. (1391). الگوی تحول نقش زن از همسر خانه دار تا مصلح اجتماعی براساس نشانهشناسی اجتماعی رمان های سووشون و عادت می کنیم. جستارهای زبانی، ۳ (۳)،۲۱۷-۲۳۵. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 160 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 167 |