آمار
| تعداد نشریات | 26 |
| تعداد شماره‌ها | 447 |
| تعداد مقالات | 4,557 |
| تعداد مشاهده مقاله | 5,380,003 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,580,069 |
واکاوی رویکرد و نقش نیروی ژاندارمری در قبال دو رویداد جنگ جهانی اول و کودتای سوم اسفند 1299 | ||
| مجله مطالعات ایرانی | ||
| مقاله 2، دوره 22، شماره 43، شهریور 1402، صفحه 3-33 اصل مقاله (709.59 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22103/jis.2023.4069 | ||
| نویسندگان | ||
| سید هاشم آقاجری* 1؛ سعید آقارضایی2 | ||
| 1دانشیار دانشگاه تربیت مدرس | ||
| 2دانشگاه شهید بهشتی، گروه تاریخ | ||
| چکیده | ||
| چکیده تأسیس یک نیروی نظامی ملی از اولین برنامه‌های نمایندگان ملت در مجلس اول مشروطیت بود. عمر کوتاه مجلس و کودتای محمدعلی‌شاه، از موانع اصلی در تحقق این آرمان گشت. با تلاش‌های نمایندگان و آزادی‌خواهان در مجلس دوم، نیروی ژاندارمری دولتی تأسیس شد. نیرویی که از زمان شکل‌گیری تا ادغام در ارتش متحد الشکل، نقشی پویا و فعّال در تحولات کشور ایفا نمود. این جستار می‌کوشد با واکاوی بسترها، تأثیرگذاری آن‌ها را در رویکرد و نقش نیروی ژاندارمری در دو رویداد جنگ جهانی اول و کودتای سوم اسفند 1299 را مورد پژوهش قرار دهد. نوشتار با روش تاریخی و رویکرد توصیفی-تحلیلی به واکاوی موضوع پرداخته و یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد، پیوند گروهی از افسران ژاندارمری با دموکرات‌ها و استقلال عمل افسران ایرانی موجب اتحاد ژاندارمری با ملّیون در تقابل با قوای روسیۀ تزاری و انگلستان گشت؛ اما آسیب‌های جنگ و بحران‌‌های عمیق مالی و سیاسی که کشور را به ورطۀ تجزیه و تحت الحمایگی کشانده بود، آرمان‌ها و اهداف افسران ژاندارمری را به محاق برد و نیروی ژاندارمری در واکنش به این وضعیت با انفعال و همکاری بخشی از بدنۀ این نیرو با کودتای سوم اسفند 1299 همراه گشت. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| واژه‌های کلیدی: ژاندارمری؛ جنگ جهانی اول؛ کودتای سوم اسفند؛ دموکرات‌ها | ||
| مراجع | ||
|
منابع
آوری، پیتر. (1369). تاریخ معاصر ایران. ترجمۀ محمد رفیعی مهرآبادی. ج. اول. تهران: عطایی.
آیرونساید، ادموند. (1373). خاطرات سری آیرونساید. تهران: موسسۀ پژوهش و مطالعات فرهنگی، موسسۀ فرهنگی رسا.
اتابکی، تورج.(1397). ایران و جنگ جهانی اول: آوردگاه ابردولت‌ها. ترجمۀ حسن افشار. تهران: نشر ماهی.
اسناد محرمانۀ وزارت خارجۀ بریتانیا دربارۀ قرارداد 1919 ایران و انگلیس. (1365). ترجمۀ جواد شیخ‌الاسلامی. ج. اول و دوم. تهران: انتشارات کیهان.
افسر، پرویز .(1332). تاریخ ژاندارمری ایران. قم: چاپخانۀ قم.
اوکانر، فردریک. (1376). خاطرات (از مشروطه تا جنگ جهانی اول). ترجمۀ حسن زنگنه. تهران: نشر شیرازه.
بهار(ملک‌الشعرا)، محمدتقی. (1357). تاریخ مختصر احزاب سیاسی ایران. ج. اول. تهران: شرکت سهامی کتاب‌های جیبی با همکاری انتشارات امیرکبیر.
بهار، مهرداد. (1369). دربارۀ قیام ژاندارمری خراسان (مجموعۀ اسناد و مدارک). تهران: انتشارات معین.
دشتی، علی. (1355). پنجاه و پنج. تهران: انتشارات امیرکبیر.
دولت‌آبادی، یحیی. (1371). حیات یحیی. ج. دوم تا چهارم. تهران: انتشارات فردوسی.
دیوان‌بیگی، رضاعلی. (1351). سفر مهاجرت در نخستین جنگ جهانی اول. تهران: چاپخانۀ بانک ملی ایران.
ذوقی، ایرج. (1368). تاریخ روابط سیاسی ایران و قدرت‌های بزرگ 1925- 1900. تهران: پازنگ.
زینویف، ایوان الکسیویچ. (1362). انقلاب مشروطیت ایران: نظرات یک دیپلمات روس. ترجمۀ ابوالقاسم اعتصامی. تهران: نشر اقبال.
سایکس، سرپرسی. (1370) تاریخ ایران. ترجمۀ سیدمحمدتقی فخرداعی. ج. اول و دوم. تهران: انتشارات دنیای کتاب.
سپهر، احمدعلی. (1362). ایران در جنگ بزرگ. چ. دوم. تهران: نشر علمی.
شوستر، ویلیام مورگان. (1385). اختناق ایران. ترجمۀ حسن افشار. تهران: نشر ماهی.
شیخ الاسلامی، محمدجواد. (1368). سیمای احمدشاه قاجار. ج. اول. تهران: نشرگفتار.
طوسی، ر. (1369). ارتش ایران (1259- 1286). مجموعۀ مقالات تاریخ معاصر ایران. ج. دوم. تهران: موسسۀ پژوهش و مطالعات فرهنگی.
غنی، سیروس. (1377). ایران، برآمدن رضاخان، برافتادن قاجار و نقش انگلیسی‌ها. ترجمۀ حسن کامشاد. تهران: انتشارات نیلوفر.
قائم‌مقامی، جهانگیر. (1355). تاریخ ژاندارمری ایران از قدیمی‌ترین ایام تا عصر حاضر. تهران: انتشارات ادارۀ روابط عمومی ژاندارمری شاهنشاهی.
قائم‌مقامی، رضاقلی. (1333). وقایع غرب ایران در جنگ جهانی اول: صحنۀ کارزار و غرش توپ‌ها. بی‌جا: بی‌نا.
کاتوزیان، محمدعلی همایون. (1372). اقتصاد سیاسی ایران از مشروطیت تا پایان سلسلۀ پهلوی. ترجمۀ محمدرضا نفیسی و کامبیز عزیزی. تهران: نشر مرکز.
کاظمی، باقر. (1390). یادداشت‌هایی از زندگانی باقر کاظمی. به کوشش داوود کاظمی، منصوره اتحادیه. ج. دوم. تهران: نشر تاریخ ایران.
کتاب آبی (اسناد وزارت خارجه انگلستان). (1369). ترجمۀ احمد بشیری. ج. چهارم و پنجم، تهران: نشر نو.
کتاب نارنجی (اسناد وزارت خارجۀ روسیه). (1366). ترجمۀ احمد بشیری. ج. دوم و سوم. تهران: نشر نو.
کسروی، احمد. (1354). تاریخ مشروطۀ ایران، چ. یازدهم. تهران: انتشارات امیرکبیر.
کرونین، استفانی. (1377). ارتش و تشکیل حکومت پهلوی. ترجمۀ غلامرضا علی بابایی. تهران: انتشارات خجسته.
گرکه، اولریخ. (1377). پیش به سوی شرق. ترجمۀ پرویز صدری. ج. اول. تهران: انتشارات کتاب سیامک.
لوسوئور، امیل. (1368). نفوذ انگلیسی‌ها در ایران. ترجمۀ محمدباقر احمدی ترشیزی. بی‌جا: شرکت کتاب برای همه.
مدنی، جلال‌الدین. (1369). تاریخ تحولات سیاسی و روابط خارجی ایران از انقلاب مشروطیت تا انقراض قاجاریه. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
مکی، حسین. (1359). تاریخ بیست سالۀ ایران. ج. اول. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
ملایی توانی، علیرضا. (1378). ایران و دولت ملی در جنگ جهانی اول. تهران: موسسۀ مطالعات تاریخ معاصر ایران.
ملیکف، ا. س. (1358). استقرار دیکتاتوری رضاخان در ایران. ترجمۀ سیروس ایزدی. تهران: شرکت سهامی کتاب‌های جیبی.
مهدی‌نیا، جعفر. (1369). نخست‌وزیر ایران (زندگی سیاسی سیدضیاءالدین طباطبایی). تهران: انتشارات پانوس.
میرزایی، محسن. (1383). تاریخچۀ بریگاد و دیویزون قزاق. ج. اول. تهران: نشر علم.
میلسپو، آرتور. (1356). مأموریت آمریکایی‌ها در ایران. ترجمۀ حسین ابوترابیان. تهران: انتشارات پیام.
هوشنگ مهدوی. عبدالرضا. (1361). تاریخ روابط خارجی ایران از ابتدای دوران صفویه تا پایان جنگ دوم جهانی. تهران: امیرکبیر.
یزدانی، سهراب. (1396). کودتاهای ایران. تهران: نشر ماهی. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 436 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 240 |
||