دانشگاه شهید باهنر کرمان

 آمار

تعداد نشریات26
تعداد شماره‌ها447
تعداد مقالات4,557
تعداد مشاهده مقاله5,379,973
تعداد دریافت فایل اصل مقاله3,580,054
دهمرده, حیدر علی. (1402). بررسی شخصیت‌های داستانی تاریخ بیهقی بر اساس نظریه رشد اخلاقی کلبرگ. , 26(54), 139-167. doi: 10.22103/jll.2023.21664.3069
حیدر علی دهمرده. "بررسی شخصیت‌های داستانی تاریخ بیهقی بر اساس نظریه رشد اخلاقی کلبرگ". , 26, 54, 1402, 139-167. doi: 10.22103/jll.2023.21664.3069
دهمرده, حیدر علی. (1402). 'بررسی شخصیت‌های داستانی تاریخ بیهقی بر اساس نظریه رشد اخلاقی کلبرگ', , 26(54), pp. 139-167. doi: 10.22103/jll.2023.21664.3069
دهمرده, حیدر علی. بررسی شخصیت‌های داستانی تاریخ بیهقی بر اساس نظریه رشد اخلاقی کلبرگ. , 1402; 26(54): 139-167. doi: 10.22103/jll.2023.21664.3069

بررسی شخصیت‌های داستانی تاریخ بیهقی بر اساس نظریه رشد اخلاقی کلبرگ

نثرپژوهی ادب فارسی
دوره 26، شماره 54، دی 1402، صفحه 139-167    اصل مقاله (1.32 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jll.2023.21664.3069
نویسنده
حیدر علی دهمرده*
دانشیار بخش زبان و ادبیات فارسی دانشگاه زابل
چکیده
تاریخ بیهقی، اثر ابوالفضل بیهقی، نویسندۀ چیره‌دست ادب فارسی است. این کتاب با لحنی داستانی و روایی حوادث دورۀ تاریخی غزنوی و ویژگی‌های اخلاقی شخصیت‌های این عصر را بیان می‌کند. ذکر جزئیات و توصیفاتی که بیهقی در توضیح و تفسیر ویژگی‌های شخصیت‌ها دارد، نشان دهندۀ توجه وی به تحولات شناختی اخلاقی است. هرچند این اثر بیشتر نوعی تاریخ یک سلسله حکومتی است، ولی شیوه‌ای که بیهقی در نوشتن آن به کاربرده آن را اثری جامع و همگام با هنجارها و پیامدهای اخلاقی کرده است. تئوری رشد اخلاقی لارنس کلبرگ، نظریه پرداز و روانشناس مطرح آمریکایی و استاد برجسته دانشگاه شیکاگو که رشد اخلاقی را با توجه به ویژگی‌های هنجاری افراد به سطوح سه گانه ای تقسیم بندی می کند، می تواند بنیاد نظری مناسبی برای تحلیل شخصیت های تاریخ بیهقی باشد، نظریه رشد اخلاقی کلبرگ از جمله رویکردهای شناختی به بحث اخلاق است که پژوهش‌های مختلفی بر مبنای آن صورت گرفته است. هدف اصلی این پژوهش نیز به کارگیری نظریه رشد اخلاقی کلبرگ در رفتار شخصیت‌های داستانی تاریخ بیهقی و پاسخ به این پرسش است که آیا ویژگی‌های شخصیت‌های داستانی تاریخ بیهقی با مراحل رشد اخلاقی کلبرگ قابل تفسیر است یا خیر؟ با بررسی این موضوع به روش توصیفی ـ تحلیلی در تاریخ بیهقی شش مولفه اخلاقی مهم مربوط به رفتار شخصیت‌های داستان شناسایی شده و هر یک از این شاخصه‌ها رفتارهای متعددی را شامل می‌شود و هر رفتار بر انگیزه خاصی دلالت می‌کند که در تبیین تئوری کلبرگ نیز دیده می‌شود.
کلیدواژه‌ها
بیهقی؛ تاریخ بیهقی؛ رشد اخلاقی؛ کلبرگ
مراجع
فهرست منابع

الف.منابع فارسی

  1. احمدجان کلایی، سحر. (۱۳۹۰). «اخلاق در تاریخ بیهقی».  قدسیه رضوانیان، رضا ستاری. دانشکده علوم انسانی و اجتماعی دانشگاه مازندران.
  2. آرامی، سیمین و دهقان، علی و صراطی، ژیلا و حاجی زاده، حسین. (۱۴۰۰). «تحلیل رفتار شخصیت‌های داستانی منظومه خسرو و شیرین نظامی بر اساس نظریه رشد اخلاقی گلبرگ». پژوهش نامه ادبیات تعلیمی. سال سیزدهم، شماره 50. صص 88-59.
  3. آقا محمدیان، حمید رضا وحسینی، سید مهران. (۱۳۹۲). روانشناسی بلوغ و نوجوانی، روانشناسی رشد. انشارات دانشگاه فردوسی مشهد. چاپ سوم.
  4. بیهقی، محمد بن حسین. (۱۳۸۸). تاریخ بیهقی، به تصحیح محمد جعفر یاحقی و مهدی سیدی. سخن: تهران.
  5. جانگیر زاده، محمد رضا. (۱۳۹۰)‌. «دیدگاه‌های شناختی تحولی در رشد اخلاقی». معرفت اخلاقی. سال ۲، شماره 8. صص 122-101.
  6. دقیقیان، شیرین دخت. (۱۳۷۱). منشا شخصیت در ادبیات داستانی. تهران. مؤلف.
  7. رضوانیان، قدسیه و پورشبانان، علیرضا. (۱۳۸۹). «نمایش شخصیت‌ها و شخصیت‌های نمایشی در تاریخ بیهقی». فصنامه پژوهش‌های زبان و ادبیات تطبیقی. دوره 1. شماره ۲. صص 68-51.
  8. رحمانیان، زینب. (۱۳۹۳). «بررسی تطبیقی رشد اخلاقی در قابوس نامه از دیدگاه کلبرگ». پژوهش‌های ادبی و بلاغی. سال 2. شماره ۸. صص 45-32.
  9. رضی، احمد. (۱۳۸۳). «داستان وارگی در تاریخ بیهقی». نامۀ فرهنگستان. شماره ۲۳. صص 19-6.
  10.  سر بخشی، محمد. (۱۳۹۸). «عینیت دین و اخلاق و برتری اخلاق دینی بر اخلاق سکولار». نشریه علمی پژوهشی نامه اخلاق. سال ۱۲، شماره ۴۴. صص 57-68.
  11.  کدیور، پروین. (۱۳۷۸). روان شناسی اخلاق. انتشارات آگاه: تهران.
  12.  محمدی، سارا و مشفقی، آرش. (۱۳۹۷). «نقد روانکاوانه چهره‌های مطرح در تاریخ بیهقی بر اساس مکاتب جدید». بهارستان سخن. شماره ۴۲. صص 201-222.
  13.  میرصادقی،جمال. (۱۳۸۶). ادبیات داستانی. انتشارات سخن: تهران.
  14.  نخستین، ابراهیم. (۱۳۷۳). «بررسی مراتب رشد اخلاقی در آثار سعدی و مقایسۀ آن با نظریۀکلبرگ». عزت الله نادری. دانشگاه تربیت معلم تهران.
 

ب.منابع لاتین

  1. L.(1984).Essaya on moral development. Vol.II. The psyhology of moral develoment. San Francisco.CA:Harper an Row.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 131
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 158


سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب